۶ م دیماه ،
ممتاز نیوز : تا سال قبل ۹ میلیون و ۷۱۹ هزار و ۷۱۲ نفر بیسواد مطلق در کشور زندگی
می‌کردند،این آماری است که مرکز آمار ایران در سرشماری سال ۹۰ به نهضت
سوادآموزی ارائه کرده که از این تعداد ۳ میلیون و ۴۵۶ هزار و ۱۸۱نفر آنها
در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال بوده‌اند. اما نهضت سوادآموزی برای کم کردن آمار
بیسوادان در کشور سیاست‌های تشویقی و تنبیهی‌ای را برای رسیدن به وضع مطلوب
در بیسوادی مدنظر قرار داده است که از جمله آنها می‌توان محرومیت بیسوادان
از خدمات دولتی را نام برد.
به گزارش ممتاز نیوز به نقل از تهران امروز ، ۷ دی ماه نهضت سوادآموزی به دستور امام خمینی(ره) تشکیل شد و در طی ۳۳
سال قبل به‌رغم تمام تلاش‌هایی که دربارهٔ سوادآموزی انجام شده هنوز
بیسوادی در کشورمان ریشه‌کن نشده است . این در حالی است که بر اساس برنامه
پنجم توسعه ۳ سال تا زمان تعیین شده برای ریشه‌کنی بیسوادی در کشور باقی
مانده است. اما به‌رغم وعده‌هایی که در باره ریشه‌کنی بیسوادی در کشور داده
شده است، محمد مهدی‌زاده، معاون آموزشی سازمان نهضت سوادآموزی بسیار هم
نسبت به ریشه‌کنی بیسوادی در کشور خوشبین نیست. به نقل از وی «صفر مطلق در
زمینه ریشه‌کنی بیسوادی معنی ندارد چون بعضی اشخاص بیسواد شامل معلولیت‌های
جسمی و روانی می باشند و امکان آموزش آنها براساس گواهینامه سازمان بهزیستی
وجود ندارد.»
مهدی‌زاده می‌گوید:« گروهی دیگر از اشخاص ممکن است تا پایان برنامه
پنجم از گروه هدف خارج شده و به سن بالای ۵۰ سال برسند. بنابراین به صفر
رساندن بیسوادی در کشور نمی‌تواند معنای خاصی داشته باشد. منظور ما از
ریشه‌کنی بیسوادی اکثریت قریب به اتفاق اشخاص جامعه است و مردم بدانند که
اکثریت جامعه از یک سواد نسبی برخوردار می باشند.»
در برنامه چهارم توسعه و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است که
هر روستا، بخش، شهرستان و استانی که به ۹۷ درصد باسوادی برسد می‌تواند
اعلام کند که برنامه سوادآموزی‌اش تمام شده ست. اما ظاهرا اعلام جشن
بیسوادی در سال‌های قبل مشکلاتی را برای نهضت سوادآموزی به دنبال داشته
است. علی باقرزاده رئیس نهضت سوادآموزی چندی قبل در این باره گفته بود:«
یکی از دلایلی که سوادآموزی از محور افکار عمومی و دستگاه‌ها خارج شد،
برگزاری همین جشن‌ها بود یعنی این تفکر کاذب در جامعه ایجاد شد و فکر
می‌کردند که سوادآموزی در کشور تمام شده است و دستگاه‌ها هر ظرفیتی که قبلا
در نهضت گذاشته بودند را برداشتند.»
به عقیده وی، این وضع در شرایطی است که پایان سوادآموزی در گروه خاصی و
برای درصد خاصی بین ۱۰ تا ۴۹ سال، پایان یافته است.رئیس سازمان نهضت
سوادآموزی کشور با بیان اینکه رقم ریشه‌کنی بیسوادی در کشور باید عدد صفر
باشد، می‌گوید: «منظور از صفر، صفر مطلق نیست بلکه صفر آماری است؛ به این
معنی که نباید رقم بیسوادی آنقدر باشد که در جمعیت معنادار باشد.» وی تاکید
می‌کند: «به پایان ریشه‌کنی بیسوادی در بعضی مناطق اطمینان نداریم و باید
در این زمینه مطمئن شویم چرا که بعضی استان‌ها اعلام آمادگی برای پایان
بیسوادی داشتند اما وقتی بررسی کردیم، ملاحظه کردیم که به صفر نرسیده است.»
مهدی‌زاده نیز در باره سیاست‌های سازمان می‌گوید: «جزئیات سیاست‌های
تشویقی سازمان را نمی‌توان اعلام کرد اما در کل می توان گفت که بعضی
معافیت‌ها را برای به طور مثال کارفرمایانی که به کارگران خود سواد یاد می‌دهند یا
سوادآموزانی که خود مشتاق به تحصیل می باشند در نظر گرفته‌ایم. از سوی دیگر
برای اشخاص بیسوادی که تمایلی به شرکت در کلاس‌های سوادآموزی از خود نشان
نمی‌دهند، برنامه‌هایی درنظرگرفتیم که این اشخاص از بعضی خدمات دولتی محروم
شوند تا به این ترتیب بتوانیم به نوعی همه را به سوی سوادآموزی جذب کنیم.
البته تمامی این سیاست‌ها بهانه‌ای است برای سوادآموزی. اما اگر ما بتوانیم
به اشخاص بیسواد بقبولانیم که داشتن سواد یک نعمت از سوی خداوند است و
آنها باید از این نعمت برخوردار شوند، دیگر نیازی به هیچ‌کدام از این
سیاست‌های تشویقی نیست.»
رتبه ۸۷ ایران در بین ۱۳۰ کشور
اما با وجود اینکه تلاش‌های بسیاری برای ریشه‌کنی بیسوادی در کشور انجام
می گردد کشورمان از نظر رتبه در یونسکو جایگاه مناسبی را ندارد . بر اساس
آمار یونسکو ایران در بین ۱۳۰ کشور رتبه ۸۷ را دارد و در بین ۲۴ کشور
منطقه، رتبه ۱۷ را دارد، این در حالی است که در کشورهای ترکمنستان،
آذربایجان و تاجیکستان آمار بیسوادی صفر است. این در حالی است که در اوایل
انقلاب مردان ۴/۲۳ بیشتر از زنان سواد داشتند که با تلاش‌های آموزشیاران
سوادآموزی این فاصله تا سال ۱۳۸۵ به ۳/۸ درصد رسیده است. همچنین در اوایل
انقلاب اختلاف باسوادی بین مناطق شهری و روستایی ۳۵ درصد بوده است، اما
اکنون این آمار به ۷/۱۳ درصد کاهش یافته است که این به نوع خود موفقیت
بزرگی در باسواد کردن اشخاص روستایی به حساب می‌آید.
به گفته مهدی‌زاده، استقبال زنان از سوادآموزی بیشتر از مردان است چرا
که مردان با توجه به اشتغال و کمبود وقت از باسواد شدن فراری می باشند. به
گفته وی، بیشترین آمار بیسوادی در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال متعلق به استان
سیستان و بلوچستان است اما در همین رده سنی استان های مازندران و سمنان
بهترین وضع را دارند. کمترین آمار بیسوادی از سن ۶ سال به بالا برای شهر
تهران است. اما همچنان شهر تهران ۱۰۰ هزار شهروند بیسواد دارد که یکی از
دلایل وجود این تعداد بیسواد هم مربوط به مشکلات شناسایی و جذب اشخاص
بیسواد در تهران است، چرا که اکثر اشخاص بیسواد در حاشیه شهرها به صورت
اجاره‌نشینی زندگی می‌کنند و با توجه به تغییر پی در پی خانه‌هایشان امکان
شناسایی و جذب آنها بسیار سخت است.
رفع معضل بیسوادی در کمیسیون آموزش مجلس
محمدمهدی زاهدی ، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از پیگیری رفع
معضل بیسوادی در کمیسیون آموزش مجلس خبر می‌دهد و می‌گوید:« در حوزه
ریشه‌کن کردن معضل بیسوادی مشکل اجرایی داریم نه قانونی و در نامه‌ای از
مرکز پژوهش‌ها درخواست خواهد شد تا علل معضل بیسوادی در کشور را ریشه‌یابی و
ارسال کنند تا براساس آن اقدامات لازم صورت گیرد.»نماینده مردم کرمان و
راور تاکید می‌کند: «این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار بوده و قطعا با
ارسال نامه‌ای به مرکز پژوهش‌های مجلس علل ریشه کن شدن این معضل را جویا
خواهیم شد تا براساس آن اقدامات لازم صورت گیرد.»
وی می‌گوید: «رفع معضل بیسوادی همواره یکی از سیاست‌های اصلی نظام
جمهوری اسلامی ایران بوده و تلاش‌های خوبی هم صورت گرفته است چرا که همزمان
با پیروزی انقلاب نهضت سوادآموزی و آموزش و پرورش وارد این عرصه شده‌اند.»
به گفته رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، مهم‌ترین عامل برای رفع
معضل بیسوادی شناسایی بیسوادان موجود در کشور است و پس از آن نیز باید
ریشه‌یابی شود که چرا به رغم سرمایه‌گذاری‌های عظیم تاکنون این معضل مرتفع
نشده است. زاهدی اظهار می‌کند: «معتقدم برای رفع معضل بیسوادی نیاز به قانون‌گذاری نبوده و در اجرا، مشکل وجود دارد.»
نماینده مردم کرمان و راور تصریح می‌کند:« باید مشکلات حوزه اجرایی نیز
بررسی شده و مشخص شود که آیا درآمد، دوری مناطق مختلف، مخالفت پدر و
مادرها یا عوامل دیگر در این امر دخیل بوده است.»
منبع: ممتاز نیوز
باز بازنشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com