اختلاف گل و اردوغان آشکار شد

ˈعبدالله گلˈ رییس جمهوری و ˈرجب طیب اردوغان ˈنخست وزیر ترکیه برای اولین بار در ۱۰ سال گذشته دیدگاه های متفاوت خود در دو مساله سیاسی را به طور آشکار مطرح کردند.

به گزارش ایرنا، اختلاف نظر گل و اردوغان در خصوص تغییر ساختار سیاسی و گذر به دوران ریاستی و آزادی آن دسته از افرادی که به اتهام شرکت در کودتا علیه دولت اردوغان و یا اتهامات دیگر در بازداشت به سر می برند و پیش از صدور حکم نهایی دادگاه با شرکت در انتخابات به نمایندگی مجلس انتخاب شده اند در سخنرانی دیروز عبدالله گل در مجلس آشکار شد.

رییس جمهوری ترکیه در آغاز به کار دور جدید فعالیت مجلس ملی در سخنرانی خود گفت: با اخراج نمایندگان از مجلس موافق نیستم و بر این باورم که نمایندگان زندانی شده نیز باید هر چه زودتر آزاد شده و در مجلس ملی ترکیه به فعالیت بپردازند.

این در حالیست که رجب طیب اردوغان ،مخالف آزادی نمایندگان بازداشت شده است و عقیده دارد که نمایندگان یاد شده پیش از آن که حکم آزادی از دادگاه نداشته باشند نباید در مجلس حضور پیدا کنند.

نخست وزیر ترکیه در پی سخنان رییس جمهوری به خبرنگاران گفت: در مورد لزوم آزادی نمایندگان متهم و زندانی با رییس جمهوری مخالفم.

اردوغان گفت: این افراد پیش از برگزاری انتخابات نیز تحت بازداشت بودند و راه دادن بازداشتی ها و متهمانی که محاکمه آنان ادامه دارد به مجلس ملی اقدام پسندیده ای نیست.

عبدالله گل همچنین در سخنرانی خود به نکته حساسی اشاره کرد که صد در صد در تناقض با اهداف رجب طیب اردوغان است.

رییس جمهوری ترکیه گفت: من بر این باورم که تغییر ساختار سیاسی ترکیه و حرکت به سوی سیستم ریاستی، کشور ما را با مشکلات بزرگی رو به رو خواهد کرد.

این در حالیست که اردوغان بارها بر این نکته تاکید کرده است که ترکیه باید موضوع گذر به سیستم ریاستی و یا نیمه ریاستی را در دستور کار خود قرار دهد.

ناظران آگاه عقیده دارند که هدف اردوغان دستیابی به مقام ریاست جمهوری است و وی خود را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۴ آماده می کند و از هم اکنون در صدد است که با تغییر ساختار نظامی حکومتی ترکیه به سیستم ریاستی در دوران ریاست جمهوری خود از قدرت حاکمیت بر نیروی اجرایی برخوردار باشد.

در شرایط کنونی ۱۰ نماینده مجلس ملی ترکیه از سه حزب جمهوریخواه خلق، حرکت ملی و صلح و دموکراسی در بازداشت به سر می برند و تاکنون فقط تکلیف کرسی نمایندگی یکی از آنان روشن شده و بقیه همچنان بلاتکلیف هستند.

بروز اختلاف نظر جدی بین اردوغان و گل آن هم تنها یک روز پس از پایان کنگره حزب عدالت و توسعه نشان دهنده آن است که جناحهای سیاسی قدرت در ترکیه از هم اکنون برای جلب نظر و آرای مردم در انتخابات آتی ریاست جمهوری وارد عمل شده و برای نشاندن نامزدهای خود به مقام ریاست جمهوری وارد یک رقابت جدی شده اند.

رجب طیب اردوغان تمایل خود به نامزدی ریاست جمهوری را کتمان نمی کند ولی هواداران عبدالله گل رییس جمهوری ترکیه در مورد اینکه آیا وی دوباره نامزد خواهد شد و یا خیر می گویند که هنوز برای اظهار نظر در این مورد زمان زود است.

پیشتر مسوولان حزب حاکم عدالت و توسعه عنوان کرده اند که هرگز عبدالله گل با رجب طیب اردوغان دوست خود که دهها سال با یکدیگر در صحنه سیاسی همکاری کرده اند رو در رو قرار نمی گیرد و اگر اردوغان اعلام کند که نامزد ریاست جمهوری است، عبدالله گل نامزد نخواهد شد.

آنان می گفتند که اگر اردوغان به مقام ریاست جمهوری برسد ، عبدالله گل نزدیکترین فرد به اردوغان رهبری حزب عدالت و توسعه را بر عهده می گیرد.

با بروز اختلاف نظر میان اردوغان و گل به نظر می رسد که در صورت نامزدی اردوغان برای تصدی پست ریاست جمهوری ، حزب حاکم ترکیه باید به دنبال رهبر جدیدی باشد که از سوی اردوغان مورد تائید قرار گرفته باشد.

تحولات در کمتر از دو سال باقی مانده به انتخابات ریاست جمهوری ترکیه جایگاه آتی سیاستمداران فعلی را رقم خواهد زد.

برخی از تحلیلگران عقیده دارند که حزب حاکم عدالت و توسعه با قدرت شخص رجب طیب اردوغان توانسته است آرای نیمی از مردم ترکیه را جذب کند و در صورتی که فرد دیگری در رهبری این حزب قرار بگیرد دوران فرسایش قدرت حزب و فروپاشی آغاز خواهد شد.

به عقیده این منابع تنها عبدالله گل می تواند با به دست گرفتن رهبری حزب پس از اردوغان آرای حزب را حفظ کند ولی موافقت عبدالله گل در این زمینه بعید بنظر می رسد.

نتایج یک نظرسنجی در ترکیه حاکی از آن بود که ۵۱ درصد پاسخ دهندگان موافق انتخاب دوباره ˈعبدالله گلˈ به رییس جمهوری این کشور هستند در حالی که تنها ۲۳ درصد از انتخاب ˈرجب طیب اردوغانˈ نخست وزیر ترکیه به ریاست جمهوری ترکیه حمایت کردند.

این نظرسنجی توسط شرکت تحقیقاتی ˈمتروپلˈ ترکیه در ۲۷ شهر از ۱۲۷۵ نفر صورت گرفت.

روزنامه ˈطرفˈ چاپ ترکیه نتایج این نظر سنجی را با عنوان درشت ˈخواهان عبدالله گل ۵۱ درصد و اردوغان ۲۳ درصدˈ منتشر کرده بود .

به نوشته این روزنامه نتایج نظر سنجی متروپل که در روزهای ۱۴ تا ۱۹ سپتامبر جاری مصادف با ۲۴ تا ۲۹ شهریور ماه گذشته انجام شد، حاکی از آن است که شرکت کنندگان در پاسخ به اینکه اگر اردوغان و گل نامزد دوره آینده ریاست جمهوری در ترکیه باشند، به کدام یک از این رهبران رای خواهند، داد، ۵۱ درصد به عبدالله گل و ۲۳ درصد به اردوغان پاسخ دادند.

نتایج این نظر سنجی حاکیست رای دهندگان طرفدار حزب حاکم عدالت و توسعه نیز به انتخاب دوباره عبدالله گل به ریاست جمهوری تمایل نشان داده اند به نحوی که ۶/۵۱ درصد از این افراد به گل و ۸/۳۸ درصد به اردوغان رای داده اند.

در این میان نسبت طرفداران حزب مخالف جمهوریخواه خلق که به انتخاب دوباره عبدالله گل تمایل نشان داده اند ۹/۴۷ درصد و در بین طرفداران حزب حرکت ملی ۹/۵۷ درصد بوده است .

در این میان نسبت افراد خواهان نامزدی دوباره عبدالله گل برای ریاست جمهوری پس از سال ۲۰۲۴ در کل ۵/۵۹ درصد بوده که نسبت به هواداران حزب حاکم ۱/۷۴ درصد است.