پوتین در جستجوی راه های کنترل مخالفان خود

دادستانی مسکو ادعا کرد او میان ماه های آوریل و اوت سال ۲۰۰۹ بیش از یک میلیون روبل(حدود ۵۰ هزار دلار) به یک شرکت دولتی ساخت الوار زیان زده است. ناوالنی درآن مدت سرپرستی این شرکت را بر عهده داشته است. در واکنش به این اتهام الکسی ناوالنی اتهامات دادستانی مسکو علیه خود را “کاملا بی اساس” دانست. همچنین مخالفان پوتین نیزاتهام دادستان علیه الکسی ناوالنی را حمله به تمام مخالفان پوتین دانسته‌اند. به باور آنها الکسی ناوالنی بخاطر نوشته‌های افشاگرانه‌ی خود در اینترنت علیه فساد مالی مقامات دولتی روسیه، به اتهام مشابهی از سوی دادستانی روبروشده تا از او انتقام‌گیری شود.
پیشینه بحث:
الکسی ناوالنی بلاگر ۳۶ ساله (متولد ۱۹۷۶) فعالیت وبلاگ نویسی افشاگرانه خود را ازسال ۲۰۰۸ با نوشتن از فساد اداری در برخی از نهادهای مالی و شرکت‌های بزرگ روسیه مثل «گازپروم» و بانک «وی تی بی» شروع کرد.الکسی که خود یکی ازسهام ‌داران جزء بعضی از شرکت‌های بزرگ و کارتل ‌های نفت و گاز روسیه بود، توانست از طریق خرید سهام این شرکت‌ها در جریان سیاست‌های پشت پرده، فساد مالی، رشوه و بده بستان‌های غیرقانونی قراربگیرد. او با افشاء این مطالب به شهرتی قابل توجه دست پیدا کرد.
ناوالنی ازآن زمان با مطرح کردن شرکت های بزرگ و تاثیرگذار در سیاست روسیه مانند “گاز پروم” به عنوان «ماشین عظیم آزار رسانی به توده‌ها» ازطرفداران و خواننده‌های وبلاگ خود خواست که با شکایت قانونی و فرستادن هزاران ایمیل شکوه‌آمیزاز اقدامات غیرشفاف و مشکوک این شرکت‌ها، آن‌ها را وادار به تغییر رفتارخود کنند. در اثر کمپین اینترنتی او در سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰، هزاران شکایت از شرکت‌های بزرگ و موسسات بانکی تنظیم شده و برخی از این شرکت‌ها مجبوربه پاسخگویی‌ شدند. در مجموع وبلاگ او به یکی از پربیننده ترین وبلاگ های روسی تبدیل شد. بطوریکه آمارها نشان می‌دهد که این وبلاگ به طور متوسط روزی ۶۰ هزار خواننده دارد.

تحلیل خبر:
الکسی ناوالنی کسی است که نخستین فراخوان را برای راهپیمایی اعتراضی بعد از انتخابات پارلمانی روسیه در آذرماه سال ۱۳۹۰ در وبلاگ خود صادر کرد. این فراخوان توسط افراد زیادی در فیس بوک و تویتتر مورد حمایت قرارگرفت. او در ساعت ۱۴ روز دوشنبه ( ۱۴ آذر ماه ۱۳۹۰) برای توصیف انتخابات پارلمانی روسیه در وبلاگش نوشت « نمایش مسخره‌ی کاملا گندیده‌ای به نام انتخابات درروسیه » او از خواننده‌های وبلاگش خواست که درساعت ۱۹ بعدازظهر در پارکی درمسکو جمع شده وبه آنچه که نتایج “مضحک” انتخابات خوانده بود ، اعتراض کنند. بنا به گزارش رسانه‌های منتقد و کاربران شبکه‌ -های اجتماعی درروسیه ، درساعت ۱۹ همان روز هزاران نفر در پارک جمع شده و علیه حزب حاکم در روسیه، پوتین و مدودف شعار‌دادند. در همان زمان رسانه‌های طرفدار دولت روسیه گفتند تجمع‌کنندگان، “چندصدنفر” بیشترنبودند. به دلیل نقش موثر او در بسیج مردم، فعالان اینترنتی در روسیه ازهمان زمان او را با “وائل غنیم” مبارز مصری مقایسه کرده و می‌گویند «بهار روسیه» را او آغازکرده است. 
پلیس روسیه در جریان تظاهرات اعتراض آمیز مخالفان بارها او را دستگیر و سپس آزاد کرده است. با این حال او به انتشار گزارش های افشاگرانه خود علیه پوتین و همکارانش همچنان دروبلاگ شخصی اش ادامه می دهد. از میزان تاثیرگذاری نوشته های الکسی می توان به عنوان نمونه گفت در توصیف عملکرد پوتین و همفکرانش درحزب “روسیه متحد” نوشت “حزب دزدان و کلاهبرداران” که این تعبیر به یکی ازاصلی‌ترین شعارهای مخالفان و منتقدان حزب حاکم در طول تظاهرات یک سال اخیر تبدیل شده است. حتی یکی از احزاب مخالف ازاین تعبیر به عنوان شعار تبلیغاتی خود درمبارزات انتخاباتی پارلمان استفاده کرد. تا حدی که مدودوف رئیس جمهور وقت مجبور شد درتوئیتر اختصاصی خود به این شعار واکنش نشان دهد او در این مورد نوشت:
«آنکه در وبلاگش روسای کشور و حزب روسیه متحد را کلاهبرداران و دزدان توصیف می‌کند،حیوان احمق سوءاستفاده‌گرازآزادی بیان است.» (۱)

یکی ازمعروف‌ترین افشاگری‌های الکسی، انتشار اسنادی نیمه محرمانه درباره‌ی شرکت دولتی خط لوله‌ی نفتی «ترانس‌نفت» بود که این شرکت را با ارائه اسناد متهم به سوء استفاده ۳ میلیارد یورویی کرد. این نوشته‌ی وبلاگ الکسی بیش از ۹ هزار و ۹۰۰ نظر ، دریافت کرد که رکوردی در زمینه نظردهی از سوی خواننده‌های وبلاگ‌ها در روسیه محسوب می‌شود. به موازات افزایش انتقادات و افشاگری های او در اکتبر ۲۰۱۰، در یک رای‌گیری اینترنتی از سوی یکی از معروف‌ترین سایت‌های وب.۲ روسیه، الکسی به عنوان «شهردارمجازی مسکو » انتخاب شد و با کسب ۴۵ درصد آرا، بیش از همه رای آورد. این وبلاگ‌نویس سایتی هم با نام «دیدن» به راه انداخته است. او در این سایت سوءاستفاده‌های بورکرات‌های دولتی از قدرت و منابع مالی را با ذکر جزئیات افشا می‌کند.
آلکسی همچنین در ویدیوی کوتاهی که در «یوتیوب» پست کرد، حزب حاکم روسیه را متهم کرد که حتی به یکی از وعده‌ها و اصول مانیفست خود نوشته‌اش نیز پایبند نیست. این ویدیوی کوتاه بیش از دو میلیون بار از سوی کاربران «یوتیوب» دیده شد.(۲)
اکنون با مطرح شدن اتهام دادستان مسکو علیه الکسی، فصل جدیدی برای برخورد قانونی با او آغاز شده است. البته این برای اولین بار نیست که دادستان روسیه برای الکسی پرونده تشکیل می دهد دادستانی مسکو بعد ازافشاگری های فوریه ۲۰۱۱ پرونده‌ای را علیه الکسی گشود و او را به «آسیب به حیثیت افراد و نهادها با دروغ‌گویی و ارائه‌ی اسناد تقلبی» متهم کرد. این اتهام برپایه قانون جزایی روسیه می‌توانست پنج سال حبس درپی داشته باشد. اما پوتین ترجیح داد بجای زندانی کردن او، با آزاد گذاشتنش از تبدیل شدن از یک “قهرمان اینترنتی” به یک “قهرمان ملی” جلوگیری کند . با این حال ادامه همکاری های گسترده او با غربگرایان روسیه، پوتین را برآن داشته است به مقابله جدی تری با او وهمفکرانش برخیزد .
پوتین در اسفند ماه گذشته درمقاله ای مفصل دیدگاه های خود را درباره سیاست خارجی روسیه درآستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، در روزنامه پرتیراژ و معتبر “ماسکووسکیه نووستی” چاپ مسکو تحت عنوان ” روسیه در جهان درحال تغییر”تشریح کرد. او در بخشی از این مقاله درنقد به کارگیری “قدرت نرم” درکشورش می نویسد:
« هرچه بیشتر از عبارت “قدرت نرم” استفاده می شود که به معنای بکار بردن مجموعه ای از وسایل و روش های دستیابی به اهداف سیاست خارجی بدون استفاده ازاسلحه و از طریق بکاربردن اهرم های اطلاع رسانی و دیگر اهرمها برای تأثیرگذاری است. متأسفانه اغلب این روشها برای پرورش و تحریک تندروی، جدایی خواهی، ملی گرایی، بازی با شعور اجتماعی و دخالت مستقیم در سیاست داخلی کشورهای مستقل مورد استفاده قرارمی گیرد. باید آزادی بیان و فعالیت سیاسی عادی از وسایل غیرقانونی “قدرت نرم” بطور دقیق تمیز داده شود. » (۳)
در این مقاله پوتین به روشنی نظر خود را درباره مجموعه اقدام هایی که آمریکا در چهارچوب بکارگیری از زمینه های نارضایتی عمومی از مخالفان غرب گرای خود به عمل می آورد، بیان می کند.
از نگاه پوتین این اقدام ها موجب ترویج تندروی، جدایی طلبی در جامعه می شود و در واقع دخالت مستقیم در سیاست داخلی کشورهای مستقل به شمار می رود. به همین دلیل باید با آن مقابله جدی کرد.
براین اساس از زمان بازگشت پوتین به کرملین دراردیبهشت ۹۱، رفتار پلیس روسیه علیه مخالفان دولت، آشکارا خشن‌تر شده است. شرکت در اعتراض های غیرقانونی،مجازات سنگین‌تری به دنبال دارد و مخالفان سرشناس مدام به بهانه‌های گوناگون تحت فشار قرارمی‌گیرند. بنابراین حکم دادستانی مسکو علیه الکسی ناوالنی را باید فرصت مغتنمی برای پوتین دانست تا با تکیه برآن این جدی ترین مخالف غرب گرا را از طرق قانونی مهار نماید. از نظر پوتین او و همفکرانش خواسته یا ناخواسته مجری سیاست های آمریکا در روسیه هستند. در این مسیر به نظر می رسد پوتین قصد دارد به طور روزافزون فعالان سیاسی مخالف دولت را با اتهامات مالی و حقوقی از میدان مبارزه بیرون ‌کند. در اجرای این سیاست است الکسی ناوالنی به عنوان کلاهبردار در اولویت کاری قرار داده شده زیرا در چهارسال اخیر او به دلیل مطالب انتقادی تندی که در نقد عملکرد دولت در وبلاگ خود می نویسد روز به روز در بین جوانان معترض روسی محبوبیت بیشتری بدست آورده است.
اجرای این سیاست تنها به او محدود نمی شود همچنانکه درباره سه دختر معترض عضو گروه موسیقی “پانکی راک” که در بهمن گذشته درکلیسای ارتدکس”کریست ارلوزر” (مسیح نجات‌بخش) مسکو به اتهام رفتار توهین‌آمیز به پوتین و پاتریاک کریل، رهبر کلیسای ارتدکس بازداشت شدند. آنها پنج ماه است که در زندان هستند و تازه محاکمه ‌شدند. دادستان برای آنها تقاضای هفت سال زندان کرده است که این موضوع در روسیه با واکنش مخالفان و موافقان زیادی روبرو شده است.
پارلمان روسیه نیز اخیراً قوانین محدود کننده ای برای استفاده از اینترنت وضع کرده است که البته به منظور مقابله با سوء استفاده های غیراخلاقی ازفضای مجازی، تصویب شده اما مخالفان دولت آقای پوتین همچنان مدعی هستند این قانون پوششی بر اعمال محدودیت های جدید برای دسترسی بیشتربه اینترنت محسوب می شود. (۴) علاوه براین قانونی مجازات تهمت و افترا تصویب شد که طبق این قانون، بستن تهمت و افترا مجددا به فهرست مجازات های کیفری بازگشت. به این ترتیب کسانی که به دیگران اتهامی وارد کنند که نتوانند ثابت کنند، کار اجباری و جریمه نقدی در انتظار آنها خواهد بود .(۵)
قانونی دیگر راجع به «ان جی او» ها و یا سازمان های غیر دولتی در مرداد ماه نهایی شد که بر اساس آن اگر گروه های مردم نهاد از طرف کشورهای خارجی کمک مالی دریافت کنند. این قبیل سازمان ها از نظر این قانون، عامل خارجی محسوب می شوند.به دین ترتیب دریافت هرگونه کمک برای سازمان های مردم نهاد (NGO) ها از کشورهای خارجی ممنوع شد زیرا از نگاه دولت روسیه این کمک ها تحت پوشش برای مداخله در سازمان دهی تظاهرات مخالفان استفاده می شود. (۶)
جمع بندی بحث:
به نظر می رسد روسیه برای آنکه بتواند در صحنه سیاست خارجی موقعیت خود را بیش از گذشته تثبیت کند، اقدام های اساسی را برای کنترل مخالفان غرب گرای خود پیش رو قرار داده و به نظر می رسد به موازات افزایش تحرکات مخالفان پوتین او می کوشد از یکسو با دعوت به همکاری از تعدادی از مخالفان خود و از سوی دیگر برخورد با غرب گرایان مورد حمایت آمریکا ، قدرت مانورخود را در برابر غرب و اتهام سرکوب آزادی های اجتماعی و سیاسی، بالا ببرد.

منابع:

(۱) سایت فارسی صدای آلمان http://www.dw.de/dw/article/0,,15586958,00.html
(2) همان
(۳) خبرگزاری ریانوستی ۸ /۱۲/۹۱ http://pe.rian.ru/analitic/20120227/129966982.html
(4) http://persian.ruvr.ru/2012_07_11/81102214/
(5) http://persian.ruvr.ru/2012_07_31/83536635/
(6) http://persian.ruvr.ru/2012_07_13/81435920/
  

برای مشاهدۀ وبلاگ حسن بهشتی پور اینجا را کلیک کنید

۲۶۳۴۹

دانلود   دانلود


خبرآنلاین

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.