راه بسته نیست

راه بسته نیست

زونکن برنامه ای است که هر شب پس از اخبار ۲۰:۳۰ از شبکه دو سیما روی آنتن می رود. این برنامه ـ که تهیه کننده و کارگردان هنری آن فرید نیکخواه آزاد است ـ با مشارکت وزارت راه و شهرسازی و گروه اجتماعی شبکه دو تولید شده و در آن به مسائلی چون توسعه راه ها، بنادر، فرودگاه ها و هر فعالیتی که به وزارت راه و شهرسازی مربوط است، پرداخته می شود.

البته در این برنامه نه تنها فعالیت ها که نتایج و اهداف برنامه های وزارت نیز مورد توجه قرار گرفته است و به عنوان مثال به تشریح نقش توسعه راه ها در کاهش تصادفات و تلفات جاده ای می پردازد.

زونکن در دو بخش به بینندگان ارائه می شود. یکی بخش زنده برنامه است که به گفت و شنود مجری و کارشناس مربوط در مورد مسائل ذکر شده مربوط می شود و بخش دیگر که تولیدی است.

این بخش شامل گزارش های تصویری و مستندهای گزارشی از شیوه عملکرد وزارت راه و شهرسازی و همچنین مصاحبه های ضبط شده با کارشناسان و مدیران این وزارت درخصوص موضوعات مختلف است.

هدف این برنامه پاسخگویی به پرسش ها و ابهامات مردمی در جهت زیرساخت های حمل و نقل است.

اما باید دید زونکن چقدر توانسته در این امر موفق عمل کند. آنچه در این برنامه مشهود است، استفاده از ساختار و فرمتی خبرگونه است و اگر بخش تولیدی این برنامه را کنار بگذاریم با چیزی شبیه اخبار شبانه شبکه دو (۱۰:۳۰) که به بحث و مناظره با دولتمردان و سیاستمداران مملکت می پردازد، مواجه ایم.

در بخش تولیدی برنامه یعنی مصاحبه ها و گزارش های تصویری باز هم آمار و ارقام و وضعیت کمی و کیفی پروژه های مربوط به وزارت توسط اشخاص مسوول عنوان می شود که می توان گفت تنها شیوه ارائه آن با بخش زنده برنامه متفاوت است وگرنه کارکرد تازه و دگرگونه ای ندارد.

شاید تنها وجه تمایز زونکن با اخبار، مستندی است که در آن دستاوردها و کم و کاستی های راه و ترابری به تصویر کشیده می شود.

بنا بر آنچه ذکر شد ابتدایی ترین سوالی که به ذهن بیننده متبادر می شود این است که چرا قالب برنامه تولیدی ترکیبی برای این برنامه انتخاب شده، در حالی که این مبحث می توانست در قالب بخشی از اخبار همین شبکه به صورت هفتگی ارائه و پیگیری شود.

ساخت برنامه هایی اینچنینی که مدتی است باب شده و البته هدف آن بررسی مشکلات کشور در زمینه های مختلف و ارائه راهکارهایی برای رفع و رجوع آن است، اقدام درست و قابل تقدیری است، اما نباید فراموش کرد هر برنامه تلویزیونی، علاوه بر پرداختن به اهداف مورد نظر باید به شیوه ارائه بکر که از دانش زیباشناختی تصویری سازنده و مخاطب نشات می گیرد، بهره ببرد تا هر چه بهتر بتواند مخاطب را با خود همراه کند و در جریان قرار دهد.

همچنین صرفا استفاده از استودیو و لوکیشن های زیبا و عظیم نمی تواند کمبود جذابیت های بصری را جبران کند. بیایید تصور کنیم اگر ضبط این برنامه در قطار یا کنار جاده های در دست احداث انجام می شد، چه حال و هوا و اتمسفری را با خود به همراه می آورد.

البته باید اشاره کرد تصویربردار این برنامه بخوبی توانسته با استفاده از قاب های تصویری متفاوت و گاهی دیزالوی لوکیشن های برنامه در هم، برای بیننده اندکی تنوع بصری ایجاد کند.

دومین مسأله در ارتباط با زونکن، انتخاب شبکه است. اکنون چند سالی از تخصصی شدن شبکه های جمهوری اسلامی ایران می گذرد و هر کدام از شبکه ها با رویکرد تعیین شده، به تولید و پخش برنامه ها می پردازند.

شبکه دو ـ که شبکه کودک نامگذاری شده است ـ انتخاب مناسبی برای پخش چنین برنامه ای نیست و شاید زونکن در شبکه یک یا همان شبکه ملی، موفقیت بیشتری در جذب بیننده به دست آورد.

نکته دیگر در ارتباط با زونکن، به چگونگی ارتباط بیننده با برنامه مربوط است که کمی تشریفاتی به نظر می رسد. بینندگان این برنامه اگر انتقاد، پیشنهاد یا سوالی در مورد عملکرد وزارت داشته باشند، فقط از طریق پیامک می توانند آن را بپرسند که این مساله برنامه را از زنده بودن خارج و به یک برنامه کاملا تولیدی تبدیل می کند، چون مخاطب نمی تواند به صورت مستقیم، مشکلات و پرسش های خود را مطرح و با کارشناس برنامه مکالمه کند.

البته این شیوه ارتباط در مورد بعضی برنامه ها که از وجه سرگرمی و تقریحی بیشتری برخوردارند، شاید بی منطق به نظر نرسد، اما در رابطه با زونکن، این روش ارتباط باعث تردید مخاطب در مورد مواجهه با یک برنامه بی طرف می شود.


آخرین مقالات آفتاب

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.