تجاهل آشکار نسبت به نقش موثر برخی از کشورهای منطقه در ترتیبات امنیتی

موقعیت حساس و راهبردی منطقه خلیج فارس و جنبه‌های ژئوپلتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک آن اهمیت و اولویتی خاص در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد.

وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد:‌ بخشی از وضعیتی که امروز در خلیج فارس با آن روبرو هستیم در نتیجه اقدامات قدرت‌هایی است که صرفاً بر مبنای درکی سطحی و تصویری نادرست از منطقه و مشکلات آن اقدام به اجرای سیاست‌هایی کرده‌اند که منجر به آشفتگی بیش از پیش اوضاع شده است.

پایگاه خبری افق:علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان در پیامی به مناسبت بزرگداشت روز ملی خلیج فارس که امروز یکشنبه در نشست بزرگداشت این روز در تهران قرائت شد، گفت: موقعیت حساس و راهبردی منطقه خلیج فارس و جنبه‌های ژئوپلتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک آن اهمیت و اولویتی خاص در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد.

وی با اشاره به اینکه در بسیاری از اوقات پیامدها و تاثیرات قلبی و ایجابی تحولات بین‌المللی در این منطقه حساس و مهم قابل مشاهده است، گفت: در مقابل نیز هر گونه تحرک و پویایی ما در این منطقه انعکاسی متناسب با ماهیت خود در صحنه بین‌المللی بر جای می‌گذارد.

صالحی تصریح کرد: هرچند منابع انرژی و موقعیت جغرافیایی اهمیت ویژه‌ای به این منطقه داده است، اما برای ما این منطقه تنها محلی برای کسب منافع اقتصادی نیست بلکه مهمتر از آن محل رشد و بالندگی ارزش‌های مشترک و دیرپای منطقه است. از این رو تلاش ما باید در جهت توسعه و پیشرفت همه جانبه و تثبیت هویت و جایگاه ویژه و غیرقابل انکارمان در صحنه بین‌المللی باشد.

وی با اشاره به برپایی سالانه روز ملی خلیج فارس بیان کرد: این مناسبت ملی خصوصاً امسال آن هم در شرایطی که تحولات بسیار مهمی درمنطقه خلیج فارس و خاورمیانه در جریان است و سیر رویدادها و نتایج آن قطعاً می‌تواند تاثیراتی مهم در چگونگی تثبیت این موقعیت و شکل گیری نظام آینده در محیط منطقه‌ای و جهانی داشته باشد را به فال نیک می‌گیریم.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: امروز به برکت ضمیر آگاه امت اسلامی زمینه‌ای ایجاد شده تا ملت‌های مسلمان منطقه مطالبات سیاسی و اجتماعی خود را که سالها به دلیل سیاست‌های خاص خاموش نگه داشته شده بود به صورتی مسالمت آمیز در سطح عمومی و در سر باورها و تعلقات اسلامی مجدانه پیگیری شوند. در مقابل نیز همسایگان و جامعه بین‌المللی با بیم و امید چگونگی رفتار متقابل دولت‌های ذیربط در پاسخگویی به این مطالبات را دنبال می‌کند. در حال حاضر با موج عدالتخواهی و استبداد ستیزی برخی کوشیده‌اند با توسل به قدرت نظامی و راهکارهای امنیتی بر مشکلات داخلی خود فائق آیند اما تردیدی نیست که راهکارهای مصنوعی و بدتر از آن تلاش برای اعمال آن با کمک نیروهای نظامی و امنیتی نه تنها عوارض وخیمی به دنبال دارد بلکه امنیت در این منطقه و ثبات در مناطق دیگر را نیز به مخاطره می‌اندازد.

به گفته صالحی امروز در خاورمیانه و شمال آفریقا شاهد رفتارهای دو گانه و گزینشی با حرکت‌های مسالمت جویانه مردم هستیم. از یک سو جانبداری از تفکر سنتی مبتنی بر استقبال از ورود نیروهای نظامی خارجی در چارچوب سیاست اعمال خشونت و سرکوب قیام‌های مردمی برای حل مسایل و مشکلات داخلی و از سوی دیگر دادن شعار حمایت از دموکراسی و آزادی.

وی تاکید کرد: سیر تحولات منطقه‌ای و جهانی، فضای سیاسی سنتی و چارچوب‌های حکمرانی آن را دگرگون کرده است و در چنین شرایطی ملت‌های آگاه و بیدار شده با ارایه مطالبات و خواسته‌های خود به صورت مسالمت آمیز حرکتی را آغاز کرده‌اند که امکان ایستادگی در مقابل آن میسر نیست. مناسب‌ترین و مطلوب ترین شیوه رفتاری در چنین شرایطی مشارکت دادن مردم در سرنوشت خود و اتکا به آرا مردم است. پاسخگویی صحیح به مطالبات مشروع ملت‌ها علاوه بر آنکه امری ضروری است در حقیقت نوعی احترام به کرامت انسانی آنها است و در ضمن بهترین شیوه اداره امور هست و می‌تواند استمرار ثبات و امنیت منطقه را به همراه داشته باشد. این امر همواره مورد تاکید جمهوری اسلامی بوده که هر گونه تغییر واقعی باید از درون خود این کشورها حاصل شود.

صالحی در ادامه خاطرنشان کرد: منطقه خلیج فارس سالهاست با چالش‌هایی همچون رشد مسابقه تسلیحاتی، اولویت بخشی به مسایل نظامی و نظامی گری، تجاهل آشکار نسبت به نقش موثر برخی از کشورهای منطقه در ترتیبات امنیتی، ترساندن کشورها از یکدیگر، وجود پایگا‌ه‌های نظامی خارجی در منطقه و سعی در جلب نهادهای فرامنطقه‌ای مانند ناتو برای نقش آفرینی در مسایل منطقه روبرو بوده است.

به گفته وزیر امور خارجه این در حالی است که به باور ما نقاط اشتراک و همگرایی بین کشورهای منطقه همچون اشتراکات فرهنگی، تاریخی، مذهبی، نزدیکی جغرافیایی، پیوندهای خونی و قومی و منافع اقتصادی زمینه‌های همکاری همه جانبه میان کشورهای منطقه به ویژه همکاری‌های امنیتی را هموار می‌ کند و با توسعه این گونه همکاری‌ها بسیاری از چالش‌ها قابل رفع است و زمینه‌های شکل گیری یک چارچوب مشورتی و سیاسی همه جانبه و فراگیر با اتکا به قدرت مدیریت بومی در برخورد با معضلات جدی امنیتی و سیاسی حال و آینده در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم می‌شود.

وی راه سربلندی کشورها و ملت‌های منطقه را قبول واقعیت‌های مسلم و غیرقابل انکار تاریخی، بها دادن به نقش بی‌بدیل مردم، دوری جستن از قدرت‌های بزرگ و قرار گرفتن در منظومه همکاری‌های امنیتی، اقتصادی، سیاسی و نظامی منطقه‌ای و بهره گیری از کلیه امکانات و مزیت‌های نسبی یکدیگر در جهت نیل به خودکفایی همه جانبه و بدون وابستگی به اجانب دانست.

صالحی تاکید کرد:‌ بخشی از وضعیتی که امروز در خلیج فارس با آن روبرو هستیم در نتیجه اقدامات قدرت‌هایی است که صرفاً بر مبنای درکی سطحی و تصویری نادرست از منطقه و مشکلات آن اقدام به اجرای سیاست‌هایی کرده‌اند که منجر به آشفتگی بیش از پیش اوضاع شده است.

وی تصریح کرد: یکی از موانعی که همواره در مسیر همگرایی کشورهای منطقه وجود داشته است، تلاش‌های تفرقه‌افکنانه قدرت‌های خارج منطقه در جهت ایجاد اخلال در روابط و همکاری‌‌ها میان کشورهای منطقه بوده است. قدرت‌های فرامنطقه‌ای از این روش به ویژه برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران استفاده کرده، تخریب روابط ایران با همسایگانش را به طور جدی در دستور کار قرار داده‌اند. سناریوهای ساختگی چند ماه پیش نیز نمونه‌ای از این گونه تلاش‌های مغرضانه به شمار می‌رود که البته محکوم به شکست است.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران تامین امنیت منطقه خلیج فارس توسط کشورهای پیرامون آن یک دیدگاه مسئولانه و واقع بینانه است که همه کشورهای منطقه باید در آن نقش محوری داشته باشند.

صالحی ادامه داد: امنیت در خلیج فارس نمی‌تواند یک سویه، تک بعدی و در قالب همکاری‌های صرف امنیتی محقق شود. بلکه طرحی می‌تواند مقبولیت و قابلیت اجرا داشته باشد که مفهومی گسترده و همه جانبه از امنیت در آن لحاظ شود و همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، فرهنگی و اجتماعی نیز از عناصر اساسی تشکیل دهنده آن محسوب شود.

وی تاکید کرد:‌ باور این واقعیت مهم و اساسی یعنی همکاری دسته جمعی و تلاش برای تحقق آن کشورهای منطقه را به گرانیگاه وحدت، تعالی و ثبات نزدیک تر می‌کند. برآیند چنین رویکردی دور شدن تهدیدهای امنیتی از خلیج فارس و سرعت بخشیدن به فرایند سازندگی و تعمیق رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی همه ملت‌های این منطقه را به همراه خواهد داشت.

وی در پایان تصریح کرد: خلیج فارس خانه همه ماست و کشورهای دو سوی سال جنوبی و شمالی آن ساکنین دایمی و همسایگان قهری آن هستند و باید این حقیقت را بپذیرند که واقعیت جغرافیایی تغییرناپذیر و همزیستی مسالمت آمیز و برادرانه نیز ضرورتی انکارناپذیر است.