مصرف پلاستیک در ایران در شرایط هشدار

به گزارش ایسنا، گفته می‌شود لکه‌ عظیمی از زباله به اندازه مساحت ایالت تگزاس آمریکا در اقیانوس آرام وجود دارد که بخش عمده‌ای از این لکه از این محصول تشکیل شده است. حتی مطرح شده عمر تجزیه آن در محیط زیست به چند صد سال می‌رسد و گسترش استفاده از آن آینده زندگی بشر را به خطر انداخته است.

به جرات می‌توان گفت که گسترش مصرف هیچ محصولی به اندازه پلاستیک محیط زیست و آینده زندگی بشر را به خطر نینداخته است. براساس آمار منتشر شده از سوی شهرداری تهران هر شهروند تهرانی به طور متوسط روزانه سه پلاستیک را وارد چرخه محیط زیست می‌کند که این رقم معادل ۵۰۰ تن در هر روز می‌شود.

در همین حال آمار نشان می‌دهد ایرانی‌ها در بین ۱۰ کشور نخست جهان از نظر میزان مصرف ظروف یکبارمصرف پلاستیکی قرار دارند. ظروفی که استفاده از آنها باعث ابتلا به بیماریهای سخت می‌شوند و منشاء ۷۷ نوع بیماری سرطان‌زا هستند. به همین دلیل در بسیاری از کشورها عرضه کالا در این ظروف ممنوع شده است. حتی در کشور کمتر توسعه یافته‌ای مانند بنگلادش نیز فروش کیسه‌های نایلونی از سال ۲۰۰۲ ممنوع شده است.

در امارات نیز از سال ۲۰۱۲ مصرف کیسه‌های نایلونی و ظروف پلاستیکی یکبارمصرف از چرخه عرضه کالا حذف و ممنوع شد. در سال گذشته میلادی و امسال نیز استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در ایتالیا و تورنتو کانادا ممنوع شد. بسیاری از کشورهای دیگر مانند چین و آمریکا نیز به سمتی حرکت کرده‌اند که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف پلاستیکی را به حداقل برسانند.

این در حالی است که در ایران نه تنها هیچ برنامه خاصی در زمینه کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی در کشور وجود ندارد، بلکه شواهد نشان می‌دهد مصرف این محصول بیشتر هم شده است. اگرچه برخی تولیدکنندگان تلاش کرده‌اند فرهنگ استفاده از کیسه‌های قابل بازیافت و زیست تخریب پذیر را به وجود آورند، اما این تلاشها تاکنون چندان موفقیت‌آمیز نبوده است. امروزه کیسه نایلون و ظروف یکبارمصرف پلاستیکی جزو لاینفک عرضه کالا در فروشگاههاست.

گفته می‌شود اگر هر خانوار ایرانی در هر هفته فقط یک کیسه نایلون را از چرخه خرید حذف کند، این کار در یک سال موجب حذف ۸۱۶ میلیون کیسه نایلون از طبیعت می‌شود. این در حالی است که در ایران حدود ۱۰ درصد از کل پسماندهای شهری را پلاستیکها تشکیل می‌دهند.

مسعود میرزایی – مدیر اتحادیه سراسری تعاونی‌های تامین نیاز صنایع پلاستیک، با اشاره به فعالیت بیش از ۸۰۰ واحد تولید کیسه‌های پلاستیکی در سطح شهر تهران به ایسنا گفت: حجم تولید واحدها متفاوت بوده، اما از حداقل ۵۰۰ کیلو شروع شده و حتی تا ۴۰ تن نیز برخی واحدها تولید دارند.

به گفته وی قیمت هر کیلو نایلکس بسته به نوع و اندازه آن متفاوت بوده و همچنین قیمت نایلکس به نوسان قیمت مواد اولیه آن نیز بستگی دارد، اما این قیمت به طور متوسط به حدود ۳۳۰۰ تومان می‌رسد.

با در نظر گرفتن آمار فوق و برخی فرضیات (اگر همه ۵۰۰ تن مصرف روزانه پلاستیک را در تهران کیسه نایلونی و وزن و قیمت هر کیسه را نیز به ترتیب ۱۰ گرم و ۱۰ تومان) می‌توان محاسبه کرد که روزانه به طور متوسط دستکم ۵۰۰ میلیون تومان انواع کیسه‌های پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف در تهران فروخته می‌شود که این رقم در طول سال به حدود ۲۰۰ میلیارد تومان می‌رسد. حال اگر این رقم در دیگر شهرهای کشور نیز محاسبه شود می‌توان نتیجه گرفت که ارزش کیسه‌ها و ظروف یکبار مصرف پلاستیکی که هر سال در کشور فروخته می‌شود، بالغ بر میلیاردها تومان می‌شود. میلیاردها تومانی که می‌توان با درصدی صرفه‌جویی در آن دهها کارخانه تولیدی در کشور احداث کرده و بقای محیط زیست کشور را نیز تضمین کرد.