وفاداری نوکیا به بازار ایران

این روزها تحلیلهای مختلفی درباره بسته شدن دفتر نوکیا در تهران منتشر شده است. در اخبار و رسانه ها آمده است که نوکیا اعلام کرده که به دلیل تحریم های بین المللی اقدام به بستن دفتر خود در ایران میکند و نگاه غالب در رسانه های ایران این است که تحریم ها بهانه جویی نوکیا برای خروج است و این تصمیم نوکیا این اشکال نیز تعبیر شده است:

بخشی از اخراج کارمندان و تعدیل نیروی نوکیا
شکست شرکت نوکیا در مقابل رقبای دیگر
در راستای بسته شدن کارخانه ها و مراکز تحقیقاتی در نقاط مختلف جهان
تبعات مدیر آمریکایی جدید این شرکت
شانه خالی کردن شرکت نوکیا از خدمات پس از فروش و گارانتی

این تعبیر ها تا حدی شکاکانه است و می تواند مورد نقد قرار بگیرد. برای مثال
با وجودیکه نوکیا اعلام کرده که قصد دارد کاهش هزینه داده و همچنین ۱۰۰۰۰ نقر تعدیل نیرو در جهان انجام دهد ولیکن دفتر نوکیا در ایران کم هزینه و با تعداد پرسنل کم ( حدود ۲۰ نفر ) است و بسته شدن آن قطعا کمک چندانی به تعدیل نیرو و کاهش هزینه نمی کند.

به گزارش سه نسل به نقل از آی تی آنالیز ، برای بررسی وضعیت نوکیا در مقایسه با رقبا نیز باید اشاره کرد که شرکت نوکیا در طول چند سال اخیر با ارایه گوشی های با قیمت ارزان و متوسط بخش بزرگی از بازار گوشی ها در ایران را به خود اختصاص داده است و محصول برتر در این بخض از بازار است. عقب افتادن آن از رقبا در ارایه گوشی های هوشمند و نسبتا گران در عرصه جهانی نمی تواند عاملی برای عقب نشینی نوکیا از بازار ایران باشد و بدیهی است که نوکیا به حضور خود در بازار ایران ادامه میدهد.

بسته شدن برخی کارخانه ها و مراکز تحقیقاتی نوکیا و تعدیل نیروهای نوکیا را علاوه بر کاهش هزینه بایستی ناشی از تغییر راهبردی در فناوری های آتی مورد استفاده در گوشی های نوکیا از نظر سخت افزاری و نرم افزاری نیز دانست. سیاست های مدیر این شرکت در توسعه نسل جدید گوشی های هوشمند و استفاده از محصول ویندوز موبایل میکروسافت در یک شراکت راهبردی بین شرکت نوکیا و شرکت میکروسافت عامل اصلی این تعییرات است.

برای آنکه تفسیر بهتری از تصمیم شرکت نوکیا داشته باشم با مارک دورانت سخنگوی شرکت شرکت نوکیا تماس گرفتم تا اطلاعیه رسمی این شرکت در این باره را در اختیارم قرار دهد:

“Nokia has communicated to its employees that it is ending direct devices and services operations in Iran, to ensure ongoing compliance with tightening international trade laws. This will unfortunately mean closing our local office in Tehran by the end of August 2012. We will work with our employees to support them, in line with our values and local legal requirements.
Though we will have no local presence in Iran in future, consumers will continue to be able to obtain Nokia devices through third parties, as they do already today.”

ترجمه :
“نوکیا به منظور سازگاری با قوانین بین الملی تجارت اقدام به تعطیلی دفتر منطقه ای خود در تهران تا پایان ماه آگوست می نماید ولیکن مطابق با قوانین و ارزشهای این شرکت همچنان به پشتیبانی خود ادامه می دهد.
با وجودیکه نوکیا در آینده حضور مستقیم در ایران نخواهد داشت ولیکن مصرف کنندگان همچنان به محصولات نوکیا از طریق شرکت های واسطه همانگونه که تا کنون انجام شده دسترسی خواهند داشت.”

پس از خواندن این اطلاعیه به نظر می رسد عملکرد نوکیا توسط رسانه ها عجولانه تعبیر شده است.

سالهاست که انواع و اقسام شرکتهای بین المللی از طریق شرکتهای واسطه در ایران و کشورهای امارات متحده عربی و ترکیه و مالزی و غیره تحریمها را دور میزنند و به صدور محصولات به ایران می پردازند و پشتیبانی و خدمات پس از فروش آنها در ایران به صورت غیر مستقیم و از طریق شرکتهای واسطه است و رقبای نوکیا در ایران نیز به همین گونه اند.

با این توصیف بسته شدن دفتر رسمی نوکیا در ایران به منظور هماهنگی بیشتر با قوانین بین المللی تجارت با ایران اتفاق عجیبی نیست و نمی تواند به فرار از پشتیبانی و خدمات پس از فروش تعبیر شود.

در واقع اتفاقی که رخ داده این است که بازارسنجی و معرفی و بازاریابی محصولات نوکیا که قبلا مستقیما توسط دفتر رسمی آن در تهران انجام می شد اینک به شرکتهای واسطه سپرده می شود و نمی توان برچسب همکاری مستقیم نوکیا با ایران را به این شرکت الصاق کرد.
رکتهای واسطه ای که پیش از این نیز در واردات و عرضه و خدمات پس از فروش نوکیا فعال بوده اند مسوولیت معرفی و بازاریابی محصولات نوکیا را بر عهده می گیرند.

با وجودیکه فعالیت مستقیم شرکت نوکیا در ایران همانند سایر شرکتهای بین المللی تحت تاثیر تحریم های جهانی است ولیکن در اطلاعیه این شرکت به ممنوعیت صادرات محصولاتی که بخشی از آنها آمریکایی است اشاره نشده بلکه به ضور ضمنی اشاره میکند که به نظر نمی رسد دسترسی به این محصولات و خدمات در آینده از طریق واسطه برای ایرانیان غیر قانونی باشد.

در واقعا حضور مستقیم نوکیا در ایران فرا تر از عملکرد سایر رقبایش بود و با بسته شدن دفتر رسمی نوکیا در ایران با رقبای منطقه ای اش همسان می شود.

اطلاع رسانی این خبر به رسانه ها بایستی به گونه ای انجام می شد که بخشی از اطلاعیه که بر پایبندی نوکیا به ارایه خدمات به ایرانیان اشاره میکند تاکید شود تا حساسیت عمومی که در برابر تحریم ها وجود دارد تحریک نشود و دستاویزی نیز برای رقبای منطقه ای خود فراهم نکند.