موش زبل ‌گربه مغلوب

منتقدان تلویزیونی می‌گویند در کنار تمام جذابیت‌هایی که مجموعه «تام و جری» دارد، تضاد و خصومت بین این دو، یکی از عوامل اصلی جذب تماشاگران به ماجراجویی‌های آنان بوده است.

تام و جری هم مثل بسیاری از مجموعه‌های انیمیشنی تلویزیونی، توسط تیم دو نفره ویلیام هانا و جوزف باربر خلق شده است. هانا و باربر در فاصله دهه‌های ۵۰ و ۶۰ میلادی، تعدادی از پربیننده‌ترین مجموعه‌های کارتونی تلویزیونی را نوشته و کارگردانی کردند.

تام و جری را این تیم دو نفره برای واحد تلویزیونی کمپانی متروگلدوین مه‌یر ساختند. خط اصلی قصه این مجموعه و اپیزودهای بی‌شمار آن، دربارهٔ درگیری و رقابت همیشگی و پایان‌ناپذیر بین یک گربه ملوس و یک موش زبل است.

در حالی که معمولا موش‌ها همیشه قربانیان طمع گربه‌ها می باشند، در تام و جری شخصیت گربه شخصیت مغلوب قصه و ماجراست که در همه حال، از طرف شخصیت موش مورد ظلم و تعدی قرار می‌گیرد.

درگیری و رقابت پایان‌ناپذیر این دو شخصیت کارتونی تلویزیونی (که هیچ وقت نمی‌توان آنها را جدای از هم تصور کرد)‌ سبب یک سری تعقیب و گریز و نبرد طولانی می‌شود که معمولا هم حالت کمدی دارد و هم خالی از خشونت نیست. اما تمام قصه تام ‌و جری محدود به مبارزه و رقابت این دو شخصیت نمی‌شود.

در برخی اپیزودهای مجموعه، این دو با یکدیگر متحد و همراه می‌شوند تا با دشمنان بزرگ‌تری مثل اسپایک سگه مبارزه کنند. هانا و باربر تمام ۱۱۴ اپیزود کوتاه و کلاسیک اول تام‌وجری را نوشته و کارگردانی کردند.

این اپیزودهای کوتاه در فاصله سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۷ ساخته شدند. ‌مهم‌ترین نکته‌ای که در رابطه با این انیمیشن‌های کوتاه می‌توان عنوان کرد،‌این است که هفت بار موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم انیمیشن کوتاه شد.

این موفقیت، نام تام‌وجری را در کنار انیمیشن‌های کوتاه والت‌دیزنی «سمفونی‌های احمقانه» قرار داد که بیشترین تعداد اسکار را در این رشته دریافت کرده است.

از مجموعه انیمیشنی تام‌وجری به عنوان یکی از طولانی‌ترین کارهای رسانه تلویزیونی اسم می‌برند که پخش آن چند سال متوالی طول کشید و هنوز هم هر چند وقت یکبار به نمایش درمی‌آید.

‌تهیه‌کنندگان تام و جری در کنار ۱۱۴ اپیزودی که هانا و باربر ساختند، از سال ۱۹۶۱ کار تولید قسمت‌های جدید این مجموعه انیمیشنی را در استودیویی در اروپای شرقی آغاز کردند، اما سال ۱۹۶۳ تولید آن دوباره در آمریکا از سر گرفته شد. پخش اپیزودهای سری جدید تام و جری تا سال ۱۹۶۷ ادامه داشت. در این سال‌ها، ۱۶۱ اپیزود از ماجراجویی‌های این دو شخصیت بازیگوش و پرسروصدا تولید و روی آنتن رفت. ن

کته مهم در تولید این سری از مجموعه این بود که اشخاصی غیر از هانا و باربر در کار ساخت آنها مشارکت داشتند. هانا و باربر اوایل دهه ۷۰ میلادی (و همچنین دهه ۸۰ و ۹۰) دوباره همکاری با این پروژه را آغاز کردند.

در سال ۱۹۹۲ یک فیلم بلند سینمایی هم براساس ماجراجویی‌های تام و جری ساخته شد که سال ۱۹۹۳ روی پرده سینماها رفت. در سال ۲۰۰۵ هم یک فیلم کوتاه سینمایی با نام «نگهبان کاراته» با بازی تام و جری تولید شد. این فیلم را جوزف باربارا براساس فیلمنامه مشترکی که با یکی از دوستانش نوشته بود، کارگردانی کرد.

مجموعه تام و جری چند خاصیت ویژه دارد که مشابه آن در دیگر مجموعه‌های انیمیشنی ـ تلویزیونی دیده نمی‌شود.

با آن که تام و جری‌ها در دوران ناطق بودن سینما تولید شدند، ولی فاقد دیالوگ می باشند و به همین دلیل، موسیقی نقش بسیار مهمی در قصه آنها دارد.

این موسیقی به عنوان صداهای زمینه هم عمل می‌کند و بار عاطفی و احساسی قصه را افزایش می‌دهد. در کنار آن، آدم‌ها نقشی در ماجراهای قصه ندارند (با آن که تام و جری در یک منزل مسکونی زندگی می‌کنند) و اغلب، آدم‌ها فقط از قسمت پایین‌تنه به نمایش گذاشته می‌شوند و تماشاچی فقط پاهای آنها را می‌بیند.

نام تام و جری از یک سری ماجراجویی قرن نوزدهمی انگلیسی گرفته شده که پیرس ایگن، نویسنده داستان‌های آنها بود. در شهر لندن در قرن نوزدهم، نوجوانان این شهر برای رقبا و اطرافیان خود از نام تام و جری استفاده می‌کردند. پخش مجموعه تام و جری در طول سال‌های قبل با جار و جنجال‌های نژادی هم همراه بوده است.

بخش‌هایی از جامعه سیاهپوستان آمریکا می‌گویند برخی از اپیزودهای این مجموعه، به صورت غیرمستقیم به قشر رنگین پوست توهین کرده است.

اشاره آنها به زمان‌هایی است که در قصه مجموعه، انفجاری رخ می‌دهد و چهره شخصیت‌های نمایش بر اثر دود ناشی از انفجار سیاه می‌شود، اما تهیه‌کنندگان تام و جری ادعای نژادپرستانه بودن قصه مجموعه خود را همیشه رد کرده‌اند.

منبع: IMDB 
 مترجم: کیکاووس زیاری