جای اپراتور چهارم خالی بود؟

رسیدن فیبر نوری به در منازل و یا آغاز به کار اپراتور چهارم فناوری اطلاعات، یکی از بحث‌های مهمی است که این روزها در عرصه ICT کشور بسیار به گوش می‌رسد. اما در کنار این بحث‌ها این سوال نیز به کرات مطرح می‌شود که آیا واقعا جای این اپراتور خالی بوده است؟!

به گزارش خبرنگار فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اوایل بهمن‌ماه سال ۸۹ بود که طی مصوبه‌ای از سوی دولت قرار بر آن شد که شبکه فیبر نوری میهمان منازل شود.

در این میان اگرچه در سال اول خبر چندانی در این زمینه به گوش نمی‌رسید اما این روزها بار دیگر بازار خبرها مربوط به اپراتور چهارم که ظاهرا وظیفه‌اش رساندن این شبکه به خانه‌هاست گرم شده و در این زمینه بحث‌های مختلفی مطرح می‌شود.

**فیبر نوری چیست؟

اپراتور چهارم همان مجری پروژه FTTX است که فیبر نوری را تا منازل، ساختمان‌ها یا ادارات می‌برد و گفته می‌شود خدمات و سرویس‌های بسیاری برروی این شبکه پیاده و ارائه خواهد شد.

حسین شفیع که تا چندی پیش به عنوان مدیر روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت فعالیت داشت، این روزها به عنوان مدیرعامل شرکت ایرانیان نت که در واقع همان اپراتور چهارم محسوب می‌شود، مشغول است و در ارتباط با این شبکه گفته است: یکی از راهکارهای دولت برای حل محدودیت انتقال پهنای باند تولد اپراتور چهارم بود تا فیبر نوری را تا منازل، ساختمان‌ها یا ادارات ‌برده و خدماتی از قبیل تلفن، ویدئو، ارسال تصویر، سیستم‌های زنده تصویری، داده را در اختیار کاربران قرار دهد.

به گفته او اپراتور چهارم مامور شده تا بستر مناسب برای در اختیار گذاشتن پهنای باند با اهداف مختلفی همچون توسعه‌ کسب و کارها را فراهم آورده و دسترسی به پهنای باند بالا را برای خانواده‌ها و کسب و کار و ادارات ایجاد ‌کند.

وی دربارهٔ تامین محتوای این اپراتور هم گفته یود: عموماً محتوای این اپراتور از طریق مدیاهایی همچون VOD ،IPTV ویدئو کنفرانس، ISP اینترنت و مراکز دیتا منتقل می‌شود و بنابراین ما هم می‌توانیم محتوا تولید کنیم و هم محتوا پخش کنیم.

**مروری بر ضرورت امر

اما نکته دیگری که در ارتباط با اپراتور چهارم وجود دارد آن که آیا برای رساندن فیبر نوری به در منازل واقعا نیاز بوده است اپراتور تازهی وارد عرصه شود یا خیر چرا که در حال حاضر بخش‌های مختلفی از کشور مجهز به شبکه فیبر نوری می باشند و به نقل از بسیاری از کارشناسان این عرصه برای اجرای این امر نیازی به ورود اپراتور تازه نداشته است.

سیدمصطفی سیدهاشمی – از اعضای هیات مدیره مخابرات ایران – از جمله اشخاصی است که چندی پیش در این زمینه به موضع گیری پرداخته و در گفت‌وگو با ایسنا توسعه پهنای باند را نیازی اساسی برشمرده و گفته بود: توسعه فیبر نوری یک ضرورت است و در ماده ۴۶ برنامه پنجم توسعه نیز به آن اشاره شده است. در همین راستا سرمایه‌گذاری کلانی از سوی شرکت مخابرات ایران در بحث شبکه فیبر نوری انجام گرفته که با وجود این زیرساخت‌ها دیگر به تعریف اپراتور چهارم فیبر نوری نیازی نیست.

وی در عین حال گفته بود: مخابرات در توسعه فیبر نوری به شدت فعال بوده و این شبکه در شهرستان‌ها نیز در حال گسترش است البته مخابرات از طریق سیم مسی نیز می‌تواند نیازهای مشترکان را با پهنای باند حداکثر ۲ مگابیت برثانیه برطرف کند اما از طریق فیبر نوری نیز امکان ارائه سرویس وجود دارد…

البته در این زمینه محمد علی فرقانی به عنوان رئیس رگولاتوری خاطرنشان کرده است که ارائه سرویس از طریق فیبر نوری امری است که مجوز آن تنها برای اپراتور چهارم صادر شده است.

وی به این نکته هم اذعان کرده که سایر اپراتور‌ها هم امکان استفاده از فیبر نوری را دارند، اما برای ارائه‌ی سرویس از این طریق به غیر از بحث مکالمات صوتی که موضوعی مجزاست و در سایر موارد لازم است مجوز‌های خاص سازمان رگولاتوری وجود داشته باشد که در حال حاضر این مجوز‌ها تنها برای اپراتور چهارم صادر شده است.

**اپراتور چهارم متعلق به کیست؟

اما از موضوعات مهم دیگری که در ارتباط با اپراتور چهارم وجود دارد آن که این اپراتور در اختیار کدام بخش قرار دارد و سرمایه آن از کجا تامین می‌شود و به دنبال آن منافع مالی این شبکه نصیب چه کسانی خواهد شد؟

هفته قبل و در حاشیه مراسم افتتاح نمایشگاه تله‌کام وزیر ICT اینگونه اعلام کرده بود که این شبکه در بدو امر به بیش از یک و نیم میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

تقی‌پور دراین زمینه اظهار کرده بود: بر اساس برنامه‌ریزی‌ها این اپراتور در سالهای اول فعالیت خود بالغ بر ۱٫۵ میلیارد دلار برای این پروژه سرمایه‌گذاری کرده است و به تناسب با نیاز بازار این سرمایه‌گذاری در مدت ۸ سال کار این اپراتور افزایش خواهد یافت.

پیش از این در رسانه‌ها اینگونه مطرح شده بود که ظاهرا اعضای کنسرسیوم ایرانیان نت و مالک اپراتور چهارم سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، شهرداری، وزارت دفاع، بنیاد مستضعفان و شرکت زیرساخت می باشند اما در حال حاضر آنچه بر اساس صحبت‌های رسمی قابل استناد است، سهم ۲۰ درصدی شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان نماینده دولت است و ۸۰ درصد باقیمانده سهم هم گفته می‌شود قرار است توسط شرکت‌های خصوصی اداره شود.

وزیر ارتباطات اواخر سال قبل اظهار امیدواری کرده بود که تا پنج سال آینده اپراتور چهارم بتواند هفت میلیون مشترک را پشتیبانی ‌کند و بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، ‌توسعه و تکمیل شبکه فیبر نوری کشور طی هشت سال نهایی و کامل شود.

در این زمینه مدیرعامل ایرانیان نت نیز چندی پیش تعداد پورت‌های منصوبه را بر اساس پروانه ۱۰ میلیون پورت عنوان کرده و گفته بود: با توجه به ارزیابی بازار، برآورد می‌کنیم برای افزایش این ۱۰ میلیون مجبور به چانه‌زنی شویم چرا که تخمین این است که باید تعداد را بالا ببریم.

انتهای پیام