۱۳م اسفند ،
هشت تن از مراجع تقلید به پرسشی در زمینه ضبط بدون اجازه صدا یا تصویر اشخاص و انتشار یافتن آن پاسخ داده اند.
متن پرسش ازمراجع عظام تقلید به این شرح است:
۱- با توجه به وجود دستگاه های الکترونیکی که امکان ضبط صدا یا عکس برداری و فیلمبرداری از اشخاص را به آسانی فراهم می آورد، حکم ضبط صدا، تصویربرداری و فیلمبرداری از اشخاص بدون اجازه آنها چیست؟
۲- آیا چنین تصاویر و فیلم هایی را می توان بدون اجازه آن اشخاص منتشر کرد؟
۳- آیا صدای ضبط شده اشخاص در دورانی که امکان تقلید صدا فراوان است در دادگاه قابل استناد است؟
پاسخ مراجع تقلید:
مراجع |
پاسخ |
آیت الله مکارم شیرازی |
در صورتی که اشخاصی که تصویر و صدای آنها را برمی دارند راضی نباشد، جایز نیست و صداها و حتی تصاویر قابل استناد در دادگاه ها نیستند. ممکن است قرینه ای محسوب شود نه سبب اصلی. |
آیت الله فیاض |
۱- جایز نیست در صورتی که طرف نهی کند و راضی نباشد. ۲- جایز نیست کما فی سابقه. ۳- قابل استناد نیست. |
آیت الله صافی گلپایگانی |
بدون رضایت اشخاص تصویر و فیلمبرداری و تقلید صدای آنها جایز نیست. |
آیت الله شبیری زنجانی |
۱- ضبط و فیلمبرداری از اشخاص در صورتی که سبب تصّرف در املاک یا اموال اشخاص شود یا خلاف تعهّد باشد، بدون رضایت آنها جایز نیست. ۲- نشر این تصاویر و فیلم ها در صورتی که سبب افشای سرّ، غیبت، هتک حرمت مؤمن یا هر گناه دیگری شود، جایز نیست. به هر حال مناسب است، در هیچ صورتی نشر داده نشود. ۳- این گونه صداها و فیلم ها قابل استناد در دادگاه نیست، مگر در مواردی که برای محکمه صالحه، علم حاصل شود و خطا هم در این گونه موارد نوعاً نادر باشد. |
آیت الله موسوی اردبیلی
|
۱و۲- اموری از این قبیل، چنانچه به نظر عرف تجاوز به حق دیگران شمرده شود، بدن احراز رضایت و موافقت آنها جایز نیست، از نظر تطبیقی به طور مثالً ممکن است ضبط صدای منتشره در خیابان، تجاوز به حق غیر محسوب نشود ولی پخش آن یا عکس گرفتن و فیلم گرفتن از اشخاص تجاوز محسوب می گردد. ۳- حجّت نیست، مگر آن که سبب اطمینان برای نوع اشخاص به صحت و اصالت صدا و اختیاری بودن آن بوده باشد. |
آیت الله سبحانی |
درمورد سوال گاهی طرف در حالتی است که می خواهد صدا و سیمای او پخش شود، در این صورت اشکالی ندارد و اجازه لازم نیست، ولی گاهی خارج از این مقام است هر نوع تصرف شئون انسان پخش عکس و صدا نیاز به اجازه دارد. |
آیت الله صادق روحانی |
اگر انتشار یافتن تصاویر و فیلم هایی بدون اجازه آن اشخاص اهانت به آنان نباشد و اسرار کسی هم که مضر به فرد یا اشخاصی نباشد، اشکال ندارد. |
آیت الله صانعی |
۱ و ۲ – امور مذکوره در سوال شرعا و عقلا حرا م است چرا که اولا انجام این امور تصرف در حدود و شئون دیگران است و تصرف در آنها بدون رضایت برخلاف سلطه انسان بر خود و اموال و شئونش میباشد و فقهای بزرگوار برداشتن یک دانه گندم و ارزنی که مالیت و ارزش ندارد و تاثیر در زندگی و معیشت صاحب آن نداشته را بدون رضایت او حرام دانستهاند. پس چگونه میتوان گفت اسلام تصرف و شبه سرقت و خیانت در حدود و شئون دیگران که فوقالعاده دارای ارزش معنوی بلکه مادی میباشد را جایز دانسته است و آیا ممکن است اسلامی که فوت کردن بر محل سجده و مهر را (که شبانهروز اقلا ۳۴ مرتبه روی آن سجده میکند در صورتی که شخص در کنار او نشسته باشد) نهی فرموده و سببش را احتمال اذیت شدن او میداند، اذیت کردن و صدمه زدن به آنچه در سوال ذکر شده را جایز دانسته باشد و خلاصه آنکه هرچه ارزش دارد و اضافه و نسبت به اشخاص دارد تصرف در آنها بدون اجازه صاحب آن حرام و غیر جایز است و حقوق شخصی اشخاص در اسلام محترم است و احترام آن به قدر احترام به خون و دم است. “حرمه مال امرء کحرمه دمه” و حقوق معنوی همانند حقوق مادی از حقوق شخصی اشخاص است و تصرف در آن بدون اجازه حرام است. و ثانیا چنانکه در ضمن وصیت نبی مکرم اسلام (ص) به جناب اباذر آمده که فرمودند: “المجالس بالامانه و افشاء سر اخیک خیانه فاجتنب ذلک” چگونه میتوان چنین عملی را که مصداق حقیقی خیانت در مجالست و همنشینی و افشای اسرار دیگران است بدون رای و نظر محکمه صالح شرعی (که آن هم برای شرایط خاص و با رعایت همه جوانب میباشد) جایز دانست و چنین خیانتی را به اسلام عزیز که حافظ جان و مال و عرض انسانهاست نسبت داد و آن را نشر نمود. ۳ – قابل استناد نیست برای اینکه احتمال جعل و شبیهسازی صدا و تحریف در عبارتها وجود دارد و با این احتمال اعتبار ندارد و نمیتواند جزو امارات و قرائن اطمینانآور باشد. |
خبرآنلاین
باز بازنشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com