۲۵خردادماه،
ممتاز نیوز : ریزگردها ۲۲ استان کشور را درگیر کرده و زندگی در ۱۱ استان کشور را به شدت
سخت کرده است، با این وجود هنوز هم بحث بر سر اینکه این ریزگردها منشا
خارجی دارند یا داخلی، ادامه دارد. در حالی فرهاد سرداری، معاون دفتر
بیابان‌زدایی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری می گوید:«رودخانه‌های خشک
شده منشا ریزگردها نیستند.» که احمد علی کیخا معاون محیط زیست طبیعی
وتنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط زیست می گوید:«عامل اصلی بروز پدیده
ریزگردها در استان های ایران ، خشک شدن تالاب های کشورهای همسایه است ولی
مدیریت نادرست منابع آب نیز سبب شده است که بروز این پدیده در سراسر کشور
تشدید شود. » این درحالی است که فرهاد سرداری می گوید:« به سبب قدرت بالای
آب اصلا ریزگردی در کف رودخانه‌ها باقی نمی‌ماند که با خشک شدن آن و وزش
باد در هوا خشک شود اما تالاب‌ها منشا گرد و غبار می باشند. »
به گزارش ممتاز نیوز به نقل از تهران امروز ؛ کیخا هم
می‌گوید:« پدیده نو ظهور ریزگردها چند سالی است که ایران و کشورهای همسایه
را با مشکل مواجه کرده است . این پدیده در اثر عوامل مختلفی در کشورهای
منطقه ایجاد شده که عامل اصلی خشک شدن تالاب‌هاست . به عنوان مثال هم اکنون
بسیاری از تالاب های کشورعراق درهمسایگی ایران خشک شده است وگرد و غبار
ناشی ازاین منطقه به همراه باد به کشورهای همجوار می رسد ولی بعضی ازعوامل
داخلی نیز به تشدید بروزاین پدیده کمک کرده است. از مهم‌ترین این عوامل
مدیریت نادرست منابع آبی در کشور است که منجر به خشک شدن تالاب ها شده
است.»
اما سرداری با بیان اینکه باید در تعریف ریزگرد، فرسایش بادی و
جابه‌جایی شن و ماسه تفاوت قائل شویم می گوید:« ریزگردها تعریف خود را
دارند که بر اساس آن ریزگردها مواد بسیار ریزی می باشند که با وزش باد بالا
می‌روند بنابراین نمی‌توان ذرات گرد و غباری که به سبب دستکاری در طبیعت به
وجود می‌آیند ریزگرد به حساب بیاوریم. »
اما کیخا معتقد است:« هر چند منشا اصلی این ریزگردها خارج از مرزهای
ایران است ولی باید با مدیریت و برنامه ریزی از خشک شدن تالاب‌ها در کشور
جلوگیری کرد. اگر تالابی در نقطه ای از کشور خشک می گردد تمام مناطق اطراف
را تحت تاثیر قرار می دهد، به عنوان مثال وقتی تالاب هامون خشک می گردد از
زابل گرفته تا دریای عمان در معرض شن های روان و گرد و غبار قرار می گیرد.»
سرداری، معاون دفتر بیابان‌زدایی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در
خصوص افزایش ریزگردها در بعضی استان‌های کشور در ماه خرداد می گوید:« در
برخی ماه‌های سال که به سبب تغییر فصل شدت بادها افزایش می‌یابد با مسئله
ریزگرد مواجه می‌شویم به گونه‌ای که علاوه بر استان‌های غربی که در جوار
کشورهای منشا ریزگردها قرار دارند در شهر تهران نیز با این پدیده مواجهیم. »
به نقل از سرداری متاسفانه در این روزها به سبب تغییرات اقلیمی میزان وزش
بادها نیز غیرطبیعی شده است و حتی در شهری مثل تهران با بادهای شدید
مواجهیم.
او البته زمین های کشاورزی را در ایجاد ریزگردها دخیل می داند و
می‌گوید:«البته ممکن است در بعضی جاهای کشور به سبب خشک شدن رودخانه‌ها
اراضی کشاورزی هم کمتر زیر کشت بروند که ممکن است این زمین‌ها سبب به وجود
آمدن ریزگردها باشند. »
او می گوید:« اگر تصاویر ماهواره‌ای کل خاورمیانه را نگاه کنیم متوجه
می‌شویم این ریزگردها در کشورهای اردن، عراق، سوریه و عربستان شکل گرفته و
با بلند شدن از سطح زمین به سمت ایران حرکت می‌کنند و ممکن است در بعضی
واقع از ایران نیز عبور کرده و به کشورهای پاکستان، افغانستان و حتی در
برخی مواقع به ترکمنستان برسند.» همچنین دکتر مجید عباسپور متخصص محیط زیست
می‌گوید: «غیر از ریزگردهایی با منشا خارجی که در جای خود معضل بزرگی است
آرام آرام نشانه‌هایی از افزایش سهم ریزگردها با منشا داخلی نیز خود را
بروز می‌دهد که نگران‌کننده است.» به نقل از او نیز شک شدن تالاب‌های کشور و
وضعیت اسفبار آنها وضعیت اخطار دهنده‌ای را به وجود آورده است به طوری که
احتمال خطر این می‌رود که رفته رفته این مناطق خشک به منبع دیگری برای
تولید ریزگردها تبدیل شوند.
ریزگردهای بی پایان
۱۳ سال پیش بود که ریزگردها به خوزستان هجوم بردند ، بعد بوشهر را
گرفتند. زندگی برای جنوبی ها وخلیج فارس نشینان سخت شده بود اما صدایشان به
پایتخت نمی رسید وهیچ برنامه ای برای نجات آنها از ریزگردهایی که مجرای
تنفسی آنها را نشانه رفته بود طرح ریزی نشد. درنهایت آرزو کردند تا
ریزگردها به پایتخت برسد شاید از صدقه سر پایتخت نشینان آنها از عذاب مداوم
نجات پیدا کنند. دعایشان مستجاب شد و ریزگردها به تهران رسید اما باز هم
به برنامه ای عملیاتی نرسید. حالا پس از ۱۳ سال حضور ریزگردها در ۲۲ استان
کشور ، مدیران میانی دو سازمان متولی یعنی محیط زیست و سازمان جنگل ها به
توافق نرسیده اند که ریزگردها منشأخارجی دارند یا داخلی؟ تا راهکاری برای
حل آن بیابند.
منبع: ممتاز نیوز
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com