به گزارش تفسیری ممتازنیوز iبه نقل از باشگاه خبرنگاران جوان در تاریخ ۴شنبه ۱۰م آبان ۹۱،
عملکرد فعالیتهای ارزی ۲۶ بانک و موسسه اعتباری در سال قبل نشان از پیشتازی بانکهای دولتی و خصوصی شده در این عرصه دارد؛ iبه گونهای که مقایسه ارقام فعالیتهای ارزی در این بانکها با بانکهای خصوصی یا موسسات اعتباری، سهم بالایی از کل فعالیتهای ارزی بانکها را نشان میدهد.
نوع فعالیتها
برای فعالیتهای مختلف ارزی، ۶ دستهبندی در نظر گرفته شده است؛ اعتبارات اسنادی، حوالهها و ضمانتنامههای ارزی، خرید و فروش ارز و دیگر فعالیتهای ارزی این ۶ دسته فعالیت ارزی مورد نظر بانک مرکزی را تشکیل میدهد.
در این دستهبندی «اعتبار اسنادی» تعهدی از بانک است که iبه خریدار و فروشنده داده میشود و بر اساس آن، تعهد میشود که «میزان پرداختی خریدار iبه فروشنده iبه موقع و با مبلغ صحیح iبه دست فروشنده خواهد رسید.» و در عوض «هرگاه خریدار قادر iبه پرداخت مبلغ خرید نباشد، بانک موظف است باقیمانده یا همه مبلغ خرید را بپردازد.»
اعتبارات اسنادی اغلب در معاملات بینالمللی iبه منظور اطمینان از دریافت مبالغ پرداختی مورد استفاده قرار میگیرد، بانک همچنین iبه نیابت از خریدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادی است تا وقت دریافت تاییدیه که کالاهای خریداری شده حمل شدهاند وجه را پرداخت نخواهد نمود. ضمانتنامهها و حوالههای ارزی نیز در این دستهبندی تعریف خاص خود را دارد. چنانکه «ضمانتنامه بانکی» iبه عنوان «تعهدی کتبی و غیرقابل برگشت، جهت پرداخت مبلغ معینی وجه نقد iبه ذینفع ضمانتنامه» تعریف شده
است.
بالاترین و پایینترین حجم اعتبار اسنادی
بانکها و موسسات اعتباری کشور سال قبل در مجموع بیش از ۶۲ میلیارد دلار گشایش اعتبار اسنادی داشتهاند. در گزارش تفسیری عملکرد بانکها و موسسات اعتباری طی سال قبل، بالاترین میزان گشایش اعتبار اسنادی در میان بانکها iبه بانک خصوصی «سامان» اختصاص دارد که بیش از ۱۴ میلیارد دلار گشایش اعتبار اسنادی داشته است. پس از این بانک در سال قبل، بانک خصوصی شده تجارت ۷ میلیارد و ۵۳۳ میلیون دلار گشایش اعتبار اسنادی در کارنامه خود دارد. بانک ملت نیز سهم بالایی از گشایش اعتبار اسنادی انجام داده: بیش از ۸/۶ میلیارد دلار. دو بانک خصوصی پاسارگاد و پارسیان در رده بعدی می باشند. بانک پاسارگاد حدود ۸/۵ میلیارد و بانک پارسیان بیش از ۴/۴ میلیارد دلار. بانکهای انصار، ایران زمین، حکمت ایرانیان، دی، سپه، شهر، مهر و گردشگری در این دستهبندی هیچ نوع فعالیتی در زمینه گشایش اعتبار اسنادی نداشتهاند. پست بانک ایران در میان بانکها و موسسات اعتباری پایینترین حجم گشایش اعتبار اسنادی را داشته است: ۵۰ میلیون دلار. iبه نظر میرسد شرایط موجود در اعمال محدودیتهای تجاری، موانع گشایش اعتبار اسنادی در بانکهای دولتی را بیشتر نموده و سبب پایین آمدن سهم این بانکها در این نوع فعالیتهای ارزی شده است. در غیاب بانکهای دولتی، بانکهای خصوصی بودهاند که بار اصلی این کار را iبه دوش کشیدهاند.
حوالههای ارزی
کل حوالههای ارزی صادر شده از بانکها طی سال قبل iبه بیش از ۱۱۱ میلیارد دلار بالغ شده است.
در این میان، بانک ملت بالاترین میزان صدور حوالههای ارزی را با رقم ۲۰ میلیارد و ۳۴۳ میلیون دلار iبه خود اختصاص داده و پس از آن بانک تجارت، ۲۰ میلیارد و ۴۷۶ میلیون دلار حواله ارزی صادر نموده است. فاصله دیگر بانکها در صدور حواله ارزی با این دو بانک بسیار بسیار است. چنانکه دو بانک خصوصی پاسارگاد و سامان iبه ترتیب با ۱۲ میلیارد و ۷۳۴ میلیون و ۸ میلیارد و ۸۵۷ میلیون دلار در ردههای بعدی صدور حوالههای ارزی قرار گرفتهاند. بانکهای ایران زمین، دی، رفاه، شهر، مهر و گردشگری هیچ نوع فعالیتی در زمینه حوالههای ارزی نداشتهاند و iبه جز اینها، بانک سینا با نزدیک iبه ۵ میلیون دلار صدور حواله ارزی پایینترین سهم از این بخش را داراست.
خرید و فروش ارز
بخش مهم این آمارها iبه خرید و فروش ارز توسط شبکه بانکی اختصاص دارد که در موارد بسیاری طی سال قبل «مصارف» بانکها از «منابع» پیشی گرفته یا عکس آن نیز اتفاق افتاده است. سال قبل در مجموع ۸۲ میلیارد و ۳۶۱ میلیون دلار از طریق شبکه بانکی iبه فروش رسیده است. این بخش «مصارف» بانکها بوده، در بخش منابع، بانکها نزدیک iبه ۷۵ میلیارد دلار، ارز خریداری نمودهاند. گزارش تفسیری بانک مرکزی iبه روشنی مشخص نمیکند که این میزان ارز از چه طریقی و با چه عنوانی توسط بانکها خریده شده و در کجا iبه فروش رسیده است. در میان سرفصل خرید و فروش ارز، که منابع و مصارف ارزی بانکها محسوب میشود؛ طیف وسیعی از مولفهها را در بر میگیرد. از جمله سپردههای ارزی، معاملات بین بانکی و … که بدون در نظر گرفتن صورتهای مالی بانکها طی سال قبل، آنالیز واقعی از میزان عملکرد منابع و مصارف ارزی بانکها در سال قبل را روشن نمیسازد.
با این همه، گزارش تفسیری بانک مرکزی که بر اساس گزارش تفسیری عملکرد بانکها تدوین شده نشان میدهد سال قبل در میان بانکهای کشور، بالاترین میزان منابع iبه بانک ملی ایران اختصاص دارد که بیش از ۳۱ میلیارد دلار منابع داشته است، اما نکته قابل توجه توجه اینکه در مقابل این منابع، حدود ۲۶ میلیارد دلار ارز توسط این بانک iبه فروش رسیده است. تفاضل این دو رقم حدود ۵ میلیارد دلار است که در گزارش تفسیری iبه نحوه مصرف آن اشاره نشده است.
در بعضی از بانکها نیز دیده میشود که وضعیت برعکس است و مصارف از منابع بیشتر شده است. iبه طور مثال، در گزارش تفسیری بانک مرکزی در سال قبل مصارف ارزی بانک پاسارگاد بیش از ۳۰۰ میلیون دلار بیشتر از منابع بوده است. یا در مورد بانک توسعه صادرات که رقم بسیار درشتی از پیشی گرفتن مصارف بر منابع ارزی وجود دارد. رقمی که iبه بیش از ۴ میلیارد دلار میرسد و در میان بانکهای کشور یک رکورد iبه حساب میآید. رکورد پیشی گرفتن منابع از مصارف نیز iبه بانک کارآفرین اختصاص دارد. این بانک در سال قبل بیش از ۸/۱ میلیارد دلار منابع ارزی در اختیار داشته که ۱۳۲ میلیون دلار آن را فروخته است.
عملکرد پایین ضمانتهای ارزی
در بخش ضمانتنامههای ارزی، iبه جز یکی دو بانک ( ملت و سامان) در بقیه بانکهای کشور، فعالیتهای این بخش در سطح بسیار پایینی قرار گرفته است. بانک سامان در سال قبل بیش از ۸/۳ میلیارد دلار و بانک ملت بیش از
۷/۲ میلیارد دلار ضمانتنامه ارزی صادر نمودهاند. این در حالی است که در بخش عمده بانکها این نوع فعالیتهای ارزی صورت نگرفته یا ارقام آن پایینتر از یک میلیارد دلار است. iبه این ترتیب مجموع فعالیتهای این سرفصل iبه حدود ۳/۸ میلیارد دلار رسیده است.
منبع خبر : بورس نیوز
باشگاه خبرنگاران