محمد باقر قالیباف به عنوان نفر دوم مناظره سیاسی که در حال پخش از شبکه اول سیما است، پشت تریبون قرار گرفت و با تبریک عید مبعث اظهارات خود را با سیاست خارجی آغاز کرد و گفت: ما باید ببینیم در سیاست خارجی چه هدفی را دنبال می کنیم که منافع ملی، هویت ملی، دینی و انقلابی ما را تضمین می‌کند. این رسالت، سیاست خارجی و دیپلماسی ماست.
وی افزود: در سیاست خارجی مانند سایر حوزه‌ها نباید دستگاه دیپلماسی ما خارج از سند چشم انداز و سیاست های کلان حرکت کند و باید بر این مدار حرکت کند. این اولین اشکال ماست، دستگاه دیپلماسی ما که مدیریت اجرایی این هدف را بر عهده داشته است آیا از توانایی لازم برخوردار بوده است؟
قالیباف با تاکید بر اینکه کسی با رویکردهای کلی مشکلی ندارد ادامه داد: معتقدم حوزه دیپلماسی ما در سالیان گذشته نتوانسته در تحقق اهداف سیاست خارجی ما موفق باشد، همانطور که کسی در اقتصاد با اجرای یارانه ها مخالف نیست، ولی اجرای آن همراه با ضعف هایی بود. در سیاست خارجی هم همینطور است، کسی با رویکردها مشکلی ندارد و نیازمند تغییر در رویکردهای مدیریتی که یکی از آنها سیاست خارجی است، هستیم، البته همیشه زحمات به جای خود محفوظ است.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: در محیط بین المللی که در حال تغییر است باید خیلی به‌روز و بهنگام و با درایت حرکت کنیم. در حوزه دیپلماسی ۵ محور جدی را دنبال می کنم، اولین محور تحقق انسجام داخلی است، باید بدانیم دولتی که مورد پذیرش مردم خودش نباشد، در پشت میز هیچ مذاکره ای موفق نخواهد بود.
وی محور دوم را دیپلماسی فعال منطقه‌گرایی دانست و ادامه داد: این محور از مزیت نسبی سیاست خارجی ما است. فعال کردن دیپلماسی اقتصادی سومین محور مورد تاکید است که در این حوزه یا تعطیل بوده ایم یا کارنامه مشخصی نداریم.
قالیباف در خصوص چهارمین محور گفت: باید به دیپلماسی عمومی توجه ویژه ای داشته باشیم و پنجم اینکه راهبرد مقاومت و رقابت هوشمندانه را باید پیگیری کنیم.
عارف: توانایی خود را برای مدیریت فرابخشی بگویید
محمد رضا عارف در نقد اظهارات قالیباف در خصوص سیاست خارجه کشور گفت: شما در مناظره قبلی به بخشی‌نگری تاکید کردید و یکی از مشکلات کشور ما همین بخشی‌نگری است. مدیران ما مشکلات بخش خود را حل می کنند و نمی دانند که حل این مشکلات چه تاثیری بر بخش های دیگر خواهد داشت.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری خطاب به قالیباف عنوان داشت: در بحث معماری ایرانی اسلامی شما نمی توانستید پیشنهاددهنده باشید. در بخشی‌نگری فقط به پروژه های عمرانی تهران توجه شد در حالی که نسبت به سایر موضوعات مانند محیط زیست بی توجهی شد.
عارف گفت: گفته می شود فروش تراکم در تهران و در زمان شهرداری شما باعث گران شدن ۶ برابری قیمت زمین شده است. آیا شما تراکم را پیش فروش نکرده‌اید؟ که قالیباف همانجا پاسخ داد خیر تکذیب می کنم.
عارف خطاب به قالیباف گفت: ریاست جمهوری یک مدیریت فرابخشی می خواهد توانایی خود را برای مدیریت فرابخشی بگویید.
غرضی: برنامه شما برای بهره گیری از استعداد جمعی چیست؟
در ادامه سید محمد غرضی خطاب به قالیباف گفت: ۱۶ سال که در دولت بودیم یاد گرفتیم سیاست خارجه انعکاس سیاست داخلی است.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری اظهار داشت: هیچ کشوری با تصمیم اشخاص، رفتارش عوض نمی شود. استعداد داخلی با عوض شدن افراد تغییر نمی کند.
وی خطاب به قالیباف گفت: آیا شما استعداد جمعی را برای حل مشکلات سیاست داخلی قبول داشته و برنامه ای برای این موضوع دارید.
ولایتی : نکته مغفول مانده در اظهارات قالیباف تربیت نیروی متخصص است
در ادامه ولایتی افزود: در سیاست خارجه به جز این نکاتی که آقای قالیباف گفتند نکات مهم دیگری نیز وجود دارد که یکی از آنها تربیت نیروی متخصص و کارآمد است.
وی گفت: در زمانی که من وزیر امور خارجه بودم دانشکده وزارت خارجه را تاسیس کردم که ۸۰۰ کارشناس با آگاهی از دو زبان زنده دنیا در آن تربیت شدند و بعد از رفتن بنده این سیاست مغفول مانده است.
دفاع روحانی از سیاست خارجی دوران ولایتی
در ادامه همچنین حسن روحانی خطاب به قالیباف اظهار داشت: تعجب می کنم که آقای قالیباف می گوید سیاست خارجه ما تاکنون موفق نبوده است. ایشان استثنا هم قائل نشد.
وی اظهار داشت: در زمان هاشمی و بعد از جنگ، تکنولوژی از کشورهای مختلف وارد ایران شد. در زمان آقای هاشمی باقیمانده سرزمین را از ارتش بعث بازپس گرفتیم و اسرا و آزادگان را به کشور بازگرداندیم و صدام در سازمان ملل محکوم شد.
وی افزود: در دوره خاتمی کشور از بحران نجات پیدا کرد. دو کشور منطقه مورد هجوم قرار گرفتند و ایران نیز جزو لیست بود اما با برنامه‌ریزی از این لیست جدا شد.
روحانی افزود: در دوران خاتمی و هاشمی ما در سیاست خارجی موفق بودیم البته نمی خواهم سیاست خارجه را در ۸ سال اخیر زیر سئوال ببرم.
حداد عادل : عده ای از طرفداران عارف با عکس خاتمی مقابل صداو سیما بودند
حداد عادل کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در نوبت خود برای نقد اظهارات محمد باقر قالیباف درباره سیاست خارجی گفت: بنده یک توضیحی بدهم درباره اظهارات آقای عارف. آن کسانی که در بازار تهران اسم ایشان را به همراه آقای خاتمی بردند و دستگیر شدند، حتما توسط یک سلیقه فردی این کار علیه‌شان انجام شده است که یک اشتباهی است که ممکن است حتی در صورت رئیس جمهور شدن آقای عارف نیز اتفاق بیفتد.
عارف در پاسخ به حداد عادل گفت: بنده هم همین اعتقاد را دارم و معتقدم که باید از همین سلیقه های فردی جلوگیری شود.
حداد عادل در ادامه اظهار کرد: همین الان که ما به صدا و سیما می آمدیم، عده از طرفداران آقای عارف عکس ایشان و آقای خاتمی را در دست داشتند اما هیچکس به آنها کاری نداشت. نباید این تلقی به وجود بیاید که چنین شرایطی در کشور ما حاکم است چون در فیلم انتخاباتی برخی از دوستان هم افزادی نظیر آقای خاتمی حضور داشتند و درباره برخی سخن گفتند.
حداد عادل در ادامه درباره اظهارات قالیباف نیز افزود: بنده معتقدم که از اول انقلاب تاکنون هم موفقیت هایی در سیاست خارجی به دست آورده ایم و هم نقصان هایی در دوران مختلف به وجود آمده است. به عنوان مثال در مجلس ششم، نمایندگان در نطق های میان دستور می گفتند که کشور در زمان آقای هاشمی با بحران مواجه شده است و همان زمان بود که داستان میکونوس به وجود آمد و رئیس جمهور هم در همان زمان ممنوع الخروج شد و بوش نیز کشور ما را محور شرارت معرفی کرد.
محمد رضا عارف در پاسخ به این اظهارات حداد عادل نیز تاکید کرد: اینکه دشمنان ما، ما را محور شرارت معرفی کنند، زیاد مهم نیست و مشکلی به وجود نخواهد آورد.
حداد عادل در پایان اظهاراتش گفت: نباید به گونه ای صحبت کنیم که این تلقی به وجود بیاید در دوره ای، دوران درخشانی وجود داشته و در یک دوره خاص، زمستان حاکم بوده است.
واکنش جلیلی به اظهارات روحانی و عارف درباره سیاست خارجی و داخلی
در ادامه سعید جلیلی درباره اظهارات محمد باقر قالیباف در خصوص سیاست خارجی گفت: منطق‌گرایی و دیپلماسی عمومی که در اظهارات آقای قالیباف مطرح شد، الان هم موجود است. سوال من این است که ایشان چگونه می خواهند این موضوعات را اجرا و دنبال کنند؟ اینکه در سیاست خارجی منافع و اهداف کشور در اولویت قرار دارد طبیعی است، اگر کشوری در تضاد با منافع و اهداف ما عمل کرد، با آن کشور چگونه برخورد خواهیم کرد؟
وی ادامه داد: در بخشی از برنامه آقای قالیباف مسائلی بیان شده است که زیاد با تفکرات ایشان نمی خواند، این نظامی که می خواهد خود را حاکم بر جهان معرفی کند و در این بین از چند کشور دیگر کمک می گیرد، یکی از نکاتی است که ما با آن مخالفیم و این موضوع از نکات مثبت در سیاست خارجی ماست. البته وزارت خارجه نیز باید خیلی قوی تر از شرایط فعلی عمل کند.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در ادامه درباره اظهارات حسن روحانی در خصوص سیاست خارجی تصریح کرد: آنچه آقای روحانی مطرح کرد، مورد بحث است، در زمان برخی دوستان که شعار همراهی با نظم جهانی سر داده می شد، دو بار حکم جلب برای آقای هاشمی صادر شد و با آن همه همراهی که در افغانستان در زمان آقای خاتمی صورت گرفت، آمریکا، ایران را محور شرارت معرفی کرد.
روحانی در پاسخ به این اظهارات جلیلی گفت: اما با این وجود منافع امنیت ملی ما حفظ شد.
جلیلی درباره اظهارات روحانی ادامه داد: منافع بعد از زمانی محقق شد که در عراق و افغانستان، آمریکا زمین‌گیر شد. روحانی نیز در پاسخ به اظهارات جلیلی گفت: این موضوع هم در زمان آقای خاتمی بود و آنها در آن دوران، در عراق و افغانستان زمین‌گیر شدند و آنچه شما می گویید درست نیست چون بالاخره تاریخ را نمی توان تحریف کرد.
جلیلی در ادامه تصریح کرد: در فضایی که بعد از دوران اصلاحات ایجاد شده، آنها در افغانستان و عراق زمین گیر شدند و مجبور به خارج کردن نیروهایشان از عراق شدند، مهم این است کسانی که فکر می کردند بعد از عراق و افغانستان، آمریکا به دنبال حمله به ایران بود، در محاسباتشان شکست خوردند چراکه آمریکا درخواست مذاکره با ایران برای خروج از بحران در عراق را مطرح کرد.
وی درباره اظهارات عارف نیز در برخورد با سلایق مختلف خاطرنشان کرد: درباره برخورد با سلایق باید بگویم اگر از کسی که بزرگترین خلاف قانون را عمل کرد یاد کنیم، این ظلم بزرگی است چراکه آنها به قانون تمکین نکردند و مشکلات زیادی برای کشور به وجود آوردند. عارف در پاسخ به این سخنان جلیلی گفت: بنده از شما به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی یک سوال دارم، آیا سلام بر خاتمی و نشان دادن عکس ایشان خلاف قانون است؟ که جلیلی پاسخ گفت: من این بحث را ندارم.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: اگر کسی بعد از انتخابات فتنه ایجاد کرد، مطرح کردن نامش ظلم بزرگی است، قانون می گوید که اگر شورای نگهبان انتخابات را تائید کرد، دیگر کسی حق ندارد حتی با وجود داشتن کسوت ریاست جمهوری بگوید انتخابات نادرست بوده و آن را زیر سوال ببرد.
عارف از جلیلی پرسید: یعنی در دست داشتن عکس خاتمی غیر قانونی است؟ که جلیلی از پاسخ به این سئوال طفره رفت و اظهارات خود را تکرار کرد.
قالیباف: کارنامه اصلاحات در حوزه دیپلماسی چیست؟
قالیباف پس از پایان بیان دیدگاه های هفت کاندیدای دیگر و طرح برخی سوالات گفت: بعد از دولت تنها مجموعه‌ای که می تواند ظرفیت بالقوه ای در حوزه های مختلف از جمله IT، اجتماعی، فرهنگی و همچنین در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی داشته باشد، دولت های محلی هستند که شهرداری های ما بشمار می روند.
وی افزود: در زمان شهرداری ما توانستیم مجمع شهرداران آسیایی را با حضور ۱۰۰ شهردار آسیایی تشکیل دهیم که دبیرخانه آن در تهران بود و همچنین امروز شهردار تهران معاون (UCGL) است؛ در حوزه دیپلماسی شهرداری کارهای جدی انجام داده است.
کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه حوزه نفت و گاز در کشور ما بسیار مهم است، عنوان کرد: ولی حوزه منابع انسانی اولویت اول ما است، بازگشت نخبگان و اثرگذاری آنها در تصمیم‌گیری بسیار مهم است؛ آقای روحانی من به سیاست خارجی معترض نبودم، امروز بیداری اسلامی بدون شک تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران است.
قالیباف با بیان اینکه ما هژمونی آمریکا را برهم زدیم، ادامه داد: آمریکایی ها می گویند قدرت حق است ولی حرف انقلاب این است که حق، قدرت است و ما برای همیشه در این مسیر خواهیم ایستاد.
وی خطاب به حسن روحانی افزود: در حوزه دیپلماسی که شما صاحب‌نظر هستید، حرف من این است آیا همه روزهایی که سیاست ما این بود که خود را به اتحادیه اروپا نزدیک کنیم و نگذاریم سیطره آمریکا به اروپا بیفتد، ضعف دیپلماسی ما نبود؟
این کاندیدای انتخاباتی خاطر نشان کرد: در حوزه ژئوپلتیک که یکی از مهمترین حوزه های عملکردی جمهوری اسلامی است، کارنامه اصلاحات چیست، کارنامه اصلاحات در حوزه دیپلماسی چیست؟ امنیت ملی ما را کجا تعریف کردند؟
نوشته دولتی که مورد پذیرش مردم خود نباشد پشت میز مذاکره موفق نخواهد بود اولین بار در ممتازنیوز، پورتال جامع آموزشی اطلاع رسانی کشور ، مجله اینترنتی ، خبر ، ورزش ،تکنولوژِی News,Sport پدیدار شد.