جام جم آنلاین: با وجود گذشت چند سال از آغاز نهضت گازسوزسازی خودروها در ایران و اقدامات گستردهای که در این زمینه انجام گرفت، بازرسی ادواری از این خودروها به عنوان یک ضرورت اجتنابناپذیر تقریبا مغفول مانده است.
به گزارش جامجم، براساس آمار رسمی دو میلیون و ۸۰۰ هزار خودروی گازسوز مجاز در کشور وجود دارد و تعداد ۵۰۰ هزار خودرو نیز در کارگروههای غیرمجاز گازسوز شدهاند که در مجموع رقم خودروهای گازسوز را به بیش از سه میلیون دستگاه میرساند.
با این حال کارشناسان هشدار میدهند بهدلیل عدم بازرسی ادواری از مخازن گاز اغلب خودروهای گازسوز در حال تردد، این خودروها خطری بالقوه را برای خیابانها و جادهها ایجاد کرده است.
طبق قانون، خودروهای گازسوز باید هر سه سال یک بار مورد معاینه فنی قرار گیرند که براساس مصوبه کارگروه توسعه حمل و نقل ریاستجمهوری وظیفه بازرسی و نظارت بر این گونه خودروها بهعهده وزارتخانههای کشور و راه وشهرسازی است.
وزارت کشور مسوولیت نظارت و معاینه خودروهای سبک را برعهده دارد و وزارت راه و شهرسازی نیز باید خودروهای سنگین را بازرسی کند.
سازمان ملی استاندارد و وزارت صنایع نیز وظیفه تعیین استانداردهای لازم برای معاینه فنی و نظارت بر خدمات پس از فروش خودروهای گازسوز را برعهده دارند، هر چند بازرسی این نوع خودروها در حال انجام است، اما از سرعت لازم برخوردار نیست.
در حالی بازرسی مخازن سی.ان.جی (گاز طبیعی فشرده) در خودروها به وزارت کشور سپرده شده است که گفته میشود کارشناسان این وزارتخانه آشنایی زیادی با سیستم سی.ان.جی نداشته باشند و اینگونه بازرسیها نیاز به هماهنگی بیشتری با کارشناسان بخش سی.ان.جی در وزارت نفت دارد.
براساس این گزارش، در این شرایط خودروهای قدیمی دوگانهسوز به دلیل تست نشدن ایمنی مخازن آنها در وضعیت نامناسبی قرار دارند که بازرسی ادواری سریع این خودروها را ضروری میسازد.
واقعیتهای خودروهای دوگانهسوز
اردشیر دادرس، رییس انجمن صنفی سی.ان.جی کشور در گفتوگو با جامجم درخصوص نبود بازرس سیلندر خودروهای گازسوز با تایید این موضوع تاکید دارد، این مشکل در کشور به حدی است که انجمنهای جهانی و آسیایی نیز در برابر این سهلانگاری از ما سوال میکنند.
وی به پرسش اخیر انجمن سی.ان.جی آسیا ـ اقیانوسیه اشاره میکند که چرا در ایران تعداد خودروهای گازسوز بیشتر از جایگاههای آن است که مردم را ساعتها در صف معطل نگاه میدارد.
دادرس همچنین پرسش دیگر و قابل توجه انجمن آسیایی را بازرسی نشدن سه میلیون سیلندر گاز نصب شده بر خودروها عنوان میکند که آن را بمب متحرک مینامند.
مدیر انجمن صنفی سی.ان.جی کشور تصریح میکند: در حال حاضر سه میلیون خودروی گازسوز وجود دارد که تاکنون هیچ یک از آنها مورد بازرسی ادواری اولیه قرار نگرفتهاند و یک و نیم میلیون خودرو که باید هر دو سال و نیم یک بار بازرسی شوند و بیش از یک دوره از موعد بازرسی آنها گذشته هنوز در انتظار بازرسی قرار دارند.
وی با اشاره به این که طبق مصوبه هیات وزیران، وزارت کشور متولی رسیدگی و بازرسی خودروهای گازسوز است، تاکید دارد: تاکنون هیچ نظارت و بازرسی انجام نشده و حتی ستاد معاینه فنی خودروی سی.ان.جی نیز وجود ندارد.
دادرس به بازار سیاه خرید و فروش برچسب انرژی سی.ان.جی در جایگاهها اشاره میکند که توسط رانندگان صورت میگیرد و در این زمینه نیز نظارتی وجود ندارد.
وی میگوید: طبق استانداردهای بینالمللی هر دو سالونیم یک بار باید سیلندرهای خودروهای گازسوز بازرسی و آزمایش شوند تا از خطر انفجار و آتشسوزی جلوگیری شود.به گفته دادرس، هر ماه یک خودروی گازسوز یا جایگاه سیانجی بر اثر نبود این نظارت و بازرسیها دچار انفجار و حوادث ناگوار میشود.
از سوی دیگر ، شهرام اسدپور، مدیر طرح سی.ان.جی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی در گفتوگو با «جامجم» میگوید: خودروهای دوگانهسوزی که تولید میشود استاندارد مربوط را احراز کرده و مجوز دریافت میکند و در کنار آن، دستورالعملهایی نیز برای پایش بعدی کیفیت محصول وجود دارد که باید شرکتهای خودروساز نسبت به ارائه خدمات پس از فروش اقدام کنند.
به گفته وی، دستگاههای نظارتی طبق رویهای منطقی باید بررسی و نظارت بر کیفیت وضعیت ایمنی خودروهای گازسوز را داشته باشند که وزارتخانههای راه و کشور در این زمینه مسوولیت دارند تا نسبت به معاینه فنی خودروها اقدام و برچسب معاینه فنی صادر کنند.
اسدپور درباره بازرسی دورهای کپسولهای خودروهای گازسوز میگوید: بازرسی این کپسولها باید هر ۳ سال یک بار انجام شود و مورد تایید مجدد قرار گیرد که کارگاههای مجاز و مراکز مجاز معاینه فنی در صورتی که افراد به آنها مراجعه کنند نسبت به این معاینات اقدام خواهند کرد.
از دیدگاه وی، نظارت بر خدمات پس از فروش در خودروهای گازسوز مهمترین اصلی است که باید مورد توجه قرار گیرد و وظیفه خودروسازان است که در این باره نظارت کافی را انجام دهند.این گزارش حاکی است، در حال حاضر دستکاری کردن مخازن و برش دادن آنها برای استفادههای سوء مانند حمل موادمخدر از مهمترین دلایل مشکلات به وجود آمده برای خودروهای گازسوز به شمار میرود.
به گفته مدیر طرح سی.ان.جی در شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی تاکنون هیچ یک از خودروهایی که در کارگاههای مجاز اقدام به نصب مخزن کردهاند با مشکلی مواجه نشده است.
استانداردهای بازرسی
استانداردهای مورد نظر برای تایید مجدد کاربری مخازن سی.ان. جی در خودروها توسط سازمان ملی استاندارد مشخص میشود که به اعتقاد برخی کارشناسان مشخص نیست مراکز معاینه فنی قرار است با چه کیفیتی به بازرسی اینگونه خودروها اقدام کنند زیرا به نظر میرسد تاییدیههای لازم را از این سازمان دریافت نکردهاند.
این گزارش حاکی است برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۵۶ طرح گازسوز کردن خودروها به طور آزمایشی در شیراز با تبدیل ۱۲۰۰ خودروی سواری اجرا شد و مشابه آن سال ۱۳۶۶ در مشهد به اجرا درآمد.
سال ۱۳۷۵ نیز شرکت اتوبوس واحد در تهران از اتوبوسهای گازسوز بهرهبرداری کرد. همچنین از سال ۸۳ تاکنون شرکت خودروسازی سایپا خودروهای گازسوز نیسان، وانت و پراید تولید میکند.
در حال حاضر خودروهای سمند، پژو ۴۰۵، پژو پارس، پژو روآ، تندر ۹۰ و پیکان وانت نیز از ایران خودرو و برخی از مدلهای بی.ام.و گازسوز هستند.
پس از آن که کارخانههای خودروسازی مسوولیت نصب مخازن گاز بر خودروها را بر عهده گرفتند کارگاههای سی.ان.جی فعال نیز تعطیل شدند.
آگاه کردن مصرفکنندگان از هزینههای بازرسی ادواری و زمانبندی تست خودروها برای ایمنسازی خودروهای گازسوز از نکاتی است که باید در دستور کار مسوولان به منظور حفظ جان مردم قرار گیرد.
زیبا اسماعیلی – گروه اقتصاد
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version