مشکلات چاپ لغت‌نامه دهخدا به زبان نویسنده

به گزارش تفسیری گروه وبگردیممتازنیوز، دهخدا در نامه‌ای به روزنامه اطلاعات از شرایط بد حاکم بر چاپ کتابش گله نموده است. این نامه که ۲۳ دی ۱۳۲۴ در روزنامه اطلاعات چاپ شده است درد و دل‌های بزرگ‌ترین لغت‌شناس ایرانی است درباره عدم چاپ کتابش:

آقای مدیر محترم

هفته پیش در جراید خواندم که آقای مصدق‌السلطنه از اوضاع معاشی اینجانب در مجلس شوری تذکر می‌داده‌اند و دولت فعلی هم وعده مساعدت نموده است. اینجانب هیچ وقت از آقای مصدق‌السلطنه تمنای این تذکر را نکرده بودم معهذا چون ناشی از حسن نیتی است متشکرم لکن زائد نمی‌بینم یادآور شوم که خادم در این مملکت بسیار است و همه دچار این عسرت و فشار می باشند و راضی نگاه داشتن یک تن راضی‌تر نمودن سایرین که اکثریت می باشند خواهد بود زمامداران هر چه سریعتر باید سعی نمایند اوضاع عمومی به حال عادی پیش از جنگ نزدیک شود و عامه مردم مرفه باشند و هم یادآور می‌شوم که کمک و همراهی بامثال اینجانب این است که محصول زحمات علمی یک عمرشان در دسترس عامه گذاشته شود. این بنده قبل از چندین ترجمه و تالیف کوچک و بزرگ در مدت بیش از ۳۰ سال مشغول تالیف یک فرهنگ زبان فعلی اعم از فارسی و عربی و اعلام رجال جغرافیایی و لغات فنون و علوم بوده‌ام و از بیست و چند سال به این طرف یک دیناری هم تالیف یا نوع آن نه من تقاضا نموده‌ام و نه دولت به من داده است.

فقط از دو سه سال پیش دولت درصدد برآمد کتاب لغت مرا که در حدود ۴۰ هزار صفحه پنجاه سطری ۳ ستونی است به چاپ برساند و در همه این مدت به قدری مشکلات پیش آوردند که بیش از ۵۰۰ صفحه به چاپ نرسیده و از دی ماه قبل هم به عللی که بر بنده مجهول است به مطبعه قدغن شد که این کتاب چاپ نشود. ناگفته نماند که برای این کتاب هم نه قراردادی مابین من و دولت بود و نه دیناری به من داده می‌شد خود وزارت فرهنگ مستقیما با مطبعه قراردادی بسته بود و کاغذ لازم را هم خود دولت خریداری می‌کرد به مطبعه می‌فرستاد و حتی قرار نبود یک جلد هم از این کتاب به مولف داده شود الان هم که این سطور را به روزنامه اطلاعات می‌فرستم هنوز کار طبع این کتاب که شاید سنگ اساسی بنای معارف این مملکت است و در دنیا هر جا که آغاز به کار نموده‌اند کتاب لغت آغاز شده است متوقف است.

اگر اجازه فرمایید در همین نزدیکی‌ها من در چند سطری شرح کتاب را به روزنامه بفرستم و امر به درج آن فرمایید تا شاید پس از من سوده‌های این کتاب برای پیچیدن گل گاوزبان و بنفشه به عطاری‌های سرگذر فروخته نشود.