رخدادهای لرزه ای سال ۹۱

به گزارش نوساز به نقل از خبرنگار مهر، ایران دارای ۱۴۰۰ گسل فعال است که از سال ۱۹۳۶ میلادی سبب بروز ۴۶۰ زلزله تاریخی و ثبت ۶۵۰۰ زلزله توسط دستگاه‌های زلزله نگاری شده است.

نقشه گسل‌های ایران

متأسفانه سال قبل زلزله‌های مهمی در کشور رخ داد که مهمترین آنها زلزله اهر ورزقان بود.

زلزله اهر و ورزقان

در روز ۲۱ مرداد ماه سال ۹۱ خبر دو زلزله ویرانگر با بزرگای بیش از ۶ ریشتر منطقه اهر- ورزقان تیتر اول همه خبرگزاری‌ها و پایگاه اینترنتی‌های خبری کشور قرار گرفت. زلزله اول که زلزله اصلی محسوب می شد در ساعت ۱۴:۵۳ دقیقه شنبه ۲۱ مردادماه رخ داد و زلزله دوم ۱۱ دقیقه پس از آن به وقوع پیوست. این زلزله تا ۵ ساعت روز بعد (۲۲ مرداد) ۲۱ پس لرزه داشت که به ثبت رسید.
 

منطقه رخ داد دو زلزله بزرگ اهر- ورزقان

گسل مسبب این دو زلزله گسل جنوب اهر است که روند شرقی- غربی دارد و سازوکار زلزله فشاری با مولفه امتداد لغزش بوده است. این زلزله تا روز ۲۳ مرداد ماه ۹۱ بیش از یک‌هزار و ۳۰۰ پس لرزه داشته که این تعداد پس لرزه نشان از حساسیت منطقه و لرزه خیزی آن دارد.

زلزله در اندونزی؛ سونامی در ایران

به گزارش خبرنگار مهر، در روز ۲۳ فروردین ۹۱ زلزله ۸٫۷ ریشتری در ۳۶۰ کیلومتری جزیره سوماترای اندونزی در عمق ۳۰ کیلومتری در پهنه فرو رانش در ساعت ۱۳ و ۶ دقیقه به وقت تهران رخ داد.

امواج ناشی از این سونامی در ساعت ۵ بعداز ظهر ۲۳ فروردین به سواحل استان آچه اندونزی و در ساعت ۲۰ همان روز به سواحل جنوب شرقی ایران (چابهار) رسید.

این امواج هرچند که در سواحل اندونزی موج‌های بلندی ایجاد کرد ولی اثری بر روی سواحل کشور نداشت.

وقوع دو زلزله در پایتخت

روز شنبه ۲۸ مرداد ماه ۹۱ در منطقه دماوند و بومهن زلزله‌ای با بزرگای ۳٫۸ در مقیاس ریشتر رخ داد. گسل مسبب این زلزله گسل “مشا” از گسل های البرز مرکزی و از جمله گسل‌های تهران است که در شمال تهران قرار گرفته است. این گسل از ۳۵ کیلومتری تهرانپارس عبور می‌کند.
این زلزله در مناطق دماوند، بومهن و در شمال شرقی تهران احساس شد.

گسل مشا از جمله گسل‌های فعال کشور است و کارشناسان معتقدند که همواره انتظار زلزله‌های کوچک و بزرگ از این گسل می‌رود به گونه ای که در سال ۸۹ زلزله‌ای با بزرگای ۳٫۴ توسط این گسل رخ داد.

علاوه بر این در آغاز سال تحصیلی ۹۱ در روز ۴ مهرماه نیز زلزله دیگری در ۵۱ کیلومتری جوادآباد ورامین، ۵۷ کیلومتری گرمسار، ۵۹ کیلومتری پیشوا ورامین و ۱۰۹ کیلومتری تهران رخ داد.

این زلزله با بزرگای ۳٫۵ در مقیاس ریشتر در عمق ۱۵ کیلومتری زمین رخ داد و گسل مسبب این زلزله گسل سیاهکوه در شمال شرق قم و جنوب ورامین بوده است.

گسل سیاهکوه در شمال فروافتادگی دریاچه نمک قم قرار گرفته حدود ۱۵۰ کیلومتر طول دارد. پهنه رومرکزی بسیار کم جمعیت است و در ۶۰ کیلومتری جنوب ورامین واقع است.

وقوع زلزله‌ در منطقه انرژی کشور

در استان بوشهر گسل‌های بسیاری به موازات خمیدگی کوهستان زاگرس کشیده شده است که مهمترین گسل آن گسل عسلویه است که فعالیت لرزه خیزی بالایی دارد. روند این گسل‌ها عمدتا شمال غربی-جنوب غربی با تمایل به سمت شرقی-غربی است.

در این منطقه زلزله‌های تاریخی بسیاری رخ داده است که از آن جمله می‌توان به زلزله بندر طاهری (سیراف) در ۱۷ ژوئن ۹۷۸ حدود ۱۰۳۴ سال قبل اشاره کرد که در آن ۲ هزار نفر کشته شدند.

همچنین بر اساس گزارش‌های موجود، این زلزله سبب حمله ور شدن امواج سهمگین به ساحل شده که احتمالا سونامی رخ داده است ضمن آنکه بخش‌های ساحلی بندر سیراف به زیر آب رفت.

این گسل نیز زلزله‌هایی را در روزهای ۲۸ مرداد و ۲۶ شهریور ماه سال ۹۱ سبب شد که نشان می‌دهد در این منطقه پی در پی زلزله‌هایی در حال رخ دادن است.  

با توجه به وجود پالایشگاه شهید بهشتی و وجود منطقه انرژی عسلویه، در استان بوشهر این منطقه از لرزه خیزی بالایی برخوردار است.