جام جم آنلاین: رمضان ماه مهمانی خداست؛ در این مهمانی علاوه بر لذت بردن و بهره گرفتن از حال و هوای خاص و معنوی، نباید سلامت جسم و جان را هم فراموش کنیم.
روزهداری در کنار فواید گوناگون، از نگاه متخصصان سلامت، کمک بزرگی برای داشتن جسمی سالم است اما همین متخصصان برای آن گروه که با بیماریهایی خاص درگیر هستند، دستورات ویژهای دارند که باید با دقت به آنها عمل شود.
مشکلات قلبی و روزهداری
خیلی از بیماران قلبی با تصور اینکه خودشان بهتر از هرکسی متوجه وضع سلامتشان هستند، در مورد روزه گرفتن یا نگرفتن تصمیم میگیرند، در حالی که متخصصان چنین شیوهای را صحیح ندانسته و در این مورد هشدار میدهند.
دکتر محمدرضا محمدحسنی، فوق تخصص بیماریهای قلب و عروق در اینباره به جامجم میگوید: بیماران قلبی ـ عروقی برای روزه گرفتن باید با پزشک معالج خود مشورت کرده و طبق نظر او عمل کنند. در واقع رعایت توصیههای پزشک نکته مهمی است که به هیچ وجه نباید نادیده گرفته شود.
وی با اشاره به اینکه بیماریهای قلبی طیف وسیعی داشته و بسیار گسترده است، توضیح میدهد: با توجه به این موضوع، هر بیمار قلبی و بخصوص کسانی که دارو مصرف میکنند، باید به پزشک معالج خود مراجعه کرده و در صورت صلاحدید او روزه بگیرند. اما در شرایطی که عوارض جسمی ناشی از روزه برای بیمار آشکار و مشخص است، خود فرد میتواند در این مورد تصمیم گرفته و روش مناسب را انتخاب کند.
این متخصص بیماریهای قلب و عروق ضمن تاکید بر اینکه بیماران به هیچ وجه نباید خودسرانه تصمیم بگیرند، یادآور میشود: گاهی باوجود توصیههای پزشک، بیماران قلبی با توجه بهنظر خودشان روزه میگیرند و چون در ظاهر با مشکل خاصی مواجه نمیشوند، تصور میکنند کار درستی انجام دادهاند؛ در حالی که این بیماران باید دقت داشته باشند روزه گرفتن به تنهایی عامل خطر نیست، ولی احتمال بروز مشکل را افزایش میدهد. بنابراین خوب است به یاد داشته باشید توصیههای پزشک جنبه احتیاطی داشته و برای حفظ سلامت شما چنین تصمیمی گرفته میشود.
دکتر محمدحسنی تاکید میکند: برای بیماران قلبی که از روزهداری منع میشوند، مصرف بموقع داروها و پرهیز از غلظت خون اهمیت ویژهای دارد؛ به این معنا که چون بیشتر بیماران قلبی با مشکل اضافه وزن یا چربی خون درگیر هستند، در اغلب موارد برخلاف بیماران گوارشی در طول روز لازم نیست خیلی غذا بخورند و فقط مصرف مقدار کافی مایعات برای آنها اهمیت دارد بنابراین تا حد امکان و با مشورت پزشک باید کالری دریافتی را کاهش داده و از مایعات کافی استفاده کنند.
مراقب نشانهها باشید
یکی از مهمترین موضوعاتی که بیماران باید در نظر داشته باشند، شناخت علائم و نشانههای خطر است. دکتر محمدحسنی در اینباره توضیح میدهد: ضعف و بیحالی غیرعادی، سرگیجه، افزایش ناگهانی یا افت شدید فشار خون که معمولا همراه با سرگیجه بروز میکند، درد قفسه سینه، نفس تنگی و تپش قلب غیرعادی از جمله علائمی است که در صورت بروز باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته وی، در ماه مبارک رمضان باید تلاش کنیم با تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی، از میوهها و سبزیجات بیشتری استفاده کرده و مصرف غذاهای چرب و سنگین را کاهش دهیم. همچنین انجام فعالیتهای ورزشی با مشورت پزشک معالج، در زمان مناسب و بخصوص برای افرادی که اضافه وزن دارند نیز بسیار مناسب است.
کلیههای روزهداران سنگ نمیسازد
یکی از مهمترین و شایعترین سوالات مردم در این ماه، رابطه بین روزهداری و بیماریهای کلیوی است.
دکتر امیر ایجادی، فوق تخصص جراحی کلیه با اشاره به اینکه بیماریهای متفاوتی موجب نارسایی کلیه میشود، به جامجم میگوید: دیابت، فشار خون، سنگهای کلیوی و عفونتها از جمله شایعترین علل نارسایی کلیه در کشور ما به حساب میآید که امکان روزهداری در هر یک از این شرایط متفاوت خواهد بود.
وی درباره روزهداری بیماران مبتلا به سنگ کلیه توضیح میدهد: افرادی که در حال حاضر سنگ کلیه دارند یا طی شش ماه گذشته، دو مرتبه سنگ داشتهاند، سنگساز فعال به حساب آمده و برای روزه گرفتن حتماً باید با پزشک مشورت کنند. علاوه بر این، افرادی که یک کلیه دارند نیز حتماً باید بر اساس نظر پزشک معالج در این مورد تصمیم بگیرند.
به گفته این پزشک متخصص، بیمارانی که دچار عفونت فعال هستند برای روزه گرفتن باید نظر پزشک را جویا شوند و بیمارانی که دفع پروتئین دارند نیز نباید روزه بگیرند.
دکتر ایجادی تاکید میکند: علل متفاوتی از جمله ژنتیک، شرایط محیطی، شغلی و… در ایجاد سنگ موثر است، ولی مطالعات نشان داده، مدت زمان روزهداری به حدی نیست که بتواند افرادی را که سابقه تشکیل سنگ ندارند، مستعد بروز این مشکل کند.
وی با اشاره به اهمیت استفاده از رژیم غذایی مناسب، یادآور میشود: مصرف مقادیر زیاد پروتئین در افراد عادی هم میتواند فشار بیش از حدی را به کلیهها وارد سازد بنابراین توصیه میشود در رژیم غذایی بیشتر از گیاهان و سبزیجات استفاده کنید.
عینکیها روزه بگیرند
آیا افرادی که با مشکلات چشم و بینایی روبهرو هستند، میتوانند روزه بگیرند؟ آیا روزه گرفتن عاملی برای کاهش قدرت چشم به حساب میآید؟ آیا خستگی و ضعف چشمها با روزهداری و گرسنگی تشدید میشود؟ شاید این سوالات بارها به ذهن شما هم رسیده باشد، ولی هنوز ندانید روزهداری و ضعف چشم چه ارتباطی با هم دارد.
دکتر محمدرضا جعفرینسب، جراح و چشمپزشک در گفتوگو با جامجم در اینباره چنین توضیح میدهد: برخی از افراد تصور میکنند روزهداری موجب تشدید ضعف یا افزایش نمره چشمشان میشود؛ این در حالی است که تحقیقات نشان داده، روزه گرفتن تاثیری بر نمره چشم ندارد.
به گفته وی، با توجه به اینکه در ساعات پایانی روز، آب بدن کم میشود و در نتیجه فشار خون افت میکند و قند خون نیز کاهش مییابد، کاملا طبیعی است که خونرسانی به چشم و عصب بینایی تا حدی تحتتاثیر قرار گرفته، احساس تاری و ضعف دید ایجاد شود، اما این مشکلات موقت بوده و تاثیر دائم نخواهد داشت.
این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تاکید میکند: کسانی که نمره چشم بالایی دارند و بخصوص افراد نزدیکبین باید دقت بیشتری داشته باشند؛ در واقع علاوه براینکه این افراد نمره چشم بالایی دارند، تغییراتی در شبکیه و مایع زجاجیه چشمشان نیز ایجاد میشود که به بروز عوارضی منجر خواهد شد. با توجه به اینکه شبکیه این افراد ضعیف است، برخی معتقدند کاهش آب بدن و چروکیدگی زجاجیه، خطر پارگی شبکیه را میان این گروه افزایش میدهد؛ به همین دلیل توصیه میشود افرادی که نمره چشم بالایی دارند و بخصوص اگر سابقه پارگی شبکیه داشته باشند یا در اقوام درجه یکشان چنین مشکلی وجود داشته، روزه نگیرند.
با آب مروارید و آب سیاه، روزه بگیریم یا نه؟
بیماران مبتلا به آب مروارید و آب سیاه همیشه نگران وضعشان هستند و نمیدانند روزهداری مشکلشان را تشدید میکند یا نه.
دکتر جعفرینسب ضمن بیان اینکه بیماران مبتلا به آب مروارید میتوانند روزه بگیرند، میگوید: آب مروارید مشکلی برای روزهداری ایجاد نمیکند، ولی مبتلایان به آب سیاه باید بیشتر دقت داشته باشند، چون روزهداری و کمآبی موجب افت فشار خون میشود، در این حالت تغذیه عصب بینایی هم مختل شده و مشکل را تشدید میکند. به همین دلیل توصیه میشود افرادی که دچار آب سیاه هستند و عوارض این بیماری موجب بروز آسیب جدی در عصب بینایی شده است، روزه نگیرند.
به گفته وی، با توجه به گرمای هوا و کم شدن آب بدن، هنگام افطار معمولا افراد مقدار زیادی آب و مایعات مینوشند، در حالی که باید دقت داشته باشید با مصرف ناگهانی حجم زیاد مایعات، فشار چشم هم افزایش مییابد و به عصب بینایی آسیب میزند؛ به همین دلیل تاکید میشود مبتلایان به آب سیاه که طبق نظر پزشک مجاز به روزه گرفتن هستند، پس از افطار بتدریج از مایعات استفاده کنند.
نیلوفر اسعدیبیگی – گروه سلامت
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version