با سلام دختری دارم ۳ سال و ۳ماهه می خواستم بدانم آیا رختخواب او باید از ما جدا باشد ودر صورت مثبت بودن…

با سلام دختری دارم ۳ سال و ۳ماهه می خواستم بدانم آیا رختخواب او باید از ما جدا باشد ودر صورت مثبت بودن پاسخ از چه سنی و به چه روشی این کار صورت می گیرد.
همچنین می خواستم بدانم چگونه با عدم اعتماد به نفس دخترم برخورد نمایم مثلا وقتی با کودکان دیگر بازی می کند اسباب بازیهای خود را به آنها می دهد و در صورت عدم رضایت از این کار برای پس گرفتن آنها از من یا مادرش کمک می خواهد و و قتی به او می گوییم خودت تقاضاکن امتنا می کند در مقابل دختر خاله اش لوازم خود را در اختیار او قرار نمی دهد و یا برای اینکه به بدنش دست نزنند او را از دکتر بازی منع می کنیم اما در مقابل تقاضای دختر خاله اش تسلیم شده و اجازه می دهد به او دست بزند لطفا راهنمایی فرمایید.

مشاور ( سیدامیرحسین کامرانی راد – یکشنبه، ۱۶ بهمن ۱۳۹۰ )

مطلوب است کودک از والدین خود جدا باشد و در اتاقی مستقل بخوابد. بهترین زمان جدایی، ۱۲ تا ۱۸ ماهگی است؛ چرا که تا این سن، هنوز به والدین وابسته نشده و مهم‏تر از آن، ترس از تاریکی برایش مفهوم نیافته است.
پس از این سن، کودک توان مراقبت از خود را دارد؛ اما پیش از آن، توان مراقبت از خود را ندارد و ممکن است دچار آسیب (خفگی) شود. گذشته از این، گرمای وجود مادر و صدای ضربان قلب او در آرامش و رشد عاطفی او بسیار مؤثر است. تماس بدنی کودک با مادر، سبب افزایش ترشح هورمون پرولاکتین در شیر مادر می‏شود و افزون بر این، مادر می‏تواند در مرحله‏ی آسیب‏پذیری خواب کودک به او کمک کند و برای انتقال کودک از خواب سبک به عمیق و برعکس، به او یاری برساند.
خواب کودک، دو مرحله دارد: مرحله‏ی سبک و عمیق. در مرحله‏ی سبک، چشم، حرکت(رم) دارد، و نیمه بسته است؛ بدن پیچ و تاب می‏خورد و حرکات تنفسی کودک نامنظم است. در مرحله‏ی عمیق، بدن آرام، و تنفس منظم است و دست‏ها و پاها در دو طرف بدن رها می‏شود.
۸۰ درصد خواب نوزادان سبک است و تا ۳ سالگی، ۸۰ درصد خواب، عمیق می‏شود، و این پدیده از الطاف الاهی است تا کودک در خواب سبک بتواند در برابر سرما، گرسنگی، گرفتگی بینی و قطع تنفس، عکس العمل نشان دهد.
کودکان، دائم از مرحله‏ی خواب سبک به عمیق و برعکس در حال تغییرند و این تغییر دائم، دفعات بیداری و در نتیجه دفعات زمان آسیب‏پذیری را بیشتر می‏کند. وجود مادر کنار کودک می‏تواند انتقال از خواب سبک به عمیق را با شیردهی یا نوازش و لالایی راحت‏تر کند و در صورت عدم حضور مادر، انتقال، به راحتی انجام نمی‏شود و کودک گریه‏های عصبی سر خواهد داد.
در مدتی که فرزند شما کنارتان می‏خوابد، در شیردهی نیمه شب و شیردهی‏های موقت، مراقب تنفس او باشید.
نحوه جدا نمودن فرزند برای خواب و شکل دهی عادت خواب در فرهنگها و حتی خانواده ها متفاوت است. لذا با وضعیت هر خانواده این برنامه هم متفاوت است. اما در کل اختصاص دادن یک اتاق مجزا برای او و خرید و تهیه لوازم مورد نیازش با توجه به حضور خودش در خرید و آماده سازی آنها می تواند در جدا نمودن بدون آسیب مفید باشد. آنچه معمولا این جدا سازی را با مشکل روبرو می سازد برنامه های آغازین خواب می باشد که سعی می نماییم به این نکات اشاره نماییم.
نکته ۱- بعضی از روشهای خواب بهتر از برخی دیگر هستند اما در واقع کارهای زیادی وجود دارد که به رفتار خواب مربوط می‌شوند. اگر برنامه دائمی انجام می‌شود و کودکتان با این برنامه شبها به راحتی می‌خوابد و در طول شب هم به کرات بیدار نمی‌شود و در طول روز هم رفتار او رضایت بخش است باید گفت این برنامه کاملاً مناسب است. برخی عادتها و شیوه ها به کودک شما کمک بیشتری می‌کند تا یک الگوی درست در او شکل بگیرد و از مشکلاتی که در سالهای بعد احتمال پیدایش آن می‌رود جلوگیری شود. به عنوان مثال اگر عادت دارید هر شب کودکتان را بیست سی دقیقه روی پا لالایی دهید تا خوابش ببرد و حتی نیمه شب هم که او یکی دوباره از خواب بیدار می‌شود مجبور هستید با همین روش دوباره او را بخوابانید، باید گفت که شما عملاً در عادت خواب او مداخله کرده‌اید و یادگیری شروع خوابش را به تعویق انداخته‌اید. اگر کودک را در رختخوابش بگذارید و اجازه دهید که بدون لالایی و تکان دادن خودش به تنهایی بخوابد و در طول شب نیز به خواب ادامه دهد، مطمئناً برای شما و فرزندتان بهتر خواهد بود. در هر حال به نفع کودک است که خوابی پیوسته و منسجم داشته باشد.
نکته۲- برنامه و روشهای وقت خواب متفاوتند. باید برنامه و روشی متناسب با وضعیت خانواده خود انتخاب کنید. خوب است که هر شب دقایقی را با کودک خود سپری کنید و به او یاد بدهید که چه کارهایی را باید طبق برنامه هر شب انجام دهد. برای بچه‌های کوچکتر زمان خواب زمان جدایی است و تحمل او برای آن دشوار است. در واقع درست نیست بچه نوپا یا خردسالی را به تنهایی به رختخواب بفرستیم چون ممکن است سبب احساس محرومیت از بهترین لحظات روز شود. خوب است که ده تا سی دقیقه قبل از خواب به او اختصاص دهید. از شوخیها و بازیهای پر تحرک ، تعریف قصه‌های ترسناک و یا هر عملی که به هنگام خواب هیجان کودک را برانگیزد، اجتناب نمایید. می‌توانید با او گفتگو یا بازی آرامی کنید یا برایش قصه بگویید یا کتاب بخوانید. هنگامی که چند صفحه به پایان داستان باقی مانده به او تذکر دهید که کم کم وقت تمام می‌شود و او می‌بایست بخوابد. نباید تسلیم خواسته‌های او برای خواندن داستان دیگری بشوید. با این شیوه کودک مقررات را می آموزد. چنانچه هر دو بدانید که چه کارهایی را باید به هنگام خواب انجام دهید هرگز میان شما بحثی روی نخواهد داد.
نکته۳- برای این که بتوانید به او کمک کنید تا شبها خواب بهتری داشته باشد. می‌بایست در عادتهای زمان خواب او تغییراتی ایجاد کنید و مثلاً او را بیدار بگذارید تا نحوه سازگاری و تنهایی خوابیدن در رختخواب را چه اول شب و چه نیمه شب بیاموزد. به تدریج که کودک بزرگتر می‌شود عادتهای زمان خواب اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. اگر زمان خواب برایش لحظات خوشی باشد، دید خوبی به آن خواهد داشت.
نکته ۴- بسیاری از والدین برای رهایی از ناراحتیهای هنگام خواب ، در مقابل کودک کوتاه می آیند و او را در تمایلاتش برای خوابیدن در کنار خودشان آزاد می‌گذارند و احساس می‌کنند که این بهترین کار برای کودک است. اگر چه این کار برای یکی دو شب قابل توجیه است مثلاً وقتی که کودک بیمار است یا روحیه نامناسبی دارد؛ اما در بیشتر موارد این عمل مناسب نیست. همه ما این حقیقت را می‌دانیم که افراد در رختخواب مجزا بهتر می‌خوابند. مطالعات نشان داده که حرکات و بیداریهای یک فرد در طول شب افراد دیگری را که با او در یک رختخواب می‌خوابند بیدار کرده و باعث ایجاد تغییرات خواب می‌شود. لذا بهتر است که کودک را با افراد دیگر در یک جا نخوابانیم . تنهایی خوابیدن بخش مهمی از یادگیری کسب استقلال ، بدون اضطراب و همراه با آرامش و اطمینان است. این روند در رشد روانی به موقع او اهمیت بسزایی دارد.
نکته ۵- خوابیدن کودک در بستر شما به جای آن که باعث آرامش و اطمینان او شود، برای او اضطراب و سردرگمی را به همراه می آورد. اگر به کودک خود اجازه بدهید تا میان شما و همسرتان بخوابد احتمالاً به دلیل این که خود را مسئول جدایی شما می‌داند احساس قدرت زیادی خواهد کرد و همین موجب نگرانی او هم می‌شود؛ چون می‌خواهد مطمئن شود که شما او را تحت کنترل دارید و هرگاه که صلاح باشد بی توجه به تمایل او اعمال سلیقه می‌کنید. اگر شما نشان دهید که نمی‌توانید به این نحو عمل کنید و او می‌تواند هر طور که بخواهد عمل کند ممکن است که احساس تزلزل کند.
نکته۶- اگر کودک با یکی از والدین خود زندگی می‌کند، یا یکی از والدین دور از خانه و در محل کار است و یا حتی در اتاق دیگر می‌خوابد وجود این وضعیت برای او اضطراب بیشتری را به همراه خواهد داشت. در اینجا بعضی والدین آسانترین راه را انتخاب می‌کنند و او را به رختخواب خود می آورند و یا یکی از آنها به رختخواب او می���رود. اما کودک باز هم اطمینان خاطر نخواهد یافت چرا که احساس می‌کند جای یکی از آنها را گرفته است و یا خود را مسئول جدایی می‌داند و همین امر او را دوباره نگران می‌کند. ناراحتی این کودکان بیشتر مربوط به زمانی است که در رختخواب والدینشان می‌خوابیده‌اند. اکثر بچه‌ها مشکل جدی و مداومی برای تنهایی خوابیدن ندارند. اگر کودک شما از تنهایی خوابیدن خیلی می‌ترسد و شما اجازه می‌دهید کنار شما بخوابد مشکل او را حل نکرده‌اید. ترس او باید دلیل داشته باشد. شما وقتی به او کمک می‌کنید که به همراه او بکوشید تا علت ترس او را پیدا کنید. این کار به صبر ، درک و استقامت قابل ملاحظه شما نیاز دارد.
نکته ۷ – اگر به خاطر تمایل خودتان او را به رختخواب خود می آورید بهتر است احساستان را دوباره ارزیابی کنید. برخی از افراد که تنها زندگی می‌کنند (به دلایل متفاوت) از این که شبها کنار فرزندشان بخوابند کمتر احساس تنهایی و ترس کرده و راضی تر هستند و یا گاهی اوقات که والدین از دست هم ناراحت هستند کودک را به رختخواب می‌برند. اگر شما هم با اینگونه مسائل درگیر هستید باید گفت که به جای کمک به کودکتان سعی دارید که مشکل خود را حل کنید. زمانی که چنین الگویی برای خواب وجود داشته باشد نه تنها کودک بلکه همه افراد خانواده از این مسئله رنج می‌برند. باید مشکل و نیاز خودتان را درک کنید و با آن کنار بیایید و اگر این مشکل به آسانی حل نشود می‌بایست از متخصصان کمک بگیرید.
نکته ۸- اگر کودک عادت کند همیشه با شما بخوابد او را در مهد کودک هم نمی‌توانید تنها بگذارید. این عادت او در زندگی اجتماعی شما نیز تاثیر می‌گذارد و دیری نمی‌گذرد که احساس می‌کنید نسبت به کودکتان عصبانیت روزافزون پیدا کرده‌اید و زمانی هم که آن قدر بزرگ می‌شود که دیگر نتوانید با او در یک رختخواب بخوابید نمی‌توانید قانعش سازید که به رختخواب خودش برود. البته آن روز زمانی است که مجبور هستید حضور کودکتان را هر شب در اتاق خودتان تحمل کنید. ممکن است شما یک یا دو اتاق خواب داشته باشید و علاوه بر چند بچه ، پدر بزرگ و مادر بزرگ هم با شما زندگی کنند که برای خودشان اتاق نیاز دارند و یا ممکن است در خانه کسی باشید که آنها تنها یک اتاق دارند. اینها همه نمونه‌هایی از موقعیتهای دشواری است که البته برای آنها راه حل هم وجود دارد. مثلاً اگر کودک شما مجبور است در اتاق شما بخوابد به او یک رختخواب جداگانه بدهید که گوشه‌ای از اتاق را به خودش اختصاص دهد و سعی کنید فضایی خصوص وسائل او ایجاد نمایید. اسباب بازی یا یک ملحفه مخصوص به جای آن که کنار کودک نوپا و یا خردسالتان بخوابید تا خوابش ببرد بهتر است از یک عروسک نرم پارچه‌ای ، یک اسباب بازی و یا حتی پتوی مخصوص استفاده کنید. اسباب بازی معمولاً کودک را سرگرم و متقاعد می‌کند تا شب را به تنهایی سپری کند. این کار باعث می‌شود تا او احساس کند که بر دنیای پیرامون خود تا حدودی کنترل دارد. چرا که یک اسباب بازی و یا یک ملحفه را هر وقت که او بخواهد می‌تواند همراه داشته باشد و این اسباب بازی هیچگاه او را ترک نمی‌کند.
براى افزایش اعتماد به نفس فرزند خود، از راهکارهاى ذیل استفاده کنید:
۱٫ شکوفایى استعدادها: براى این کار، ابتدا باید استعدادهاى او را شناخت. برخى کودکان، هماهنگى بدنى قابل توجهى دارند و مى‏توانند به سرعت و به راحتى بدوند؛ بالا روند، و سه‏چرخه برانند. این کودکان، زمینه رشد در رشته‏هاى ورزشى را بیشتر دارند؛ اما قادر به تنظیم صداى خود یا نقاشى نیستند و این گونه کارها را به سختى انجام مى‏دهند.
برخى دیگر، زمینه فعالیت‏هاى علمى و فنى مانند ساختن چیزى را دارند، و عده‏اى از کودکان، در مقایسه با سنشان، توانایى تکلم بالایى را دارا هستند. گروه اول، زمینه رشد در کارهاى فنى و صنعتى را دارند و گروه دوم، مهارت‏هاى مربوط به خواندن و نوشتن را به سرعت یاد مى‏گیرند. برخى کودکان به انجام فعالیت‏هاى هنرى مثل نقاشى علاقه ویژه نشان مى‏دهند. این گونه کودکان، اگر اندامى غیر متناسب داشته باشند، انجام ورزش‏هایى مثل دوچرخه‏سوارى، شوت کردن توپ یا شنا برایشان کار سخت و ناراحت کننده‏اى است.
براى شناخت استعدادهاى فرزندتان، در رفتار او دقت، و به علاقه‏مندى‏هایش توجه کنید. اگر علاقه‏مند است در آشپزخانه به شما کمک کند، استعداد آشپزى، و اگر به خیاطى شما علاقه نشان مى‏دهد، استعداد خیاطى دارد. اگر قوه تخیل قوى دارد مى‏توان رمان‏نویس خوبى شود. اگر قرآن را به خوبى تلاوت مى‏کند یا سرودى زیبا مى‏خواند مى‏تواند در همین زمینه‏ها رشد کند.
پس از شناسایى استعدادهاى فرزند، با فراهم آوردن امکانات و ثبت نام در کلاس‏هاى مناسب، آن استعدادها را شکوفا سازید.
۲٫ اعطاى استقلال: اعطاى استقلال به فرزند در امور شخصى از همان سال‏هاى اول تولد (غذا خوردن، لباس و کفش در آوردن، لباس و کفش پوشیدن، استحمام و…)، در خرید وسایل شخصى (البته مناسب با سن)، در رفت و آمد به مدرسه و منزل نزدیکان (با فرض ایمنى کودک)، در مراقبت از خود و حضور در اردوها، عامل مهمى در خودباورى او است.
۳٫ اعطاى مسؤولیت: مسؤولیت‏هاى گوناگون متناسب با سن کودکان و نوجوانان (خرید نیازمندى‏هاى منزل، رزرو بلیت، واریز وجوه آب و برق و تلفن و گاز، آشپزى، خیاطى، شستن خودرو، تعمیر وسایل منزل و…) اعتماد به نفس آنان را بالا مى‏برد.
۴٫ اعطاى حق انتخاب: به فرزندتان به ویژه اگر نوجوان است، حق انتخاب بدهید.
انتخاب لباس، کفش، لوازم مدرسه، کلاس‏هاى فوق برنامه، خرج کردن پول توجیبى و… راهکار خوبى براى خودباورى او است.
۵٫ تکریم شخصیت: براى گرامى‏داشت شخصیت فرزند خود، به او احترام بگذارید. مشورت با فرزند و نظرخواهى از او در نشست‏هاى خانوادگى، گوش دادن به سخنانش، پاسخ دادن به پرسش‏هایش، پذیرش احساسات او و… نمونه‏هایى از احترام گذاشتن است.
۶٫ تلقین به نفس: تلقین خودباورى به فرزند با جمله‏هایى چون «مى‏توانى، تو توانمندى، تو قدرت دارى، به فرزندم افتخار مى‏کنم، براى داشتن چنین فرزندى خدا را شکر مى‏کنم و…» به شدت در خودباورى او مؤثر خواهد بود؛ همان گونه که جمله‏هاى تخریب کننده و یأس‏آور، اعتماد به نفس او را از بین مى‏برد.
افزون بر تلقین‏هاى مثبت خود، به کودکتان (بالاتر از ۸ سال) بیاموزید که خودگویى‏هایى مثبت داشته باشد؛ یعنى با جمله‏هایى چون «من مى‏توانم این کار را انجام دهم، من وضعیت خوبى در… دارم و…» توانمندى را به خود تلقین کند.