عرضه خودروی​ چینی با نام ایرانی

کارشناسان، ورود بی ضابطه خودروهای چینی به صنعت خودروی ایران را خطری بزرگ برای این صنعت ارزیابی کرده و معتقدند درصورت ادامه این روند، صنعت خودروی ایران هم از نظر حیثیتی و هم از نظر کیفی سازی و فناوری تولید، آسیب خواهد دید و به زبانی دیگر مونتاژکار چینی ها خواهد شد.

یک نگاه ساده به محصولات تولیدی این روزهای برخی خودروسازان کشور نیز این پدیده را تائید می کند. مصداق بارز این موضوع، مونتاژ خودروهای چینی و عرضه آن به نام خودروهای ایرانی و در دستور کار بودن امضای قراردادهای مختلف برای تولید خودروهای چینی در آینده است.

این موضوع در هر سه نوع سواری، وانت و خودروهای سنگین چون کشنده ها وجود دارد. البته این موضوع قبلا بیشتر منحصر به گروه کشنده ها بود و خودروهای چینی هنوز در خطوط سواری خودروسازان مطرح مونتاژ نمی شد اما اکنون حضور این خودروها گسترش یافته است.

به یاد داریم معرفی کامیونی به نام کاوه به عنوان کامیون داخلی چه مسائلی به بار آورد، به طوری که کمی بعد مشخص شد ۱۰۰ درصد این کامیون ساخت چین بوده و فقط مونتاژ آن در داخل انجام شده است.

حتی کار به آنجا کشید که شرکت چینی سازنده این کامیون به نام دانگ فنگ نیز از رعایت نشدن حقوق خود در این کامیون شکایت کرد.

این گزارش می افزاید: اکنون نیز آن ماجرا البته به شکل دیگری در حال تکرار است، به طوری که برخی خودروسازان در حال مونتاژ خودروهای چینی و عرضه آن به نام خودروهای ایرانی هستند.

این گزارش می افزاید: علاوه بر این حضور رسمی خودروهای چینی توسط سایر خودروسازان کشور نیز موضوعی است که بسرعت در حال گسترش است.

به این ترتیب مشاهده می شود که خودروهای چینی سهم عمده ای از تولید خودروی در کارخانجات بخش خصوصی را در اختیار دارد بقیه خودروهای چینی فعلا به طور کامل وارد می شود تا سپس مقدمات مونتاژ آن فراهم شود.

بدیهی است قضاوت درباره خودروهای چینی موجود در بازار نیز نمی​تواند یکدست باشد چراکه برندهایی معتبر و با کیفیت از خودروهای چینی همچنان در بازار ایران حضور دارند.

مشابه این گونه قراردادها در بخش خودروهای سنگین نیز به چشم می خورد.

چینی سازی در کمین است
مصطفی ممقانی، کارشناس صنعت خودرو در این باره به خبرنگار ما می گوید: این یک پرسش بزرگ از خودروسازان است که چرا برای تولید مشترک خودرو یا حتی مونتاژ آن سراغ برندهای معتبری چون تویوتا، فیات، فولکس واگن و حتی خودروسازان کره ای چون کیا و هیوندای نمی روند.

وی افزود: با وجود این که خودروهای کره ای بازار ایران را از طریق واردات تسخیر کرده اند، اما سهم کمی در انتقال فناوری تولید و حتی راه اندازی خطوط مونتاژ خودرو دارند به طوری که کمپانی هیوندای هیچ خودرویی را در ایران مونتاژ هم نمی کند و کیا قرار است یک یا دو خودروی خود را مونتاژ کند.

ممقانی تصریح کرد: شاید یکی از دلایل خودروسازان برای تغییر جهت دادن به سوی خودروهای چینی، تحریم ها باشد اما پاسخ این است که قبل از تحریم ها نیز مونتاژ برخی خودروهای چینی در ایران آغاز شده بود و بروز تحریم ها به آن شدت بخشید.

وی افزود: از سوی دیگر باید پرسید چرا خودروسازان ایرانی برای مونتاژ خودروهای چینی در بلندمدت قرارداد امضا کرده اند؟ مگر تحریم ها قرار است سال های سال ادامه داشته باشدکه در فکر همکاری بلندمدت با چینی ها هستند؟ آیا خودروسازان حاضرند بعد از رفع تحریم های فعلی​ سراغ برندهای باکیفیت تولید خودرو بروند؟ پاسخ به این پرسش مبهم است.

این کارشناس گفت: این یک واقعیت است که برخی خودروهای چینی کیفیت مناسبی ندارد و به همین دلیل هم ارزان تمام می شود. این موضوع درباره بسیاری از خودروهای چینی مصداق دارد. مثلا به یاد دارم زمانی که ون های چینی به بازار آمد این خودروها مشکل قوای محرکه داشت و مصرف سوختش به ۱۴ لیتر می رسید. همچنین فجایعی که کامیون چینی هوو به بار آورد و شمار زیادی از هموطنان را به کام مرگ فرستاد هنوز از یاد نرفته است.

ممقانی افزود: درباره خودروهای سواری نیز ماجرا همین است زیرا این خودروها پس از حداکثر دو سال مصرف، کیفیت خودرا از دست می دهد، بنابراین به عنوان یک کارشناس به خودروسازان ایرانی توصیه می کنم که مونتاژ خودروهای چینی باانگیزه کسب سود بیشتر و ارزان تمام شدن به مصرف کننده ضرر می زند.

این کارشناس صنعت خودرو گفت: درسال ۲۰۱۲ پس از الجزایر، عراق و روسیه، ایران چهارمین مقصد صادراتی خودروهای تولید شده با برند چین بوده است.

ممقانی اظهار کرد: در این سال، الجزایر با ۱۴۹ هزار و ۸۰۰ دستگاه بیشترین خودروهای چینی را در جهان خریداری کرد و دو کشور عراق با خرید ۹۰ هزار و صد دستگاه خودرو و روسیه با خرید ۸۹ هزار و ۷۰۰ دستگاه در رتبه های دوم و سوم این رده بندی قرار گرفت.

وی خاطرنشان کرد: درسال ۲۰۲۴ (امسال)، ۷۷ هزار و ۸۰۰ دستگاه از خودروهای چینی به ایران راه یافت که البته بیشتر آن شامل خودروهای مونتاژ شده با برند چین در کارخانه های داخل کشور است.وی افزود: هر چند آمار تازه ای از ورود خودروهای چینی به ایران به هر نحو در دست نیست اما روشن است که ادامه روند کنونی خودروسازان ایرانی را مونتاژکار چینی ها خواهد کرد پس چه بهتر که اگر می خواهیم مونتاژکار باشیم، مونتاژکار برندهای معروف و با​کیفیت جهان باشیم.

گوش شنوایی نیست
در همین حال رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز درخصوص تولید مونتاژی خودروهای چینی گفت: ما خودمان موافق حضور چینی ها در خطوط خودروسازان ایرانی نیستیم و این موضوع را بارها اعلام کردیم اما گوش شنوایی نیست.

رضا رحمانی افزود: خودروسازان باید برنامه های خود را طوری تدوین کنند که تنوع محصولات شامل برندهای باکیفیت وخوشنام شود، نه این که هر روز با یک شرکت چینی قرارداد ببندند و در نتیجه محصولات چینی به خطوط تولید آنها وارد شود. وی ادامه داد: ارتقای کیفی محصولات تولیدی و محصولات وارداتی، یکی از موضوعاتی است که روی آن بسیار تاکید داریم و آن را با وزارت صنعت، معدن و تجارت در میـــــان گذاشتیم تا به صورت جدی دنبال شود.

رحمانی با اشاره به کیفیت پایین خودروهای چینی گفت: سازمان استاندارد مسئول این کار است و باید از تولید این محصولات جلوگیری کند. ما جلسات و برنامه های متعددی برای افزایش کیفیت خودرو در برنامه داریم اما با ورود این برندهای چینی بی کیفیت خودروسازان ما هم در این قضیه کوتاهی می کنند.

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: از وزیر صنعت می خواهیم تا در قراردادهای آتی که با خودروسازان چینی بسته می شود نهایت دقت را داشته باشد و همه جوانب را در نظر بگیرد. به جای ورود خودروهای چینی، برندهای معتبر و خودروهای به روز در کشور تولید شود و این مفاد در قراردادها باید لحاظ شود، زیرا نه مونتاژ خودروهای چینی در شأن خودروسازان ماست و نه کیفیت برخی از آنها در شأن مردم ما.

تحریم هستیم و راه دیگری نداریم
در همین حال احمد نعمت بخش، رئیس انجمن خودروسازان در پاسخ به این پرسش که چرا خودروسازان سراغ برندهای باکیفیت و خوشنام خودروی جهان نمی روند، گفت: وقتی کشور چند سالی است تحریم است و خودروسازان معتبر خارجی نمی توانند با ما قرارداد ببندند، راه دیگری جز ورود چینی ها به بازار ایران باقی نمی ماند.

وی افزود: در پی تحریم ها، کمپانی هایی که قبلا با خودروسازان ایرانی کار می کردند مانند بنز و رنو و دیگر خودروسازان جهانی، همکاری خود را قطع کردند و خودروسازان داخلی هم مجبور شدند و سراغ چینی ها بروند تا صنعت خودرو به حیاتش ادامه دهد.

وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر بدانید خودروهای چینی موجود در خطوط خودروسازان ایرانی، استانداردهای ۵۵گانه اروپا را داراست و سازمان ملی استاندارد نیز کیفیت این خودروها را کنترل می کند. البته این ایمنی و استانداردها، استانداردهای حداقلی است اما همه خودروهای تولید داخل یا وارد شده از چین دارای این کف استاندارد است و جای نگرانی وجود ندارد. نعمت بخش گفت: من نمی خواهم از چین طرفداری کنم اما اینجا یک بحث این است که این خودروها خریدار دارد که خودروسازان ما این خودروها را تولید می کنند. البته اشتباه نشود، در چین خودروها و قطعات باکیفیتی هم تولید می شود و خودروسازان ما باید در نظر داشته باشند که محصولات باکیفیت را تولید کنند.

رئیس انجمن خودروسازان افزود: اکنون همه برندهای خوب صنعت خودروی جهان دست نگه داشته و منتظر نتیجه مذاکرات ۱+۵ هستند. اگر موانع موجود سیاسی رفع شود خودروسازان ما سراغ برندهای معتبر خواهند رفت و در آن زمان اگر چینی ها خودشان را به روز نکنند از گردونه بازار حذف خواهند شد.