به همین دلیل واهمه کاهش جمعیت و افزایش سالمندان در دو سه دهه آینده، موجب شده است برنامه های کنترل جمعیت متوقف شود. تا صحبت از افزایش جمعیت می شود تصور همه این است که حرف از ۴-۵ بچه است.
اما دکتر محمدجواد محمودی، رییس مرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، می گوید تمام تلاش مسوولان این است که نرخ ۱٫۶ فرزند را به ۲٫۱ فرزند برای هر خانواده برسانند. یعنی فقط نیم بچه.
او دراین باره به خبرآنلاین گفت: “باید سعی کنیم باروری افزایش پیدا کند، منظورم ۴ یا ۵ فرزند نیست، همان میانگین دو فرزند است.”
به گفته محمودی، حتی اگر تعداد فرزندان به ۲٫۵ هم برسد، اتفاق بدی برای جمعیت ایران نمی افتد: “اگر تعداد فرزندان هر خانواده از ۱٫۶ به ۲٫۵ فرزند افزایش پیدا کند، باعث انفجار جمعیتی نمی شود؛ ما ۲٫۵ فرزند را انفجار جمعیتی نمی گوئیم. انفجار جمعیتی همان ۴ یا ۵ فرزند است. اگر کشوری می خواهد ۴ یا ۵ فرزند داشته باشد، باید نگاه کند به ساختار اجتماعی- اقتصادی اش. باید ببیند که محیط زیستش اجازه می دهد، منابع آبی اش اجازه می دهد، می تواند برایش در آینده شغل ایجاد کند. اگر توانست این کار را انجام دهد. محیط زیست هم خیلی مهم است.”
نکته اینجاست که طبق پیش بینی ها، حتی اگر میزان زاد و ولد ایرانی ها زیاد شود و ۲٫۵ فرزند برای هر خانواده برسد، در نیم قرن آینده، به ۱۰۰ میلیون نفر هم نمی رسد؛ در خوشبینانه ترین حالت، ۹۶ میلیون نفر.
رییس مرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، همچنین در کافه خبر گفت: “در مصوبه شورای انقلاب فرهنگی هم هست، نرخ باروری نباید از حد جایگزینی یعنی از ۲٫۱ پائین بیاید. این خط قرمز ماست. سیاست های ما جوری باشد که باید تا ۱۴۰۵ به ۲٫۱ فرزند برسیم که واقعاً کار سختی است. در سال ۱۳۸۵ جمعیت ما ۷۰ میلیون نفر بود. الان هم که ۷۵ میلیون نفر (۱۳۹۰) است. پیش بینی می شود که تعداد جمعیت افزایش خواهد یافت. در سال ۱۴۰۵ جمعیت ما حدود ۸۶ میلیون نفر می شود. با توجه به محاسبه فوق، من می گویم که نگاه حاکمیتی یعنی باروری کمی بالاتر از حد جانشینی باعث انفجار جمعیتی نمی شود.”
او گفت: “ما باید این موضوع را روشن کنیم. ما صحبت از افزایش جمعیت نداریم، صحبت ما افزایش نرخ باروری است. این ۱٫۶ فرزند فرض بدبینانه سازمان ملل است، که زیاد با آن چیزی که ما می گوییم فرقی ندارد. اگربخواهیم باروری را از ۱٫۶ فرزند برگردانیم و به ۲٫۱ فرزند برسانیم و بعد بخواهیم تلاش کنیم باروری را در همین سطح تثبیت کینم، انفجار جمعیتی ایجاد نمی شود. این همان چیزی است که تعادل اندام واره جمعیت را حفظ می کند و آن چیزی است که نیاز داریم تا تعادل پویا و تجدید شونده با آن حفظ شود. آمریکا که فشار می آورد جمعیت ما زیاد است، نرخ باروری ۲٫۱ دارد. بقیه کشورهای توسعه یافته هم نرخ باروری بیش از ما دارند. البته غیر از آلمان. نرخ باروری بلژیک ۱٫۸ است، آلمان ۱٫۵ است، فنلاند ۱٫۹ است. نروژ ۲ است، ترکیه ۲ است. امریکا ۲٫۱ است. چین ۱٫۶ است که سخت ترین سیاست های پیشگیری از باروری را داشته است و ما هم همین نرخ باروری را داریم.”
مشروح گفتگوی خبرآنلاین با رییس مرکز مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه را اینجا بخوانید.
۴۷۴۷
دانلود
خبرآنلاین