کشوری که‌بعد از ایران بیشترین ایرانی‌را دارد!

هفته نامه متن نوشت، آمارهای سازمان ثبت احوال نشان می‌دهد چهار تا پنج میلیون مهاجر ایرانی در ۲۲ کشور جهان سکونت دارند که سهم آمریکا یک میلیون و ۴۰۰هزار مهاجر ایرانی است. بیش از یک چهارم ایرانی تبارهای آمریکا دارای مدارک فوق‌لیسانس و دکترا می باشند.

 امارات متحده عربی با ۸۰۰هزار ایرانی در رده دوم و کشورهای انگلستان و کانادا هرکدام با ۴۱۰ هزار، آلمان با ۲۰۰هزار، فرانسه با ۱۵۵ هزار و سوئد با ۱۱۰هزار ایرانی از لحاظ سکونت ایرانیان در کشورهای خارجی در رده‌های بعدی قرار دارند.

خروج نخبگان

فرار مغزها اولین باری نیست که از سوی جامعه‌شناسان و کارشناسان فرهنگی مطرح می‌شود این موضوع در دهه‌های پیش هم در کشور وجود داشته است، اما در سال‌های اخیر روند خروج جوانان به ویژه دانشجویان به‌گونه‌ای بوده است که بسیاری از اشخاص نسبت به خروج جوانان از کشور واکنش نشان داده‌اند. همچنین آمارهای موجود از افزایش خروج از کشور نخبگان ایرانی حکایت دارد؛ این در حالی است که محمود احمدی‌نژاد بارها و بارها در واکنش به منتقدان افزایش روزافزون «فرار مغزها»، تعبیر فرار مغزها از ایران را تعبیری «غلط» دانسته و گفته است: «ما فرار مغز نداریم زیرا می‌بینیم بسیاری از ارزش‌های فرهنگی ملت‌های شرق آسیا حاصل سفر ایرانی‌هاست.

ایرانیان هرجا باشند منشاء خیر و برکت و پیشرفت می باشند» با این حال براساس پژوهش علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایران، روند خروج جوانان ایرانی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور افزایش یافته است. براساس آمارهای این پژوهشگاه ۲۵درصد از مجموع تحصیلکردهای ایران درکشورهای توسعه یافته زندگی می‌کنند که نزدیک به ۴۰درصد از این مهاجران را زنان نشکیل می‌دهد، پنج هزار و ۶۲۶جوان ایرانی در دانشگاه‌های این کشورها ثبت‌نام کرده‌اند که نسبت به سال قبل ۱۹درصد افزایش داشته است.»

آمارهای مرکز علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایران همچنین نشان می‌دهد در ۸۰روز اول سال ۹۱ بیش از هزار جوان ایرانی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفته‌اند که بیشتر ۲۲ ساله می باشند  وبا هزینه شخصی دست به مهاجرت زده‌اند. همچنین به گزارش صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۰۹ ایران بین ۹۱ کشور توسعه یافته رتبه اول را در مهاجرت نخبگان به دست آورده است.

براساس همین گزارش سالانه۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار ایرانی تحصیلکرده برای خروج از کشور اقدام می‌کنند. همچنین براساس آمار ارائه شده از سوی مجلس شورای اسلامی تا سال ۱۳۸۹، ۶۰هزار نخبه ایرانی از کشور مهاجرت کرده‌اند که اغلب از نخبگان المپیادهای علمی و ترازهای برتر دانشگاه‌ها بوده‌اند.

در چند سال قبل صندوق بین‌المللی پول، ایران را از نظر مهاجرت نخبگان در رتبه اول قرار داد، همچنان خبرهای انتشار یافته است که براساس آن بسیاری از فرزندان مسئولان ارشد کشور هم که برای ادامه تحصیل به خارج از ایران رفته‌اند. علاقه‌ای به بازگشت ندارند. پایگاه اینترنتی «جوان آنلاین» گزارش کرده که سه هزار نفر از فرزندان مقامات ایرانی که در کشورهای خارجی مشغول به تحصیل می باشند حاضر به بازگشت به ایران نیستند.

 این پایگاه اینترنتی نوشته است از حدود سه سال پیش، مجلس، وزارت علوم و امور خارجی تلاش‌هایی را برای بازگرداندن فرزندان مسئولان آغاز کرده‌اند، البته تلاش‌های آنها تاکنون بی‌نتیجه بوده است. بسیاری از کارشناسان اجتماعی و فرهنگی معتقدند که مهاجرت نخبگان و همچنین عدم بازگشت بسیاری از جوانان به کشور به سبب شرایط نامناسب اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور است که دولت به ویژه در چند سال اخیر، برای حل این مسائل برنامه‌های راهبردی نداشته است.