مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: حمل و نقل دریایی، اکتشاف، استخراج نفت و گاز، ورود فاضلابهای شهری و صنعتی از طریق رودخانهها و همچنین استفاده از کودهای شیمیایی در کشاورزی از جمله مهمترین تهدیدات زیست محیطی دریایی خزر به حساب می آید.
عطاء اله صدر با اشاره به بسته بودن دریایی خزر از تجهیز بنادر کشور به تجهیزات پاکسازی و مقابله با آلودگی دریا به ارزش ۱۰۰ میلیارد تومان خبر داد. وی بیان داشت: در حال حاضر جهت پایش آبهای کشور از سه فروند بالگرد ویژه استفاده می‌شود. وی همچنین از پیشگیری آلودگی دریایی در بنادر و جمع آوری مواد زائد کشتیها خبر داد.
صدر بیان داشت: امروزه مدیریت و حاکمیت بر پهنه دریا به معنی مجموعه ای از برنامه ها، طرح ها و اقدامات می باشد که بتوان توسط آنها بهره برداری پایدار و حفاظت از منابع دریایی را محقق نموده و منافع نسل حاضر و فرزندان را تضمین نماید. بهره برداری از منابع دریایی علاوه بر دانش فنی نیازمند نگرش جامع تری در خصوص چگونگی حفاظت از منابع و ذخایر طبیعی دریایی، ایجاد ایمنی و افزایش سرعت حمل و نقل دریایی و برقراری امنیت بر پهنه آنها می باشد.
صدر افزودی: دریای خزر به عنوان بزرگ ترین دریاچه کره زمین، محیط بسته ای است که این ویژگی، ابعاد توجه به مسائل زیست محیطی آن را دو چندان می کند. حمل و نقل دریایی، اکتشاف، استخراج و انتقال نفت و گاز، ورود فاضلاب شهری و صنعتی از طریق رودخانه ها و نیز شیوه های استفاده از کود شیمیایی در کشاورزی منطقه از عوامل مهم تهدید و بروز آلودگی به شمار می آیند. از طرف دیگر در جنوب کشور عزیزمان ایران، به دلیل حساسیت منطقه خلیج فارس و دریای عمان از لحاظ زیست محیطی دریایی و با توجه به تردد سالانه بیش از ۵۰ هزار فروند کشتی از تنگه هرمز و صادرات روزانه ۱۷ میلیون بشکه نفت از طریق تنگه هرمز، وجود بیش از ۱۶۰ سکوی فراساحلی و ترمینال نفتی و انجام عملیات اکتشاف که همگی پتانسیل آلودگی دریایی منطقه را به همراه دارد، سازمان بین المللی دریانوردی در سال ۲۰۰۸ میلادی بر اساس کنوانسیون مارپل، منطقه خلیج فارس و دریای عمان را به عنوان منطقه ویژه دریایی اعلام نمود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: تمام کشتی هایی که وارد منطقه ویژه دریایی می شوند، ملزم به رعایت کلیه الزامات کنوانسیون مارپل هستند و باید گواهینامه های فنی و گواهینامه های مارپل را اخذ نموده باشند که این گواهینامه ها توسط بازرسان سازمان مورد کنترل و بازرسی قرار می گیرد. بر اساس این مقررات هیچ کشتی حق تخلیه مواد نفتی و زباله های خود را در آبهای منطقه ندارد. اکنون در سایه این تلاشها و در تحقق اهداف کلان برنامه های توسعه ملی در ارتباط با ایمنی دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریایی، ایران به تعداد زیادی از معاهدات بین المللی در این زمینه ملحق گردیده است.
وی بیان داشت: از جمله مهم ترین کنوانسیونهایی که جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شده است. می توان به کنوانسیونهای بین المللی زیست محیطی همانند کلیه ضمائم کنوانسیون پیشگیری از آلودگی ناشی از کشتیها (MARPOL)، آمادگی، مقابله و همکاری در برابر آلودگی نفتی (OPRC)، پروتکل آمادگی، مقابله و همکاری در برابر سوانح آلودگی ناشی از مواد خطرناک و سمی (OPRC-HNS)، مدیریت آب توازن کشتیها و رسوبات (BWM)، کنوانسیون سیستمهای مضر ضد خزه (AFS)، مسئولیت ناشی از سوخت کشتیها (BUNKERS) و کنوانسیون لندن (LC72) اشاره کرد. از جهت الحاق به کنوانسیونها، وضعیت ایران در مقایسه با دیگر کشورهای همسایه در شمال و جنوب کشور مطلوب تر می باشد.
این در صورتی است که کشورهای حاشیه دریای خزر مانند، کشورهای روسیه و آذربایجان تنها به کنوانسیونهای (OPRC)، پنج ضمیمه اول از کنوانسیون مارپل (MARPOL)، کنوانسیون (BUNKERS) و کنوانسیون لندن (LC72) و کشورهای قزاقستان و ترکمنستان تنها به پنج ضمیمه اول کنوانسیون مارپل (MARPOL) ملحق هستند.
صدر افزود: از سوی دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند کشورهای کویت و عربستان به کنوانسیون مارپل، بحرین به پنج ضمیمه اول کنوانسیون مارپل، قطر به پنج ضمیمه اول کنوانسیون مارپل و OPRC، کشورهای امارات متحده عربی و عمان به کنوانسیونهای OPRC، پنج ضمیمه اول کنوانسیون مارپل و کنوانسیون لندن ملحق هستند کشور عراق به هیچ کدام از این کنوانسیونها ملحق نیست.
بر اساس مفاد پروتکل مقابله با آلودگی کنوانسیون تهران (ER)، و نیز انجام عملیات اکتشاف نفت و گاز و وجود فعالیتهای حمل و نقل دریایی مواد نفتی، آمادگی ملی جهت مدیریت سوانح منجر به آلودگی در دریای خزر از حساسیت بسیار زیادی برخوردار است.
وی گفت: درخصوص آلودگی آب دریا، قانون حفاظت دریا و رودخانه های قابل کشتیرانی در برابر آلودگی به مواد نفتی مورد بازنگری و در مرداد ماه سال ۱۳۸۹ به تصویب رسید که بر اساس آن آلوده کردن رودخانه ها و آبهای داخلی و دریای سرزمینی ایرانی به نفت یا هر نوع مخلوط نفتی توسط کشتیها، سکوهای نفتی، لوله ها و تأسیسات و مخازن نفتی واقع در خشکی یا دریا ممنوع شده است.
مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: بر اساس ماده ۱۴ این قانون، مسببین آلودگی مکلفند، کلیه هزینه هایی مربوط به خسارات زیست محیطی و پاکسازی را بپردازند. رویکرد برنامه ها و اهداف کلان سازمان بنادر و دریانوردی بعنوان مرجع دریایی جمهوری اسلامی ایران، ایجاد بستر مناسب برای استفاده حداکثر از پتانسیل های عملیاتی دستگاههای بهره بردار از دریا برای بهبود کیفیت خدمات مربوط به ایمنی دریانوردی و حفاظت محیط زیست دریایی بر اساس کنوانسیونهای بین المللی پیشگیری از آلودگی ناشی از کشتیها، آمادگی، مقابله و همکاری در برابر آلودگی نفتی، پروتکل آمادگی، مقابله و همکاری در برابر سوانح آلودگی ناشی از مواد خطرناک و سمی، مدیریت آب توازن کشتیها و رسوبات، مسئولیت ناشی از سوخت کشتیها، جستجو و نجات دریایی و سایر کنوانسیونها و قوانین مرتبط می باشد.
صدر افزود: ماده ششم کنوانسیون بین المللی آمادگی، مقابله و همکاری در برابر آلودگی نفتی (OPRC) مقرر می نماید، طرفین متعاهد به کنوانسیون، در چارچوب توانایی ها و یا از طریق همکاری دو جانبه یا چند جانبه و در صورت اقتضا با همکاری صنایع و سازمانهای مختلف باید طرحهای مدیریت سوانح آلودگی نفتی، حداقل تجهیزات لازم جهت مقابله با آلودگی نفتی، مکانیزم ها و ترتیبات لازم جهت هماهنگ کردن مقابله با یک سانحه را آماده و بکار گیرند.
وی گفت: همچنین بر اساس پروتکل آمادگی، مقابله و همکاری در برابر سوانح آلودگی ناشی از مواد خطرناک و سمی (OPRC-HNS)، هر متعاهد به کنوانسیون باید نظام ملی مقابله سریع و موثر با سوانح آلودگی را ایجاد نماید. بر اساس این پروتکل باید طرح اقتضایی ملی آمادگی و مقابله شامل روابط سازمانی نهادهای مختلف دخیل اعم از عمومی یا خصوصی تهیه و تدوین گردد.
خاطرنشان می گردد در راستای الزامات ملی و بین المللی، سازمان بنادر و دریانوردی نسبت به مجهز کردن بنادر خود به تجهیزات پاکسازی و مقابله با آلودگی دریا به ارزش جمعاً حدود ۱۰۰ میلیارد تومان اقدام نموده است که قسمتی از آن هم اکنون در بنادر قابل بهره برداری بوده و بقیه در آینده تحویل بنادر خواهد شد. همچنین به منظور پیشگیری از آلودگی دریا بنادر ما نسبت به جمع آوری و دریافت مواد زاید کشتی ها اقدام نمودند و در این خصوص ۳ فرند بالگرد را در جهت پایش و کنترل آبهای ج.ا.ا ایران مورد استفاده قرار می گیرد.
/۳۱۳۱
دانلود
خبرآنلاین