گرمازدگی و راه های پیشگیری از آن

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران  گرمازدگی موقعیتی حادّ و تهدید کننده زندگی است که در این حالت سیستم تنظیم کننده دمای بدن ، به سبب قرار گرفتن طولانی مدت در هوای گرم یا تولید بیش از حدّ گرما در بدن و یا وجود هر دو حالت ، از کار می افتد.درحالت گرمازدگی بدن نمی تواند گرمای اضافی خود را دفع کند، در نتیجه دمای بدن بسیار افزایش می یابد که می تواند اندام های اصلی را تخریب کند.

 اثرات گرمازدگی بر بدن چیست ؟

گرمازدگی خطری برای فرد ندارد و کشنده نیست، مگر اینکه در درمان گرمازدگی کوتاهی و سهل انگاری شود و به طور کامل و سر موقع درمان نشود. اگر بطور ناگهانی مکانیسم خنک کننده بدن از کار بیفتد، دمای مرکزی بدن آنچنان افزایش می یابد که می تواند در کمتر از نیم ساعت منجر به مرگ فرد شود.

بعضی اشخاص چند هفته بعد از گرمازدگی  فوت می کنند که به سبب نارسایی کلیه  یا قلب  است.بیش از ۱۰ درصد اشخاصی که دچار این حالت می شوند، فوت می کنند. گرمازدگی سبب از کار افتادن و خرابی دائمی بعضی اندام ها مثل کبد  می گردد.

 آیا می توان از گرمازدگی جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از بروز گرمازدگی به پیشنهاد های زیر عمل کنید :

 ۱- برای جلوگیری از گرمازدگی وقتی که برای مدت طولانی در معرض تابش آفتاب یا در یک محیط گرم میباشید و همچنین قبل و بعد و در طی ورزش، آب بسیاری بنوشید.قبل از اینکه کاملاً احساس تشنگی کنید، آب  بنوشید (یعنی منتظر نباشید تا احساس تشنگی کنید و سپس آب بنوشید) و هنگام نوشیدن آب  بیشتر از آن حدّی که فکر می کنید نیاز به آب دارید، آب و مایعات  بنوشید، مخصوصاً وقتی که بسیار عرق کرده اید.

۲- برای جلوگیری از گرمازدگی موقعی از روز را که هوا بسیار گرم است (مثل سر ظهر و بعد از ظهر) در منزل یا یک جای خنک استراحت کنید و خارج نیایید.

۳-قبل از فعالیت بسیار و ایستادن در معرض آفتاب، سعی کنید به هوای گرم تابستان عادت کنید.سیستم تنظیم دمای بدن شما هنگامی که به گرما عادت کرده باشد، بهتر عمل خود را انجام خواهد داد.

۴- برای جلوگیری از گرمازدگی ،اگر یک دونده ی استقامتی  یا یک دوچرخه سوار میباشید و می دانید که مسابقات  شما در شرایط آب و هوایی گرم برگزار خواهد شد، بایستی قبل از آغاز مسابقه، خود را با این شرایط وفق دهید ( یعنی در هوای گرم، تمرین کنید ). این عمل سبب می گردد بدنتان به گرما عادت کند.مواقع انجام تمرین به مقدار کافی آب و مایعات بنوشید.اگر اولین بار است که به شرایط آب و هوایی تازه رفته اید، تمرینات بسیار سنگین و سخت را انجام ندهید.

 ۵- کمتر جلوی نور خورشید بایستید.

۶- وقتی جلوی آفتاب کار می کنید، روی سرتان کلاه بگذارید که بهتر است لبه دار باشد تا روی صورتتان سایه ایجاد کند . سر شما نسبت به گرما حساس است.

 ۷- برای پیشگیری از گرما زدگی در هوای گرم لباس های گشاد ، نازک و رنگ روشن بپوشید. لباس کتان از همه بهتر است ، زیرا سبب می گردد هوا به راحتی از آن عبور کند و عرق شما خشک شود.

۸- در هوای گرم پنجره ها را باز کنید یا از یک سیستم خنک کننده مثل پنکه، کولر و فن استفاده کنید.

۹- سعی کنید وعده های غذایی تان را سبک و به مقدار کم میل کنید.

 ۱۰- برای جلوگیری از گرمازدگی در آب و هوای گرم یا مرطوب فعالیت شدیدی انجام ندهید به خصوص اگر به این آب و هوا عادت ندارید.

 ۱۱- اگر در هوای گرم ورزش می کنید،برای جلوگیری از گرمازدگی به ترتیب زیر آن را انجام دهید تا بدن شما به این آب و هوا عادت کند :

ابتدا تمرینات کوتاه مدتی انجام دهید و به تدریج و در طی دو هفته مدت آن را افزایش دهید. سعی کنید تمرینات شدید را صبح زود که هوا خنک است یا هنگام عصر انجام دهید.

هر نیم ساعت یک بار ، به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در سایه استراحت کنید و اگر احساس خستگی کردید، سرعت ورزش خود را کاهش دهید. 

۱۲- در صورتیکه دارو مصرف می کنید، از پزشک خود سئوال کنید که آیا این دارو با تنظیم دمای بدن شما تداخل می کند یا خیر؟ اگر داروی مصرفی شما در تنظیم دمای بدنتان مداخله می کرد، باید فعالیت بدنی تان را در هوای گرم کاهش دهید و به مقدار کافی آب و مایعات بنوشید.

 ۱۳-باید از علائم خطر گرمازدگی آگاه باشید تا هنگام بروز این علائم ، اقدامات لازم را انجام دهید. به خاطر داشته باشید که این علائم می توانند به تدریج و در طی چند روز یا اینکه بطور ناگهانی بعد از یک فعالیت شدید بروز کنند.

 ۱۴- ادم ( آماس ) ناشی از گرما و عرق سوز شدن نشان می دهند که بدن شما تحت استرس ناشی از گرماست.در حالت ادم ناشی از گرما،رگ های خونی بدن گشاد شده و سبب می شوند مایعات زیر پوست بدن جمع شوند که در این صورت دست ها و پاها متورم می شوند. ممکن است ابتدا با احساس تنگ شدن انگشتر یا کفش ها متوجه این تورم شوید. در حالت عرق سوز، منافذ خروج عرق بسته می شوند و شما احساس خارش می کنید که معمولاً زیر لباس است. اگر لباس شما بسیار کلفت و گرم باشد ممکن است این حالت رخ دهد.

ادم و عرق سوز شدن خطرناک و مضر نیستند ، ولی نشان می دهند که باید برای پیشگیری از عوارض جدی گرمازدگی ، دمای بدنتان را کاهش دهید. 

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

بروز گرمازدگی  یک فوریت پزشکی است. اگر شما یا هر فرد دیگری علائم زیر را که مرتبط با گرمای هواست، از خود نشان دهد، فوراً باید به پزشک مراجعه کند:

– احساس سرگیجه

– خستگی بیش از حدّ

– آشفتگی

– درد شدید عضلات

– تب یا تهوع

– تشنج یا بیهوش شدن

منبع:tebyan