۲۵ آبان iبه نقل از منبع ذکر شده، در پورتال خبری ممتاز نیوز منتشر گردیده است
گروهی چنین پنداشته اند که آزادی اصل و مقدم بر هر چیزی و از جمله دین است. زیرا اگر دین را اصل بدانیم و آزادی را پرتوی از آن، iبه هنگام پذیرش دین، آزاد نخواهیم بود.
«….واقعاً میتوانیم یک مجموعه‌ى فکرى مدون، یک منظومه‌ى کامل فکرى در مورد آزادى – که iبه همه‌ى سؤالات ریز و درشت آزادى پاسخ دهد – تأمین کنیم. البته این کار همت میخواهد؛ کار آسانى نیست.»(۱)
آزادی از سلسله مقولاتی است که امروز حضرت امام خامنه ای بحث نظام سازی در این زمینه را مطرح کرده اند و سرویس دین واندیشه ممتازنیوز قصد دارد برای لبیک گویی iبه منویات رهبر معظم انقلاب در این زمینه iبه طور جدی ورود پیدا کند.
متن ذیل که iبه وسیله حضرت علامه مصباح بیان شده، مبحثی است که ضمن بیان رابطه دین با مقوله آزادی iبه یکسری از شبهات نیز در این زمینه پاسخ داده است.
سوال: گروهی چنین پنداشته اند که آزادی اصل و مقدم بر هر چیزی و از جمله دین است. زیرا اگر دین را اصل بدانیم و آزادی را پرتوی از آن، iبه هنگام پذیرش دین آزاد نخواهیم بود. iبه عبارت دیگر، پذیرش اصل دین ـ مانند هر کار اختیاری دیگر انسان ـ وقتی ارزشمند و مستلزم اجر وثواب الهی است که ازادانه و از روی اختیار باشد؛ واگر آزادی را فرع وجایگاه آن را بعد از دین بدانیم، لازمه اش آن است که iبه هنگام پذیرش دین ازاد نباشیم ودر نتیجه عمل ما هم عاری از اختیار میگردد. درحالی انتخاب دین باید ازادانه صورت گیرد وایمان، iبه عنوان یک عمل اختیاری که ریشه در ژرفای قلب آدمی دارد، چیزی نیست که با زور و اجبار بتوان بر کسی تحمیل کرد و از همین رو خداوند هم در قرآن کریم میفرماید:«لا اکراه فی الدین قد تبیّن الرشد من الغی»(۲) بنابراین، آزادی اصل ومقدم بر دین است و اساسا وجود و اعتبار دین در پرتو دین آزادی معنا پیدا میکند.
پاسخ: بخشی از استدلال فوق سخن حقی است و بخش دیگر سفسطه ایی بیش نیست که با اندک تاملی قابل شناسایی است. قسمت اول استدلال پیش گفته، که انتخاب دین را در فضا و شرایطی آزاد قابل قبول و ارزشمند معرفی می کند و در تایید آن iبه آیه «لا اکراه فی الدین» تمسک می جوید، سخنی موجه می باشد؛ اما قسمت دوم استدلال که در ادامه است وچنین وانمود می کند که حتی بعد از پذیرش دین باید آزادی چنان محفوظ باشد که مقررات دینی هم نتواند گزندی iبه آن برساند، مغالطه ایی بیش نیست.
برای روشن تر شدن مطلب باید گفت: در این استدلال بین دو مرحله و دو مقام از آزادی خلط شده است: یکی آزادیِ پیش از گزینش دین ودوم آزادی بعد از گزینش دین. آن آزادی که شرط اختیار و قدرت انتخاب است منزلگاهی پیش از دین دارد و بدون آن گزینش آزاد منتفی خواهد شد. اما آزادی بعد از پذیرش دین، در چارچوب دین و محدود iبه حدود دینی خواهد بود. iبه عبارت دیگر، بعد از آن که انسان آزادانه دین را انتخاب کرد، مجموعه دین اعم از امور اعتقادی و دستورات عملی را نیز پذیرفته است و iبه لوازم این پذیرش که عمل و راه پویی در قالب این اعتقادات و فرامین عملی استگردن نهاده، آزادانه خود را تابع اوامر و نواهی خداوند متعال ساخته است.
نظیر این مسأله در بسیاری از امور زندگی انسان ها نیز اتفاق می افتد. iبه عنوان نمونه اشخاص آزادانه و با گزینش خود iبه استخدام نیروهای نظامی و انتظامی در می آیند، اما بعد از استخدام شدن و پذیرفتن آزادانه قوانین ومقررات حاکم بر نیروهای مذکور، حق تخطّی از قوانین و مقررات را ندارند و نمی توانند iبه هر گونه ایی که خود خواستند تصمیم بگیرند.(۳)
منابع:
(۱)، ۲۴، بیانات حضرت امام خامنه ای
(۲)، بقره۶
(۳)، پرسش و پاسخ های علامه مصباح
باشگاه خبرنگاران
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com
You Sir/Madam are the enemy of confusion evrewyrhee!