مسکن مهر از دیدگاه اقتصاد کلان

 مسیر آنلاین نوشت: برنامه مسکن مهر را می‌توان بزرگترین برنامه عمرانی و اقتصادی کشوربرشمرد که علاوه بر تأثیرات مفید اقتصادی مانند ایجاد اشتغال ،افزایش رشد اقتصادی و کنترل تورم عمومی توانسته است، امید به خانه‌دار شدن را در جامعه افزایش داده و تأثیرات مثبت اجتماعی بسیاری به همراه برقراری عدالت اجتماعی به دنبال داشته است. بنابراین برای شناخت بهتر تأثیرات مثبت برنامه مسکن مهر و ضرورت تداوم این برنامه به منظور اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام نکات تحلیلی ذیل بیان می گردد:

۱) « تأمین مسکن متناسب با نیاز» از اولین اولویت­های اقتصادی حضرت امام(ره) پس از وقوع انقلاب اسلامی بود که در پیام تشکیل بنیاد مستضعفان در تاریخ ۹ اسفند ۵۷ و پیام افتتاح حساب ۱۰۰ ( تشکیل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) در تاریخ ۲۱ فروردین ۵۸ توسط ایشان مورد تأکید قرار گرفت و به دنبال آن در اصول ۳، ۳۱ و ۴۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصریح شده است.

۲) در راستای پاسخگویی به تقاضای انباشته مسکن طی ۵ دهه قبل، برنامه مسکن مهر با تخصیص «زمین با هزینه صفر»، «تسهیلات قرض الحسنه» و «تبدیل واسطه مالکیتی به مدیریتی» در فرآیند ساخت در دستور کارِ دولت­ نهم و دهم قرار گرفت که فرصت خانه‌دار شدنِ نیازمندان واقعی مسکن شهری را با متوسط آورده‌ ۱۵ میلیون تومان در طول دوره ساخت ایجاد کرده است. این در حالی است که اگر چنین فرصتی پیش روی این خانوارها قرار نمی‌گرفت؛ اولاً از حق خانه‌دار شدن محروم می‌شدند و ثانیاً آورده ۱۵ میلیون تومانی ایشان در بخش تولید سرمایه‌گذاری نمی‌شد. بنابراین برنامه مسکن مهر علاوه­بر آنکه فرصت خانه­دار شدن را برای محرومین از مسکن در تمامی شهرها و روستاهای کشور بوجود آورد از افزایش تقاضا در بازارهای مصرفی کاسته و نقدینگی خانوارها را به سمت تولید هدایت کرده است.

۳) اقتصاد از سه بخش اصلی صنعت، کشاورزی و خدمات تشکیل می­شود و تولید مسکن در عملکرد بخش صنعت محاسبه می­شود زیرا حداقل ۶۵ درصد از هزینه های ساختِ یک واحد مسکونی مربوط به مصالح ساختمانی است. بنابراین با توجه به این‌که هزینه تمام شده یک واحد مسکن مهر به طور متوسط ۳۵ میلیون تومان است، ۲۲ میلیون تومان تسهیلات بانکی آن صرف خرید مصالح ساختمانی می‌شود و این بدان معنی است که تمامی تسهیلات ساخت در برنامه مسکن مهر به واحدهای صنعتی و معدنی وابسته تخصیص یافته است.

۴)از آنجا که تسهیلات در برنامه مسکن مهر به صورت مرحله­ای و متناسب با پیشرفت پروژه پرداخت می‌شود، در تخصیص این تسهیلات به واحدهای مسکونی انحراف نداشته است و قسط اول تسهیلات بعد از پی­ریزی واحد‌‌های مسکونی پرداخت می­شود. قابل ذکر است در دنیا به اندازه ۸۰ تا ۱۰۰ درصد هزینه ساخت مسکن تسهیلات پرداخت می‌شود که در برنامه مسکن مهر این رقم کمتر از ۷۰ درصد است.

۵)در شرایط تحریم اقتصادی که تجارت بین­المللی با محدودیت مواجه شده است، حرکتِ لکوموتیو‌های اقتصادی داخل­زا با اولویت تأمین نیازهای اساسی خانوار، منجر به رشد اقتصادی و اشتغال­زایی پایدار می­شود. پرداخت تسهیلات ساخت مسکن به معنای ایجاد تقاضا در بیش از ۱۲۰ رشته فعالیت صنعتی پسین و پیشین وابسته است که سبب فعال شدنِ ظرفیت خالی صنایع و معادن وابسته و ایجاد واحدهای جدید تولید صنعتی می­شود. برنامه مسکن مهر توانسته است سهم ۳ درصدی تولید صنعتی مسکن را به ۲۰ درصد افزایش دهد.