تکرار ادرار یا پرادراری؟

تکرر ادرار به معنای کم‌شدن فاصله طبیعی بین هر احساس دفع ادرار است. این مشکل، بویژه در شب، آزاردهنده است و سبب بیدار‌شدن پیاپی برای تخلیه ادرار می‌شود، اما چرا این مشکل بوجود می‌آید؟

دو سبب اصلی برای ایجاد ادرارهای مکرر وجود دارد: کم شدن ظرفیت مثانه و بسیار شدن حجم ادرار تولیدی.

افتراق این دو حالت اهمیت بسیاری دارد، زیرا بیماری های بسیار متفاوتی سبب ایجاد هر یک از این دو مشکل می گردد.

مثانه، عضوی کیسه ای شکل در داخل لگن و مسئول جمع کردن ادرار و تخلیه بموقع آن است. اگر مثانه نبود، ادرار جریان مداومی داشت و زندگی عادی مختل می شد.

کیسه مثانه معمولا حدود ۱۰۰۰ سی سی گنجایش دارد که با جمع شدن حدود ۵۰۰ سی سی ادرار احساس دفع رخ می دهد و در این زمان، باید ادرار را دفع کنیم.

در آقایان با بالا رفتن سن، پروستات بزرگ می گردد و سبب می گردد شکل مثانه تغییر و با جمع شدن مقدار کمی ادرار، فرد احساس دفع کند.

گاهی بزرگی پروستات سبب می گردد بلافاصله بعد از دفع ادرار، دوباره فرد احساس دفع کند و این مشکل تا زمان درمان بزرگی پروستات ادامه دارد. نکته مهم این است که بدانیم در آقایان مسن، بزرگی پروستات سبب مهمی برای تکرر ادرار است.

از دیگر علل کم شدن ظرفیت مثانه، عفونت های ادراری است.

اگر حجم ادرار در طی مدت ۲۴ ساعت کمتر از ۲۰۰۰ سی سی باشد، حجم ادرار طبیعی است

با نفوذ میکروب های ادراری به دیواره مثانه، این عضو حساس شده و سبب احساس زودرس دفع می گردد.

معمولا در این حالت دفع ادرار با درد و سوزش و گاهی اندکی خونریزی همراه است که خوشبختانه با آنتی بیوتیک، عفونت ادراری بخوبی درمان می گردد.

در مواردی که یاد شد، فرد مرتب احساس دفع ادرار می کند، ولی اگر حجم ادرار اندازه گیری شود، متوجه خواهیم شد طی ۲۴ ساعت مقدار ادرار بسیار نشده است.

در این موارد معمولا از بیمار می پرسیم آیا وقتی ادرار را تخلیه می کنید حجم و مقدار آن بسیار است یا مقدار آن کم است؟

البته گاهی با استفاده از بطری های خالی آب معدنی می توان ادرار را اندازه گرفت و در این حالت اگر حجم ادرار کمتر از ۲۰۰۰ سی سی باشد، حجم ادرار طبیعی است.

بعضی بیماری ها و شرایط که می توانند سبب تکرر ادرار شوند، عبارتند از:

– سرطان مثانه

– سنگ مثانه

– فتق مثانه

– دیابت بی مزه

– دیورتیک ها (داروهای ادرار آور)

– مصرف الکل و کافئین

– التهاب روده

– عفونت کلیه ها

– پرکاری مثانه

– التهاب پروستات

– پرتودرمانی

– درد لگن خاصره و یا قسمت پایینی شکم

– دیابت نوع یک

– دیابت نوع دو

– بی اختیاری ادرار

اما سبب پرادراری چیست؟

دیابت، سر دسته بیماری های ایجاد کننده پرادراری است. وقتی قند خون بالاست مقادیری از آن به داخل ادرار وارد می گردد و با خود آب بسیاری را نیز به ادرار وارد می کند و به این ترتیب حجم ادرار افزایش می یابد.

در این حالت نیز فرد، مرتب مجبور به ادرار کردن می گردد، ولی حجم ادرار هم بسیار است و در واقع پرشدن مثانه است که سبب احساس دفع و پرادراری می گردد.

چنانچه تکرر ادرارتان همراه موارد زیر باشد، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید:

– وجود خون در ادرار

– ادرار قهوه ای تیره یا قرمز

– دردناک شدن دفع ادرار

– درد پهلوها و قسمت پایین شکم یا کشاله ران

– سختی دفع ادرار و تخلیه مثانه

– اضطرار در تخلیه ادرار

– عدم کنترل مثانه

– تب

فرآوری: نیره ولدخانی

بخش سلامت ممتاز

منابع:

جام جم – دکتر رضا کریمی ، فوق تخصص بیماری های غدد

مجله پزشکی دکتر سلام

مطالب مرتبط:

چرا تکرر ادرار می گیریم؟

علل تکرر ادرار چیست؟

دیابت بی مزه؛ بیماری تکرر ادرار

تکرر و سوزش ادرار

ادرار کردن همراه با درد

شایع‌ترین علامت و مهم‌ترین عامل سرطان مثانه