از زندگی خوابگاهی بهره ببرید

دانشجویی که از خانه و خانواده جدا شده و به شهر دیگری می‌رود در قدم اول باید استقلال را بیاموزد و حضور در خوابگاه این فرصت را در اختیار او قرار می‌دهد که زندگی مستقل و به دور از پدر و مادر را تجربه کند.

فرصتی که برخی خانواده‌ها با نگهداشتن دانشجو در خانه و محروم‌کردن او از بودن در کنار دیگر دانشجویان از فرزندان خود دریغ می‌کنند. دانشجویان در زندگی خوابگاهی ظرفیت خود را افزایش می‌دهند و برای زندگی اجتماعی آماده می‌شوند.

زندگی در خوابگاه‌ و قرار گرفتن در کنار افراد با فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های گوناگون باعث افزایش هوش هیجانی و هوش فرهنگی افراد خواهد شد.

هوش فرهنگی، یک هوش اکتسابی است که بدون قرار گرفتن در محیط، امکان رشد آن وجود ندارد و یکی از بهترین محیط‌هایی که می‌تواند سبب افزایش این هوش شود، خوابگاه است.

دانشجویی که در خوابگاه زندگی می‌کند به رشد اجتماعی و انعطاف‌پذیری بیشتر می‌رسد و قدرت سازگاری او افزایش می‌یابد.

البته نباید انتظار داشت دانش‌آموزی که در دانشگاه قبول می‌شود ظرف چند ماه همه مهارت‌های زندگی اجتماعی را کسب کند.

برخی دانشجویان، بخوبی این مهارت را نیاموخته و استقلال نیافته‌اند به همین دلیل ممکن است سطح انتظارات آنها از دوستان‌شان بالا باشد و این انتظارات نادیده گرفته شود که باعث سرخوردگی و آسیب دیدن این دانشجویان خواهد شد.

مشکل دیگری که ممکن است پیش بیاید این که ممکن است دانشجو اعتماد به نفس لازم را برای رد کردن برخی تقاضاها نداشته باشد و از این جهت مورد سوء‌استفاده‌های رفتاری و شخصیتی قرار گیرد.

گرایش به برخی آسیب‌های اجتماعی بویژه در دانشجویانی که تجربه کمتری از زندگی، در یک محیط اجتماعی دارند، می‌تواند زندگی دانشجو را برای همیشه تغییر دهد.

به همین دلیل، مسئولان فرهنگی دانشگاه‌ها باید همواره بر این مسائل نظارت داشته باشند و ارتباطات موثر و قوی – چه به صورت رسمی و چه غیر‌رسمی – با دانشجویان برقرار کنند تا برخی از این آسیب‌ها کاهش یابد.

آموزش و آگاهی دادن به دانشجویان از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی در این زمینه، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، ترغیب دانشجویان به حضور و فعالیت در کانون‌های دانشجویی، انجمن‌های علمی و تشکل‌های سیاسی و اجتماعی و به طور کلی فعالیت‌های فوق برنامه می‌تواند دانشجو را نسبت به محیط اطراف و عوامل خطرزا آگاه کند.

البته نقش استادان نیز نباید در این میان نادیده گرفته شود. آموزش و آگاهی دادن به استادان برای برقراری رابطه موثر با دانشجو می‌تواند یکی از عوامل بازدارنده دانشجویان در گرایش به آسیب‌های اجتماعی و خوابگاهی باشد.

استادان باید به نقش تربیتی و شخصیتی خود در زندگی دانشجو واقف باشند تا رویکردی حمایتی نسبت به دانشجویان اتخاذ کنند.

دانشجویانی که در خوابگاه‌ها زندگی می‌کنند، می‌توانند با استفاده از امکاناتی که در اختیار دارند کیفیت زندگی خود را بالا ببرند و روزهای حضور در این محیط را شیرین کنند.

استفاده از امکانات ورزشی و تفریحی خوابگاه‌ها، استفاده از کتابخانه و سایت دانشگاه، شرکت در کارها و فعالیت‌های فوق برنامه با سایر دوستان و حضور در محیط‌ها و جمع‌های تحت نظر دانشگاه‌ها که امنیت آنها تامین شده، می‌تواند دلتنگی‌های دوری از خانواده را کاهش دهد و افسردگی و ناراحتی‌های آنها را از بین ببرد.

به همین دلیل به دانشجویان توصیه می‌کنم زندگی در خوابگاه را به مثابه یک فرصت ببینند و از آن نهایت بهره را ببرند تا همیشه خاطرات خوشی از این سال‌ها در یاد داشته باشند.

دکتر ایرج شاکری‌نیا – معاون فرهنگی دانشگاه گیلان