رییس مجلس درباره استیضاح وزیر تعاون ، کار و امور اجتماعی گفت: زمانی که آقایان استیضاح را امضا کردند و می‌خواستند آن را به صحن ارائه کنند، طی جلسه‌ای با آنها صحبت کردم، می‌خواستم متوجه شوم که آنها چقدر دراین قضیه پی گیرند و آیا فکر مراحل بعدی را کرده‌اند یا نه. البته از خود، استواری نشان می‌دادند به این معنا که پای استیضاح ایستادگی دارند و عقب‌نشینی نمی‌کنند. ولی خیلی هم معلوم نبود دورنمای آینده قضیه چیست و در آن ابهامی وجودداشت.
رییس مجلس در گفت و گو با ایسنا اظهار داشت: در اینکه ساز و کار حکمیت را دنبال کردند فی نفسه اشکالی نیست، ربطی به مجلس ندارد، بلکه مربوط به استیضاح‌کنندگان است. آقای توکلی به من گفتند از ایشان خواسته شده که حکمیت کنند و ایشان نیز به من گفت که از نظر شرعی چه وجهی دارد که از من که خود استیضاح‌کننده هستم، درخواست کرده‌اند. ظاهرا هم وقت زیادی برای این کار گذاشت و نظر خود را نیز اعلام کرد که گویا قبول نکردند. این کار که با ایشان امری توافق شده و بعد قبول نکردند، به لحاظ اخلاقی درست نبود؛ بعد یک تجربه دیگر را دنبال کردند که با آقای زاکانی و آقای سروری مجددا صحبت کردند که تلقی آنها این بود که آقای مرتضوی به سمت استعفا تمایل دارد و اگر کسی پادرمیانی کند نتیجه می‌دهد که دراین راستا از آقای حداد خواستند پادرمیانی کند.
وی در ادامه گفت: روز قبل از استیضاح نیز آقایان اینجا آمدند و من به آنها گفتم که اگر از سازوکار حکمیت استفاده می کنید، قاعدتا می‌خواهید استعفا صورت گیرد. یعنی باید استعفا داده شود و پاسخ قبول استعفا نیز اعلام شود. آقایان گفتند بله ما همین را قبول داریم که استعفا داده شود، علنی شود و پاسخ آن نیز از طرف آقای رییس‌جمهور علنی شود. اگر اینطور شود که موضوع استیضاح منتفی است. من تا شب تصورم این بود استعفا را تا شب انجام می‌دهند و در غیر این صورت صبح استیضاح است.
لاریجانی همچنین گفت: آنچه رخ داد این نبود. صبح که آقایان اینجا آمدند معلوم شد که استعفا به قول آقایان داده شده اما علنی نشده است و بعد هم پذیرشی صورت نگرفته. بنابراین بخشی از کار انجام شده و بخشی انجام نشده بود. منتهی ظاهرا پیش خودشان متقاعد شده بودند که این کار درست است تا استیضاح انجام نشود. این البته تبعاتی داشت از نظر اینکه ایشان ظاهرا کنار نرفت. من هم اخباری که از رسانه‌ها می‌شنوم قدری متفاوت است و نشان می‌دهد که موضوع شکل مناسبی پیدا نکرد. مقصود کلی من نیز ضرورت دقت بر روی همین‌گونه امور است.
وی افزود: در این مسیرها اگر ما از حکمیت نیز استفاده می‌کنیم باید تا پایان کار به آن پایبند باشیم. مکانیزم مجلس حکمیت نیست. مکانیزم مجلس، مکانیزم دیگری است. البته آقایان می‌توانند خود از حکمیت استفاده کنند ما نمی‌توانیم مانع شویم ولی اگر استیضاحی صورت می‌گیرد باید از ابتدا متقن باشد و وسط کار نیز از این‌گونه امور پیش نیاید که وجهه خوبی ندارد.
اهم سخنان رئیس مجلس را در ادامه مطالعه فرمایید:
- عملکرد مجلس در خروجی آن قابل تحلیل است. باید ببینیم قوانینی که مجلس تصویب کرده چه مقدارش سیاسی، اقتصادی، فرهنگی یا آموزشی است. فکر می‌کنم از ۳۵۰ قانونی که تقریبا مجلس هشتم تصویب کرد، حدود ۸۵ – ۹۰ درصد آن اقتصادی است، یعنی یا مربوط به مسائل کشاورزان است یا مربوط به مسائل صنعت‌گران.
- در کشور ما به دلیل بحث پرونده هسته‌ای یا رفتارهای ماجراجویانه‌ای که غربی‌ها دارند، قاعدتا یک مجلس فعال باید در این بعد صاحب‌نظر و صاحب موضع باشد. در حوزه دیپلماسی بخش سنگینی از مسائل هست که ممکن است تقنینی نباشد بلکه به شکل بیانیه و موضع‌گیری باشد. البته در مسائل خارجی موارد تقنینی در بحث مساله هسته‌ای، مقابله به مثل با کشورهای زورگو و کارهای تروریستی آنها وجود داشت.
- در حوزه سیاست داخلی هم مجلس بیشتر موضع‌گیری داشت و آن هم به خاطر حوادث پرتلاطمی بود که مجلس در این دوره با آن مواجه بود. مثل حوادث پس از انتخابات سال ۸۸ که آن هم لازم بود مجلس حضور داشته و فعال باشد. بنابراین اگر به خروجی مجلس نگاه کنیم، از نظر تقنینی و تعادلی ثقل کار روی مسائل اقتصادی است. مثلا گزارش‌هایی که طبق ماده ۲۳۳ به مجلس داده شد یا در مورد اصل ۴۴ یا در مورد عدم اجرای قانون در حوزه نفت، از این سنخ است.
- سوال از رییس‌جمهور هم بعد اقتصادی و هم بعد سیاسی داشت. البته در برخی موارد استیضاح، گاهی مجلس جنبه‌های غیراقتصادی هم داشت. مثل استیضاح اخیر که آقایان استیضاح را پس گرفتند مربوط به یک شخص و عدم تناسب فرد در جایگاهش بود و مربوط به مسائل اقتصادی نبود.
- البته سوالی که از رییس‌جمهور شد در مورد برخی از تخلفات قانونی هم بود، مثلا عدم اجرای بودجه ۲ میلیاردی که برای مترو در نظر گرفته شده بود یا در مورد هدفمندی یارانه‌ها که چرا همه ابعاد قانونی اجرا نشد، مثل کمک به تولید، این ابعاد هم وجود داشت. البته مسائلی هم بود که بعد سیاسی یا فرهنگی داشت. این دیگر به سوال نمایندگان بستگی دارد.
- من نمی‌خواهم دفاع کنم که سوال حتما خیلی دقیق طراحی شده، چه استیضاح و چه سوال یک مکانیزم دارد و رییس مجلس نمی‌تواند خودش سوال بنویسد یا استیضاح را به شکلی مطرح کند که حتما دقیق باشد. این به خود نمایندگان مربوط است که اختیار دارند سوال را به گونه‌ای که برای خودشان اولویت دارد تنظیم کنند ولی این ابعاد هم در آن وجود داشت.
- در مورد موضع‌گیری روسای قوا باید گفت ما کمتر مساله شخصی داریم که موضع‌گیری کنیم و من نیز از نظر مشرب کاری خیلی علاقه‌ای به این‌گونه حواشی ندارم. لکن گاهی تخلفی صورت می‌گیرد و رییس مجلس از نظر اینکه باید از استقلال قوه و حقوق مردم صیانت کند، نمی‌تواند نظر ندهد.
- در مورد سوال و استیضاح در مجلس باید گفت که استیضاح در مجلس هشتم نسبت به مجالس دیگر زیاد نبود ولی تعداد سوالات قدری بیشتر بود. البته نه به آن میزان که تبلیغ می‌کنند و می‌گویند سه هزار سوال در مجلس هشتم وجود داشته است. خیلی از این سوال‌ها پس گرفته شد. یعنی در مسیر کار با وزرا به نتیجه رسیدند، اشکال رفع شد و عملیاتی نشد.
- آن دسته از سوالاتی که در صحن مطرح شد ممکن است قدری بیشتر باشد. آن هم به دلیل مکانیزمی که وجود دارد می‌توان گفت درخشندگی پیدا کرد؛ چون پیش از این، رای‌گیری در مورد سوال‌ها انجام نمی‌شد اما طبق آیین‌نامه جدید این کار انجام می‌شود. لذا سوال قدری اهمیت پیدا کرده است و از حالت بی‌خاصیت به یک امر پرخاصیت تبدیل شده است.
- اما در مورد چالش‌هایی که مجلس با دولت دارد باید پرسید آیا انتظار مردم از نمایندگان خود این است که در اینجا قوانینی بنویسند که اجرا نشود یا اجرا شود؟ این در حالی است که قانون چارچوب‌های حقوق مردم را مشخص می‌کند.
- ما برخی موارد را داشتیم که در آنها قوانین درست اجرا نمی‌شد و مقداری از ناراحتی نمایندگان نیز این موضوع بود. لذا باید گفت این موضوع قدری به رفتار قوای دیگر نیز بستگی دارد.
- فکر می‌کنم در سنت اسلامی نیز همین‌طور بوده، در زمان امیرالمومنین (ع) نیز افرادی بودند که مخالف بودند ولی جلوی امیرالمومنین حرف خود را می‌گفتند. بین تبعیت کردن و نظر گفتن تفاوت وجود دارد.
- سازوکار انتخاب رییس مجلس، هیات رییسه، روسا و هیات رییسه کمیسیون‌ها در آیین‌نامه مجلس ذکر شده، یعنی افرادی که برای کمیسیون ها کاندیدا هستند، باید خود را معرفی کنند و رای بگیرند. هرکس اکثریت آرا را داشت رییس می‌شود و بعد نواب، منشی‌ها و سخنگو انتخاب می‌شوند.
- مجلس هشتم مثل هر نهاد دیگری نکات مثبت و منفی داشته که برخی از نکات مثبت آن ذکر شد. به عنوان مثال این مجلس در زمینه‌ی قوانین مادر گام‌های خوبی برداشت. بعضی از قوانینی که سال‌ها در مجلس مانده بود در این دوره سامان پیدا کرد؛ مثل قانون مجازات اسلامی و قانون تجارت.
- در ابتدای مجلس هشتم یک استراتژی نگاشته شد، مجلس بی‌برنامه نبود و معلوم بود که ما در این چهار سال باید در این حوزه‌ها کار کنیم. این استراتژی هم از نظر تقنینی و هم از نظر نظارتی بود که برخی از آن انجام شد و برخی از آنها انجام نشد و این اشکال در این قسمت بود که برخی کمیسیون‌ها نتوانستند اولویت‌هایی که وجود داشت را انجام دهند فلذا مجلس از لحاظ سازو کار اجرایی مثل دستگاه‌های اجرایی دیگر نیست که دستوری بتوان کار را انجام داد. یک کار جمعی است که با هم فکری ۲۹۰ نفر باید انجام شود و یک مدیریت خاص لازم دارد.
- در بعد نظارتی یکی از اشکالاتی که وجود داشت این بود که برخی موارد استیضاحی را امضا می‌کردند و بر آن اصرار می‌کردند و من غالبا با تانی جلو می‌رفتم تا رای هر فردی ریزش دارد، این ریزش انجام شود یعنی بدین‌گونه نباشد که به وسط(میدان) بیایند و بعد امضا را پس بگیرند.گاه مواردی وجود داشت که استیضاح را امضا می‌کردند و بعد آخر کار امضای خود را پس می‌گرفتند؛ این کار خیلی خوب نیست یعنی نمایندگان باید جازما و بین خود و خدا، به این نتیجه برسند که این کار بدون استیضاح امکان‌پذیرنیست و اگر به این نقطه رسیدند، پس‌کشیدن معنی ندارد.
- من فکر می‌کنم موضوع انتخاب رئیس را بایدبه مجلس نهم موکول کرد و اجازه داد نمایندگان تمایل خود را نشان دهند و اینکه علاقه‌مندند چه افرادی مطرح شوند تا موضوع به طور طبیعی پیش برود. شما رسانه‌ای‌ها خیلی دنبال این مسائل هستید و در رسانه‌ها می‌بینم که این موضوع مطرح است. شاید هم برای شما جذابیت دارد. به طور طبیعی در معرض( انتخاب) هستم، نه اینکه نیستم چون رییس مجلس فعلی هستم ولی باید نگاه کرد و دید نمایندگان چه تمایلی دارند، من خیلی حساسیتی به این موضوع ندارم.
- مساله ما در مورد اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها این نیست که فاز دوم این قانون اجرا نشود. بلکه این است که قانونی اجرا شود. تلقی این بود که گام دوم در حال برداشتن است بدون طی کردن مراحل قانونی. سخن ما این بود که اینطور نمی‌شود چراکه قانون هدفمندکردن یارانه‌ها تصریح دارد هم دریافت‌ها و هم پرداخت‌ها در چند ردیف باید مشخص شود. این باید اجرایی شود و این احتیاج به بحث دارد.
- در ابتدای بحث هدفمندی یارانه‌ها آنچنان که در ابتدا موضوع در رسانه‌ها علنی و مطرح شد، گفته شد که ۱۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه می‌دهیم، اگر ۵۰ هزار میلیاردش را به مردم بدهیم، ۵۰ هزار میلیارد اضافه می‌آید و می‌توان چقدر راه‌آهن و… ساخت. الان که داریم این کار را انجام می‌دهیم، باید همیشه به این هم توجه کنیم، یعنی همان مقداری که ما قیمت را تعدیل می‌کنیم، سهمی را برای آبادانی در نظر بگیریم. مثلا حمل و نقل عمومی را اصلاح کنیم، به مترو بپردازیم، اتوبوس‌ها را زیاد کنیم و هزینه مردم را کاهش دهیم. به اینها توجه کمتری شده و مشکلات آمبولانسی از نظر اداره کشور به وجود آمده است.
- اگر دولت بودجه را قبل از سال می‌داد همان موقع تصویب می‌شد و از اول سال می‌توانستند فاز دوم هدفمندی را اجرا کنند. اما چون بودجه داده نشد و در داخل بودجه باید هدفمندی یارانه‌ها تعیین تکلیف شود به ماه فروردین و اردیبهشت موکول شد و حالا باید تا آخر اردیبهشت تعیین تکلیف شود.
- ( در مورد بحث پدرسالاری در مجلس هشتم) فکر می‌کنم این از آن وصله‌هایی است که هیچ به مجلس هشتم نمی‌چسبد. یعنی در مجلس هشتم اصلا این جنس کار موجود نبود. علتش هم این بود که خودم هم در اداره مجلس قایل به چنین فکری نبودم. یعنی یک عده نمی‌توانند برای مجلسی‌ها تعیین تکلیف کنند. لذا نه این کار را قبول دارم نه مجلس باید این را بپذیرد. این هم اقتدار مجلس را کاهش می‌دهد و استقلال مجلس را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
- ما در نهادهایی که در جامعه داریم باید از نظر رفتاری ترتب قایل شویم. همانقدر نظارتی که بر کودکستان، دبستان و دبیرستان هست، نمی‌شود بر مجلس داشت. کودکستان به نحوی است که باید نظارت بیشتری داشت، در دبستان این نظارت کمتر می‌شود و در دبیرستان باید خیلی کمتر شود. مجلس که یک نهاد بزرگ تصمیم‌گیر و در راس امور است، به این شکل نظارت‌پذیر نیست و کسی نمی‌تواند بر مجلس نظارت کند چراکه نمایندگان امنای ملت هستند و خبرگانی هستند که از شهرها می‌آیند. بالاتر از این نیست که نظارت شود.
- مجلس قوه‌ای است که زیرنظر مقام معظم رهبری است و این تنها جایی است که زیرنظر ایشان است. جای دیگری نمی‌تواند بر مجلس نظارت کند. البته مجلس نظارت بر قوای دیگر دارد آن هم به خاطر نمایندگان مستقیم مردم است. ولی دیگران نمی‌توانند بر مجلس نظارت کنند.
۲۹۲۱۹
دانلود
خبرآنلاین