زنی که مسلمانان خفته را بیدار کرد

حضرت زینب(س) نمادی از یک زن مسلمان، مبارز و انقلابی است که در سخت ترین شرایط از انجام رسالت خود کوتاه نیامد و با روشنگری هایی که انجام داد اساس و بنیان حکومت ظلم یزید را متزلزل کرد.

نام حضرت زینب(س) با قیام عاشورا و حوادث کربلا گره خورده است و گفته می شود اگر زینب(س) نبود، خون حسین(ع) و یارانش هم پایمال می شد و واقعه عاشورا نیز تحریف. اگر زینب(س) تا قبل از واقعه عاشورا به مفسر آگاه قرآن و عقیله بنی هاشم شهرت داشت، پس از این واقعه در سال ۶۱ هجری، به الگوی صبر و شکیبایی نیز تبدیل شد. آنچه باعث شد تا او به این ویژگی ها مزین شود، رشادتی بود که در میدان جنگ میان اسلام حقیقی و اسلام دروغینی که حکام آن زمان به دنبال آن بودند از خود به نمایش گذاشت. خطبه مشهور دختر علی بن ابیطالب(ع) در شام و در مقابل یزید یکی از گواهان این امر است. گواه دیگر خطبه ای بود که در کوفه و هنگام بازگشت به مدینه ایراد کرد و هردوی این خطبه ها اهمیت بسزایی داشتند.

سخنوری، بلاغت، رسایی، قدرت بیان و استدلال این بانوی داغدیده که شاهد کشته شدن جمع زیادی از اعضای خانواده اش در صحرای کربلا بود، نه تنها در این خطبه ها دچار تزلزل نشد، بلکه او قاطع تر از همیشه و همچون پدرش به سخنرانی پرداخت و در روایت ظلم یزید و بیان حقایق کربلا شجاعتی بی نظیر از خود نشان داد که همین کار موجب تغییر افکار عمومی مدینه و آگاهی آنها نسبت به فاجعه ای که در کربلا اتفاق افتاد، شد.

زینب(س) که در کنار پدر و برادرانش امام حسن و امام حسین علیهم السلام جوانمردی را آموخته بود، وارث پدر در بلاغت و شیوایی در سخن نیز بود و همه این ویژگی ها در وجود او جمع شده بود تا هم مایه آرامش معدود افراد باقیمانده خانواده اش شود و هم مردم را نسبت به فساد و تباهی خاندان اموی آگاه سازد.

گفته شده وقتی بانگ رحیل و کوچ از وادی کربلا سر داده شد و برای آزردن دل اسرا آنان را بر اجساد عزیزانشان گذر دادند، حضرت سجاد(ع) نگاهی حزین بر پیکر قطعه قطعه پدر بزرگوارشان انداختند.

این موضوع از نگاه نکته بین حضرت زینب پنهان نماند و خطاب به امام زمان خود فرمود: «آنچه می بینی تو را غمگین نکند. در این بیابان پرچمی برای مزار پدرت (سرور شهیدان) نصب می کنند که هیچ گاه نشان قبرش ناپدید نشده و در اثر گذشت زمان مَنِش او گم نشود. سران کفر و گمراهان بر نابودی مزار او بکوشند، اما هیچ اثر نکند جز این که اثر او ظاهرتر و کار او نمایان تر شود.»۱

همچنین این شیرزن به هنگام هجرت از شام و ورود به مدینه با حالتی گریان در آستانه مسجد پیامبر ایستاد و گفت: «یا جداه! انی ناعیه الیک اخی حسین: ای رسول خدا خبر کشته شدن برادرم حسین(ع) را آورده ام» و هنگامی که ایشان در مدینه مستقر شد مردم را در مناسبت های مختلف مخاطب قرار می داد و ستم یزید و عبیدالله بن زیاد و همدستانش را در حق اهل بیت پیامبر ( س) فاش می ساخت. نحوه بیان او بر اعماق وجود مردم تاثیر گذاشت و قاطبه مردم را نسبت به تباهی و فساد خاندان اموی آگاه کرد. از هراس این ماجرا بود که عمربن سعد، والی مدینه به یزید نامه نوشت که زینب بر مردم اثر گذاشته و حماسه آنها ممکن است در مدینه احیا شود. یزید دستور داد که زینب غیر از حرمین شریفین [مکه و مدینه] می تواند در هر جایی از زمین اقامت کند که به روایتی حضرت زینب (س) مصر را انتخاب کرد.

اما این تبعید هم مانع از روشنگری های حضرت زینب(س) نشد و با سخنان این بانو همگان فهمیدند که یزید با اسلامی که به نام آن بر تخت حکومت تکیه زده، هیچ همگونی ندارد و همین امر باعث شد تا بیداری اسلامی در آن منطقه شکل بگیرد که در نهایت به قیام هایی ختم شد که به خونخواهی از شهدای کربلا خواب و آرامش را بر چشمان یزیدیان حرام کرد.