نگاهی به نمایش‌های روز در مجله تئاتر

به گزارش خبرنگار تئاتر ممتاز به نقل از هنرآنلاین، صد و دوازدهمین برنامه تلویزیونی مجله تئاتر چهارشنبه شب از شبکه چهار سیما پخش شد در این برنامه که منوچهر اکبرلو مجری آن بود، ابتدا سئوال مسابقه مبنی بر اینکه کارگردان نمایش “عروسی چاه” چه کسی است؟ مطرح شد. ضمن اینکه سئوال نظرسنجی برنامه هم تحت عنوان این که به نظر شما آیا دولت برای تولید تئاتر باید یارانه بپردازد یا خیر مطرح شد. پس از آن گزارشی از مراسم اختتامیه مسابقه نمایشنامه‌نویسی کودک و نوجوان و استعدادهای تازه حوزه هنری و آئین نکوداشت هنرمند پیشکسوت تئاتر حسین عابد پخش شد.

در ادامه تیزر نمایش‌های روی صحنه از جمله “در شوره‌زار”، “شب بیست و یکم”، “ما فقط ۵دقیقه وقت داشتیم”، “پروانگی”، “عروسک‌های سکوت” و چند نمایش دیگر به تصویر کشیده شد.

قسمت بعدی برنامه با حضور حسین کیانی و رامتین شهبازی به موضوع نمایشنامه‌نویسی اجتماعی در ایران اختصاص یافت و این سئوال مطرح شد که چرا نسل امروز به نمایش‌های فرمالیستی گرایش دارد و نمایش‌نامه‌نویسان اجتماعی و داستانگو این روزها کم کار شده‌اند.

حسین کبانی در پاسخ گفت: نمایش اجتماعی صرفا رئالیستی نیست. نمایشی است که دغدغه‌های پیرامون را به چالش بکشد و مسائل پیرامون را مطرح کند. به نظر من تئاتر شکل‌گرایی که مسئله ندارد و به مسائل پیرامونی زندگی نپردازد مخاطب در دراز مدت از آن دوری می‌کند. وقتی ما  می‌گوئیم تئاتر ایرانی یا اجتماعی، پاسخ می‌شنویم دوره داستان‌گویی تمام شده است. در حالی که بزرگترین درام‌نویسان، اجتماعی‌ترین و بومی‌ترین آن‌ها می باشند، زیرا نمایشنامه یک ملت را نمایندگی می‌کند. اگر ۱۰۰سال بعد تاریخ نمایش ما را بررسی کنند به خاطر آثار اقتباسی از ما تشکر نمی‌کنند بلکه از شناسنامه فرهنگی و ادبی که فراهم کردیم می‌پرسند.

رامتین شهبازی در ادامه گفت: به هر حال اینکه ترجمه فرهنگی و اقتباس درست است یا نه؟ یک بحث جداست. اما در چند سال قبل متون ایرانی کمتر تولید می‌شود به نظر شما چه اتفاقی افتاده؟

کیانی در این باره پاسخ داد: اقتباس بد نیست ولی به شرطی که ترجمه فرهنگی در آن صورت بگیرد. نه اینکه دو جمله از متنی برداشته شود و در فضای انتزاعی شکل بگیرد؛ متاسفانه حمایت پنهان و زیر متنی مدیریت تئاتر از متون شکل‌گراست، چرا که متون اجتماعی معمولا نیازمند سانسور است از این رو کارهای فرم راحت‌تر است.

در ادامه برنامه و در بخش معرفی کتاب، آثاری چون “گروتسک در ادبیات”، نوشته فلیپ تامسون که به چاپ مجدد رسیده، مجموعه نمایشنامه‌های دیود وود برای کودکان و کتاب نمایش در دوره صفویه نوشته یعقوب آژند معرفی شد.

پس از آن گزارشی از اجرای نمایش ” بیوه‌های غمگین سالار جنگ” به کارگردانی شهاب‌الدین حسین‌پور پخش شد.

در بخش دیگر برنامه تیزرهایی از دیگر نمایش‌های روی صحنه به مدت ۸ دقیقه پخش شد. نمایش‌هایی چون “سقراط”، “تهران – بلگراد” ، استخوان ماهی جادویی” و چند نمایش دیگر معرفی شدند.

در بخش آخر برنامه مجید صالحی که این روزها با نمایش “در شوره زار” به کارگردانی حسین کیانی به روی صحنه است به جمع میهمانان این برنامه اضافه شد. در این قسمت کیانی گفت: اصل اتفاق این نمایش انتزاع دارد. بیمارانی که صبح در یک بیابان بیدار می‌شوند و نمی‌دانند کجا می باشند قصه از مکانی آغاز می‌شود که چاره‌ای جز مردن در آن نیست.

رامتین شهبازی گفت: از قسمتی از نمایش دیالگوها به سمت شعارگویی می‌رود.

کیانی در پاسخ گفت: شعار وقتی به وجود می‌آید که زمینه عمل در کاراکتر وجود نداشته باشد؛ اما اینجا موقعیت مردن است و کاراکترها آغاز به برون افکنی می‌کنند در صحنه تقابل بین مرد بنا و معلم تاریخ دو نسل قدیمی فرهنگی و سنتی در برابر هم قرار می‌گیرند که باید حرف‌هایی بزنند اگر در تاکسی با هم حرف می‌زدنند قبول داشتم که شعار می‌گویند ولی در اینجا نه.

در ادامه برنامه بخش‌هایی از نمایش “شوره زار” پخش شد.

یادآور می‌شود، “مجله تئاتر” هر چهارشنبه ساعت ۲۳:۱۵ از شبکه چهار سیما پخش می‌شود.