مروری برکارنامه پرستاره وزارت خارجه!

در ادامه نیز دستگاه دیپلماسی با سکان داری صالحی به جایی رفت که در آغوش گرفتن وزیر امور خارجه آل خلیفه را در اوج سرکوب مردم مسلمان این کشور حرکت دیپلماسی تعریف کرد.

متکی پس از پنج سال رکورد زدن نتوانست در دولت دوام بیاورد!

عزل ناگهانی متکی به عنوان وزیری که توانسته بود پس از پنج سال حفظ تصدی وزارت در دولت نهم و دهم، رکورد مثال زدنی در بین وزاری دولت احمدی نژاد ثبت کند، یک اتفاق مثال زدنی بود تا جایی که برخی مسئولان کشور آن را یک جا به جایی سیاسی و نه راهبردی دانسته و رسانه های داخلی و خارجی به تحلیل چنین اقدامی از سوی رئیس جمهور ایران پرداختند.

تکیه رئیس سازمان انرژی اتمی بر کرسی دیپلماسی کشور

با برکناری متکی از تصدی وزارت امور خارجه، اقدام تازه ای از سوی رئیس جمهور، بار دیگر تعجب همگان را برانگیخت و آن انتخاب علی اکبر صالحی در آذر ماه ۱۳۸۹به عنوان سرپرست وزرات امور خارجه با حفظ سمت ریاست سازمان انرژی اتمی بود.

صالحی در بهمن ۱۳۸۹ به عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه به مجلس شورای  معرفی شد.

البته همان طور که اقدام دولت در عزل ناگهانی وزیر امور خارجه سابق در حالی که در یک سفر دیپلماتیک بسر می برد، با واکنش هایی از سوی چهره های سیاسی و دیپلماسی مواجه شد، معرفی صالحی به عنوان وزیر جدید نیز واکنش نمایندگان مجلس را برانگیخت.

آقای صالحی به درد وزارت امور خارجه نمی‌خورد

مصطفی کواکبیان که در آن دوره نماینده مردم سمنان و عضو کمیسیون امنیت ملی بود به عنوان یک نماینده مخالف نسبت به انتخاب صالحی به عنوان وزیر امور خارجه در صحن علنی سخنرانی کرد و علت مخالفت خود را عدم تناسب مدرک تحصیلی وی با این مسئولیت، فقدان سابقه حضور در وزارت امور خارجه، تاخیر در راه اندازی نیروگاه بوشهر و عدم ارائه برنامه و سیاست راهبردی برای گرفتن غرامت جنگی از عراق، موازی کاری در دستگاه دیپلماسی و حمایت از انقلاب تونس، مصر و سایر کشورهای اسلامی عنوان کرد.

البته کواکبیان در صحن علنی مجلس ضمن گلایه از نحوه برکناری متکی گفت: آقای صالحی را انسان مومن و شریفی می دانم، ولی او به درد وزارت امور خارجه نمی خورد.

علی مطهری، اما یکی دیگر از مخالفان بود که در صحن علنی مجلس سخنرانی کرد و گفت: دلیل مخالفت من این است که برخی اشکالات در ساختار وزارت امور خارجه وجود دارد که فکر می کنم آقای صالحی قادر به اصلاح این اشکالات نیست.

این عضو فراکسیون اصولگرایان افزود: وزارت امور خارجه ستاد دیپلماتیک کل نظام است و عده زیادی کارشناس در نقش های مختلف آن هستند، بنابراین چه معنا دارد که عده ای ناآشنا با مسائل سیاست خارجی و امور دیپلماتیک و بدون پشتوانه حرفه ای به موازی کاری  بپردازند.

نماینده مردم بوکان در مجلس نیز به عنوان یک نماینده مخالف با بیان اینکه وزیر پیشنهادی به دلیل عدم آشنایی و عدم آگاهی از وزارت امور خارجه به ناچار باید به زیرمجموعه متوسل شود، گفت: در اصول مدیریت ثابت شده، مدیری که برای جذب اطلاعات به زیرمجموعه متوسل شود، قطعاً در تصمیمات زیرمجموعه را شریک می کند که این باعث خارج شدن فرمان کار از دست مدیر می شود.

داریوش قنبری نیز به عنوان یک نماینده مخالف دیگر عنوان کرد: شخصیت علمی ایشان و تناسب نداشتن آن با وزارت امور خارجه، بنده را مجبور به مخالفت با وی کرد.

به این ترتیب با وجود مخالفت برخی نمایندگان با انتخاب صالحی به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی کشور، وی در دهم بهمن با ۱۴۶رای موافق، ۶۰ رای مخالف و ۳۵رای ممتنع از مجموع ۲۴۱ نماینده از مجلس رای اعتماد گرفت و وزیر امور خارجه شد.

بیداری مردم منطقه و ماچ و بوسه های صالحی با وزیر امور خارجه بحرین

تکیه زدن صالحی به صندلی وزارت امور خارجه، با انقلاب های مردمی منطقه همزمان بود و این در حالی بود که علاوه بر تونس، مصر و لیبی که مولود این انقلاب ها بود، موج خیزش های مردمی به بحرین و عربستان نیز رسیده بود.

این در حالی بود که هر روز اخباری از کشتار وحشیانه شیعیان در بحرین توسط رسانه های داخلی و خارجی مخابره می شد و همین امر موجبات موضع گیری های مختلف چهره های سیاسی، علمی و دانشگاهی، دانشجویان، دینی و روحانیون و در نهایت رسانه ای را در داخل کشور فراهم آورده بود.

این روال موضع گیری ها ادامه داشت و هر روز به نوعی عیان می شد، گاه تجمع اعتراضی از سوی تشکل های دانشجویی در برابر سفارت عربستان در ایران برگزار می شد و گاه پیامی از سوی یک چهره دینی و مذهبی در محکوم کردن این اقدامات صادر می گردید.

البته اقدام بجا و قاطع از سوی وزارت امور خارجه نسبت به اتفاقاتی که در این کشورها و بخصوص بحرین در حال وقوع بود، یک مطالبه اصلی از جانب ملت و بویژه دانشجویان به شمار می رفت.

کسی توقع مشت زدن نداشت!

در نهایت، اما حاصل تمام این اعتراضات، موضع گیری ها و مطالبات، دیدار صالحی با وزیر امور خارجه بحرین بود که بازتاب رسانه ای سریعی داشت.

این اقدام وزیر امور خارجه کشورمان خشم و اعتراض همگان را برانگیخت؛ موج تجمعات اعتراضی و صدور بیانیه در انتقاد از دیدار صالحی با وزیر امور خارجه بحرین در حالی که آل خلیفه شیعیان این کشور را قتل عام می کرد، افزایش یافت.

آنچه بیش از هر چیزی مورد توجه بود، این بود که صالحی در این دیدار که تصاویر آن توسط خبرگزاری رسمی بحرین منتشر شد، به مذاکره طرفین درگیری تاکید کرد و این مسئله را تنها راه حل معضل بحرین دانست، ولی کوچکترین اشاره ای به کشتار شیعیان بحرین نکرد، در حالی که دولت بحرین همواره ایران را مقصر اصلی این انقلاب ها می دانست و از آغاز خیزش های مردمی در این کشور، دولت ایران را نسبت به دخالت در امور داخلی این کشور متهم می کرد.

پس از آغاز موج اعتراضات در نتیجه برگزاری این دیدار، سایت وزارت خارجه ایران نوشت: بنا به درخواست وزیر امور خارجه بحرین، عصر دوشنبه ۴/۷/۱۳۹۰ در حاشیه برگزاری اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، شیخ خالدبن احمدآل خلیفه با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت وگو کرد.

واکنش نمایندگان مجلس، اعتراض دانشجویان و صدور بیانیه از سوی تشکل های مختلف نسبت به این دیدار در حقیقت به منزله این نبود که آقای صالحی با وزیر امرو خارجه بحرین دیدار کرده و بدون سلام و والسلام به صورت او مشت بکوبد، بلکه این اعتراضات و واکنش های از این باب بود که چرا در این دیدار حرفی از کشتار مردم بحرین به میان نیامد و به جای آن بر ضرورت مذاکره و حل مسالمت آمیز مشکلات تاکید شد.

البته این روند از آنجایی شکل گرفت که علی اکبر صالحی برای ایجاد تغییرات بنیادی و اساسی متناسب با فضای دیپلماسی بین المللی وارد وزارت امور خارجه شد.

اعدام ۱۸ ایرانی در عربستان

تساهل و تسامح دستگاه دیپلماسی نسبت به اتفاقات منطقه کار را به جایی رساند که خبر اعدام چند تبعه ایرانی در عربستان از سوی رسانه های مختلف منتشر شد و همین امر موجی از تایید و تکذیب های مسئولان وزارت امور خارجه را رقم زد.

انتشار خبر اعدام ۸ ایرانی در زندان های عربستان در حالی منتشر شد که معاون امور کنسولی وزارت امور خارجه ایران گفت: این چنین شایعاتی از پایه و اساس غلط است و تا این لحظه هیچ منبع رسمی آن را تایید نکرده است.

قشقاوی همچنین ادعا کرد که برای پیگیری این ماجرا سفیر عربستان در ایران احضار شده و با وی دیداری در این باره انجام داده ایم؛ علاوه بر این، وزیر امور خارجه کشورمان نیز با همتای عربستانی خود در این باره دیدار کرده است، اما تا این لحظه هیچ خبری از منبع رسمی بر تایید این مسئله دریافت نکرده ایم.

این مقام رسمی در وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در تماس وزیر امور خارجه با سعود الفیصل، وی تاکید کرد که روند اجرای احکام در حال پیگیری است.

این روال تکذیب ها در گفت و گو با رسانه های مختلف ادامه پیدا کرد تا مدتی بعد، خبر اعدام ۱۸ ایرانی در عربستان موج تازه واکنش ها را در رسانه های داخلی ایجاد کرد.

گول خوردن وزارت امور خارجه و مبادله ولیعهد عربستان با  ۱۸ ایرانی اعدام شده

پس از انتشار این خبر، معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: برای آن که نارضایتی خود نسبت به حکومت عربستان در انجام این اقدام را اعلام کنیم، در حالی که طبق رسم دیپلماتیک باید بعد از فوت نایف بن عبدالعزیز ولیعهد عربستان سعودی، هیئتی برای عرض تسلیت اعزام می‌شدند، اما ما هیچ هیئتی را اعزام نکردیم و به سفیر خود در عربستان نیز اعلام کردیم تنها در یک مراسم وی و آن هم به صورت کمرنگ شرکت کند.

البته وی گفت: قرار بود بنده با سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی در جده دیداری داشته باشم تا دعوتنامه ملک عبدالله، پادشاه عربستان برای شرکت در اجلاس غیرمتعهد‌ها که در شهریور ماه در تهران برگزار می‌شود را به وی تسلیم کنم که این سفر نیز انجام نشد.

امیر عبداللهیان تایید کرد: سعود الفیصل به دکتر صالحی دروغ گفت؛ وزیر خارجه عربستان سعودی در مذاکرات خود با دکتر صالحی قول داد تا مسئله اعدام این افراد را به تعویق بیندازد تا در این خصوص مذاکراتی صورت گیرد، اما بعد‌ها مشخص شد در‌‌ همان روزی که وی به وزیر امور خارجه ایران قول داد تا اعدام این افراد را تعویق بیندازد، یک گروه از آن‌ها را اعدام کردند.

صالحی با هیگ ملاقات کرد، جلیلی با نماینده دسته چندم آمریکا ملاقات نکرد!

اقدام کژدار و مریز وزارت امور خارجه تا جایی ادامه یافت که علی اکبر صالحی پنجشنبه گذشته در حاشیه سفر به افغانستان در اقدامی غیرمنتظره با ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه انگلستان دیدار و گفت و گو کرد و این اقدام بار دیگر بهانه ای شد تا واکنش نمایندگان را برانگیخته شود و خواستار پاسخگویی وزیر امور خارجه کشورمان در صحن علنی مجلس شوند.

اقدام صالحی در حالی انجام شد که چند صد کیلومتر آن طرف تر مسئول تیم مذاکره کننده ایران با ۱+۵ با وجود اصرار و پافشاری های نماینده دسته چندم آمریکا در مذاکرات مسکو برای دیدار دو جانبه با سعید جلیلی، وی حاضر به پذیرفتن این درخواست نشد!

با وجود مخالفت نمایندگان با انتخاب علی اکبر صالحی به عنوان یک چهره علمی در تصدی وزارت امور خارجه، وی آمد تا موجی از تغییرات اساسی و بنیادی را در دستگاه دیپلماسی کشور رقم بزند؛ تغییراتی که به عقیده وی نیازمند دنیای امروز و معادلات دیپلماسی است و می تواند بیش از همه استقلال و اقتدار نظام جمهوری اسلامی را به منصه ظهور درآورد!