هر شب با قرآن/ توبه حقیقی چگونه است؟

آیه ۸۲ سوره طه

«وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَلِحاً ثُمَّ اهْتَدَی»
و البتّه من، هر کس را که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته انجام دهد، به هدایت برسد، قطعا می بخشم .

نکته ها
* به دنبال آیهٔ قبل که با تهدید به اتمام رسید، این آیه بشارت الهی را به همراه دارد و این شیوه در همه جای قرآن دیده می شود.

* توبه از هر گناه و خلاف باید متناسب با همان گناه و خلاف باشد. مثلا توبه کسی که نماز نخوانده ، قضای نماز است ، توبهٔ مردم آزاری ، عذرخواهی است ، توبهٔ کتمانِ حقایق ، بیان آن است ، توبهٔ شرک ، ایمان به خداست ، توبهٔ مال مردم خواری ، ردّ اموال به صاحبان آن است .

* گرچه در این آیه سخن از بخشش توبه کنندگان است ، امّا در آیهٔ دیگر می خوانیم : کسانی که بعد از ایمان ، کفر بورزند وبر آن بیفزایند، دیگر هرگز توبه آنان قبول نخواهد شد. (انّ الّذین کفروا بعد ایمانهم ثمّ ازدادوا کفرا لن تقبل توبتهم ) (آل عمران ، ۹۰٫)

* انبیای الهی نیز از خدا طلب مغفرت می کردند؛ آدم علیه السلام : (ان لم تغفرلنا )( اعراف ، ۲۳٫)، نوح علیه السلام : (الاّ تغفرلی وترحمنی ) (هود، ۴۷٫)، ابراهیم علیه السلام : (اطمع ان یغفرلی )( شعراء، ۸۲٫)، موسی علیه السلام : (ربّ اغفرلی ولاخی ) (اعراف ، ۱۵۱٫)، عیسی علیه السلام : (وان تغفرلهم )( مائده ، ۱۱۸٫) ومحمّد صلی الله علیه و آله : (واستغفره ) (نصر، ۴٫)

* در روایات مراد از «اِهتدی»، هدایت به ولایت اهلبیت علیهم السلام دانسته شده است .( کافی ، ج ۸، ص ۳۹۳٫)

پیام ها:
۱٫ راه توبه بر آنان که مشمول غضب الهی شده اند، باز است . (فقد هوی …انّی لغفّار )
۲٫ بازگشت واقعی انسان ، مغفرت وآثار بسیاری را از جانب خدا در پی دارد. (انّی لغفّار لمن تاب )
۳٫ توبه با شرایطی پذیرفته می شود. الف : بازگشت (تاب )، ب : ایمان (آمن ) ، ج : کار خوب (عمل صالحا )، د: هدایت پذیری (اهتدی ) .
۴٫ حتّی ایمان وعمل صالح بدون هدایت پذیری از هادیان الهی کافی نیست . (آمن و عمل صالحا ثمّ اهتدی ) (آری ، اگر ایمان وعمل صالح باشد، ولی انسان در خط هدایت هادیان الهی قرار نگیرد، صید سامری وبلعم باعوراها می شود.)
۵٫ مؤمن بودن و مؤمن شدن مهم است ، امّا مؤمن ماندن مهم تر است . (ثم اهتدی )