نیاز مبرم عربستان به تغییرات اساسی

احمد العوضی، کارشناس سیاسی می‌گوید: شاید انتخاب سریع جانشین برای نایف، ولیعهد پیشین عربستان نشان‌دهنده نیاز سیاسی مبرم کشور به دولتمردی چون امیر سلمان باشد، زیرا وی کسی است که افکار داخلی و رویداد‌های سیاسی بین‌المللی برایش اهمیت دارد و در زمان حکمرانی ۵۰ ساله‌اش بر منطقه ریاض تنها به اطلاعاتی که دستگاه‌های مسئول می‌دادند اکتفا نمی‌کرد و در تصمیمات خود بر مشاهده شخصی متکی بود.

همین وی‍‍‍ژگی باعث شد تا او را از کاریزمای متفاوتی برخوردار کرده و از سایر تصمیم‌گیرندگان سیاسی در عربستان متمایز کند.

از طرف دیگر او فردی بشدت محافظه‌کار نسبت به دیگر سیاستمداران سعودی توصیف شده است که به علمای دینی نزدیک بوده و نزد آنان جایگاه و اعتبار خاصی دارد. این همان رویکردی است که گزارش‌های غربی نیز آن را مطرح می‌کنند. با این حال چند پرسش ضروری در باره مسائل داخلی و خارجی عربستان مطرح است که باید دید او چگونه می‌خواهد با آنها برخورد کند.

دکتر محمد بن‌صنیتان، یئیس مرکز سیاسی بررسی افکار عمومی در شهر مدینه این محافظه کاری سیاسی و دینی را که غربی‌ها بر آن تمرکز دارند، توضیح می‌دهد و می‌گوید:‌ سلمان در زمینه دینی شخصی محافظه‌کار و پایبند به اصول اسلام و مبادی کلی آن است که برای افکار عمومی مردم عربستان حساسیت برانگیز نیست.

وی می‌افزاید: او درعین حال مردی با رویکرد باز سیاسی است و به نوگرایی سیاسی چشم دوخته و در عین حال فردی عملگرا بوده و منافع کشورش را بر جایگاه سیاسی افراد در داخل وخارج مقدم می‌شمارد.

بن صنیتان ـ کسی که پژوهش‌هایی را در زمینه اصلاحات سیاسی عربستان مطرح کرده ـ معتقد است: محافظه‌کاری او بر مسائل خارجی تاثیری نخواهد داشت زیرا هرچه هست او باید مطیع دستورات شاه باشد و نمی‌تواند از خط مشی سیاسی تعیین شده فراتر رود. در این میان تنها وظیفه او این است که در بازی سیاست، بعضی از تاکتیک‌ها را عوض کند.

مدیر این مرکز تاکید دارد: امیر سلمان هم خود بخوبی این موضوع را می‌داند که در این میدان بازیگری جدید نیست وقبل از او بسیاری در عرصه روابط بین‌المللی به بازیگری پرداخته‌اند.

پرونده‌های مهم

محمد معروف شیبانی، نویسنده سیاسی احتمال می‌دهد ولیعهد جدید پرونده‌های تازه‌ای تحویل بگیرد که به گفته او برای امنیت ملی عربستان مهم است. اولین پرونده به گفته او مسأله روابط با ایران خواهد بود و پیدا کردن راهی برای کاهش نفوذ تهران.

دومین پرونده همان پرونده یمن است که اهمیت آن از اولین پرونده کمتر نیست. زیرا یمن حیاط‌ خلوت عربستان به حساب می‌آید و میراثی است که او از گذشتگان به ارث می‌برد.

شیبانی که سردبیر روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن است، می‌گوید: ماندن سلمان در پست وزارت دفاع به‌طور طبیعی موجب می‌شود تا او بتواند در ارتباط با دیگر کشور‌های بزرگ جهان مسائل خارجی را حل و فصل کند.

به گفته او سلمان از «جرات و توازن و دانش» چنین عملی برخوردار است. ناظران می‌گویند یکی از مسائلی که می‌تواند آزمایشی‌ مهم برای امیرسلمان تلقی شود برخوردهای او در مقابل خواسته‌های مردم عربستان از جمله کسب آزادی، شفاف‌سازی سیاسی، مبارزه با فساد اداری، آزادی زندانیان سیاسی،‌ انتخاب وزرایی خارج از دایره خاندان سعودی و اجرای اصلاحات سیاسی در این کشور است.

منبع: الجزیره ‌-‌‌ مترجم: فرزانه کرمی