۳۰اردیبهشت،
به گزارش خبرنگار حقوقی قضاییممتازنیوز، بر اساس اصول و مواد مربوط به قانون اساسی، قانون آیین دارسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری، ماده واحده قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و نیز ضرورتهای عقلی، در جریان رسیدگی به یک دعوی کیفری ، حقوقی برای متهم قابل تصور است که این حقوق به شرح مواد زیر میباشد :
۱- هرکس به ارتکاب جرمی متهم شود حق دارد بیگناه فرض شود مگر اینکه مجرمیت ( مقصر بودن ) او بر طبق قانون محرز شود ( اصل ۳۷ قانون اساسی بند ۳ ماده ۱۴ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و بند ۱ ماده ۱۱ اعلامیه جهانی حقوق بشر ).
۲- هر متهمی حق دارد از ماموری که قصد جلب او را دارد بخواهد مدارک شناسایی خود و نیز دستور قضایی متضمن دستگیریاش را به او نشان دهد.
۳- متهم حق دارد در مقابل سوالات دادگاه یا مراجع تعقیب یا تحقیق سکوت اختیار کند.( مواد ۱۲۹ و ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری).
۴- هر متهمی حق دارد از مامور بازجو بخواهد در اولین فرصت به خانواده وی اطلاع دهند تا سرنوشت او مطلع شوند .
۵- متهم حق دارد ظرف مدت ۱۰ روز به قرار بازداشت خود اعتراض کند تا مرجع بالاتر بلافاصله و در وقت فوقالعاده به آن رسیدگی نماید. این حق طبق قانون باید به متهم تفهیم شود. ( ماده ۳۳ و تبصره ماده ۱۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری و شق بند ن ماده ۳ قانون احیا دادسرا مصوب ۱۳۸۱ .
۶- چنانچه قرار التزام یا کفالت یا وثیقه برای متهم صادر شد او حق دارد بالتزام یا معرفی کفیل متمکن و یا تودیع وثیقه حسب مورد بلافاصله آزاد شود( تبصره ماده ۱۳و ماده ۱۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری)
۷- هر متهمی حق دارد بداند که هیچ یک از ظابطان دادگستری بدون مجوز قضایی و بدون رعایت ترتیبات قانونی مجاز نیستند وارد منزل او شده و آن را بازرسی و تفتیش نمایند.( اصل ۲۲ قانون اساسی ، ۵۸۰ قانون مجازات اسلامی ، مواد ۹۶ ۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری ).
۸- لازم است متهم بداند که هیچ یک از ظابطان دادگستری حق بازداشت او را ندارند مگر در جرایم مشهود و در هر حال باید در اولین فرصت ( حداکثر ۲۴ ساعت) مراتب را به اطلاع مقام قضایی برسانند ( ماده ۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری)
۹- متهم حق دارد حداکثر ظرف ۲۴ ساعت از اتهام و دلایل آن مطلع شود ( مرجع قضایی مکلف است ظرف مهلت مذکور آن را به وی تفهیم کند). ( اصل ۳۲ قانون اساسی و ماده ۱۲۷ ق.آ.د.ک )
۱۰- متهم حق دارد پس از خاتمه تحقیقات مقدماتی، پرونده اتهامی خود را مطالعه و ازتهامی محتوایات آن مطلع شود( ماده ۱۹۰ آیین دادرسی کیفری)
۱۱- هر متهمی حق دارد از قاضی دادسرا یا دادگاه بخواهد که به چه اتهامی و به استناد چه دلایلی احضار یا جلب شده است ( ماده ۱۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری)
۱۲- هر متهمی حق دارد از پاسخ دادن به پرسشهای مراجع کشف جرم و تعقیب که ارتباطی به جرم و تعقیب ندارد و مربوط به اسرار شخصی و خانوادگی اوست اجتناب کند( بند ۱۱ ماده واحده قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی ).
۱۳- متهم حق دارد اوراق صورت مجلس تحقیقات خود را بخواند و اگر پاسخهای او با تغییر و تحریف در آن قید شده از امضا آن اجتناب هم چنین متهم میتواند در صورت تمایل پاسخ پرسشها را شخصا بنویسد .( ماده ۱۳۱ آیین دادرسی کیفری بند ۱۲ ماده واحده قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی ).
۱- هرکس به ارتکاب جرمی متهم شود حق دارد بیگناه فرض شود مگر اینکه مجرمیت ( مقصر بودن ) او بر طبق قانون محرز شود ( اصل ۳۷ قانون اساسی بند ۳ ماده ۱۴ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و بند ۱ ماده ۱۱ اعلامیه جهانی حقوق بشر ).
۲- هر متهمی حق دارد از ماموری که قصد جلب او را دارد بخواهد مدارک شناسایی خود و نیز دستور قضایی متضمن دستگیریاش را به او نشان دهد.
۳- متهم حق دارد در مقابل سوالات دادگاه یا مراجع تعقیب یا تحقیق سکوت اختیار کند.( مواد ۱۲۹ و ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری).
۴- هر متهمی حق دارد از مامور بازجو بخواهد در اولین فرصت به خانواده وی اطلاع دهند تا سرنوشت او مطلع شوند .
۵- متهم حق دارد ظرف مدت ۱۰ روز به قرار بازداشت خود اعتراض کند تا مرجع بالاتر بلافاصله و در وقت فوقالعاده به آن رسیدگی نماید. این حق طبق قانون باید به متهم تفهیم شود. ( ماده ۳۳ و تبصره ماده ۱۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری و شق بند ن ماده ۳ قانون احیا دادسرا مصوب ۱۳۸۱ .
۶- چنانچه قرار التزام یا کفالت یا وثیقه برای متهم صادر شد او حق دارد بالتزام یا معرفی کفیل متمکن و یا تودیع وثیقه حسب مورد بلافاصله آزاد شود( تبصره ماده ۱۳و ماده ۱۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری)
۷- هر متهمی حق دارد بداند که هیچ یک از ظابطان دادگستری بدون مجوز قضایی و بدون رعایت ترتیبات قانونی مجاز نیستند وارد منزل او شده و آن را بازرسی و تفتیش نمایند.( اصل ۲۲ قانون اساسی ، ۵۸۰ قانون مجازات اسلامی ، مواد ۹۶ ۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری ).
۸- لازم است متهم بداند که هیچ یک از ظابطان دادگستری حق بازداشت او را ندارند مگر در جرایم مشهود و در هر حال باید در اولین فرصت ( حداکثر ۲۴ ساعت) مراتب را به اطلاع مقام قضایی برسانند ( ماده ۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری)
۹- متهم حق دارد حداکثر ظرف ۲۴ ساعت از اتهام و دلایل آن مطلع شود ( مرجع قضایی مکلف است ظرف مهلت مذکور آن را به وی تفهیم کند). ( اصل ۳۲ قانون اساسی و ماده ۱۲۷ ق.آ.د.ک )
۱۰- متهم حق دارد پس از خاتمه تحقیقات مقدماتی، پرونده اتهامی خود را مطالعه و ازتهامی محتوایات آن مطلع شود( ماده ۱۹۰ آیین دادرسی کیفری)
۱۱- هر متهمی حق دارد از قاضی دادسرا یا دادگاه بخواهد که به چه اتهامی و به استناد چه دلایلی احضار یا جلب شده است ( ماده ۱۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری)
۱۲- هر متهمی حق دارد از پاسخ دادن به پرسشهای مراجع کشف جرم و تعقیب که ارتباطی به جرم و تعقیب ندارد و مربوط به اسرار شخصی و خانوادگی اوست اجتناب کند( بند ۱۱ ماده واحده قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی ).
۱۳- متهم حق دارد اوراق صورت مجلس تحقیقات خود را بخواند و اگر پاسخهای او با تغییر و تحریف در آن قید شده از امضا آن اجتناب هم چنین متهم میتواند در صورت تمایل پاسخ پرسشها را شخصا بنویسد .( ماده ۱۳۱ آیین دادرسی کیفری بند ۱۲ ماده واحده قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی ).
انتهای پیام/
باشگاه خبرنگاران
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com