به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، ‘پدر’ در سینمای کشورمان در سی سال اخیر در قیاس با سال های پیش از انقلاب مورد التفات بیشتر سینماگرها قرار گرفته و در بسیاری از مواقع به شخصیت اصلی و پیش برنده داستان تبدیل شده است. در دهه ۱۳۶۰ که سینمای ایران با سوژه های محدودی روبه رو بود،گ ونه ملودرام با استقبال وسیع خانواده ها همراه شد که در این بین تنش های موجود میان پدر و فرزندان نیز یکی از آنها بود.
پدر بزرگ ساخته مجید قاری زاده که هنوز هم فیلم قابل اعتنا و خوش ساختی است، درباره مرد جوانی است که به خاطر مهاجرت می خواهد پدر سالخورده اش را به خانه سالمندان بسپارد غافل از ارتباط عاطفی قوی ای که میان او و نوه اش برقرار است.
در این فیلم به خوبی نشان داده شده که پدر از چه مقام والایی برخوردار بوده و در هر حالت می تواند ستون خیمه خانواده باشد و به همان نسبت نبود آن می تواند چه ضررهایی را به دنبال داشته باشد.از این منظر کارگردان موفق شده پیام فیلمش را به تماشاگران انتقال داده و رسالت فرهنگی خویش را انجام دهد.
در همین سالها فیلم های دیگری هم از این جنس ساخته شدند که به دلیل ضعف محتوا و نا آشنایی خالق اثر با این مقوله پیچیده و ظریف به فیلم هایی سطحی و خنثی تبدیل شدند.
در سال های ابتدایی دهه ۱۳۷۰ با رشد چشمگیر تولید فیلم های حادثه ای پدرها به حاشیه رفته و تنها در فیلم هایی از جنس نیش ، ربودن پسر بهانه ای برای غلیان احساسات پدرانه شخصیت اصلی فیلم شده که در نهایت به نجات پسر به دست پدر ختم می شد!.
اما در همین ایام نیز فیلمسازی مثل مجید مجیدی با فیلم پدر کار بزرگی انجام داده و به مقوله مهمی همچون ناپدری که سالهاست مورد بی مهری سینماگران داخلی قرار گرفته است، پرداخت.
او در این فیلم با ظرافت خاصی رابطه نوجوان پدر از دست داده با ناپدری را به گونه ای کلاسیک به تصویر کشید؛ رابطه ای کاملا خصمانه در ابتدا که در آخر به مهر و محبت و تفاهم می انجامد بی آنکه گل درشت جلوه کند. البته در این بین بازی فوق العاده محمد کاسبی نقش به سزایی در این کیفیت والا داشته است.
در کل مجیدی از معدود فیلمسازانی است که به رابطه فرزندان با پدر به شکلی واقعی و خارج از اغراق پرداخته و نگاهی عمیق و مهربانانه به این رابطه داشته است.این اتفاق در فیلم های دهه ۱۳۸۰ وی نیز رخ داده که نمونه آن را می توان در آواز گنجشک ها دید.
در فیلم های چند سال اخیر اتفاق مبارکی در این رابطه رخ داده و پدرهای سینمایی تر و نزدیک تر به واقعیت پیرامونی مان خلق شده اند که بر خلاف گذشته منفعل نبوده و در شکل گیری قصه نقشی کلیدی برعهده دارند.به عنوان نمونه می توان به پدر در فیلم میهمان مامان اشاره کرد که با وجود توجه تمام و کمال مهرجویی به شخصیت زن فیلم، بسیار خوب و دلنشین از کار درآمده است.در واقع او با وجود بی خیالی های ظاهری اش غمی بزرگ درون خود داشته اما به مانند بسیاری از پدرهای ایرانی آن را بروز نداده و موجبات نگرانی بیشتر و عمیق تر خانواده اش را فراهم نمی سازد.
شخصیت فوق با بازی درخشان حسن پورشیرازی یکی از بهترین پدرهای سینمای ایران است که تا مدتها از خاطر نمی رود.
در کنار اینها باید به حلقه مفقوده ای در این رابطه اشاره کرد که همانا رابطه میان پدر و پسر است که در اغلب موارد سطحی و کلیشه ای بوده و کمتر از عمق برخوردار است.رییس ساخته مسعود کیمیایی یکی از این دسته آثار است که رابطه میان پدر و پسر در آن بسیار پیش پا افتاده از کار درآمده است.
در میان فیلم های اکران شده در سال گذشته شاهد اتفاق فرخنده ای در این رابطه بوده و در بسیاری از فیلم های نمایش داده شده،رابطه میان پدر و فرزندان فوق العاده از کار درآمده است که به عنوان نمونه می توان به فیلم های سیزده۵۹، آقا یوسف، ارتباط خانوادگی و جدایی نادر از سیمین اشاره کرد.
در اولی رابطه دختر با پدری که چندین سال در بیهوشی کامل بوده از غنای عاطفی خاصی برخوردار بوده و تماشاگرانش را تحت تاثیر قرار می دهد.
در آقا یوسف ارتباط پدر زحمتکش و تا حدودی سنتی با دختر مدرنش فوق العاده از کار درآمده و فراز و نشیب هایش رگه های پررنگی از واقعیت را با خود دارد که این امر را نگهداری عاشقانه پسر از پدری بیمار در قسمتی از فیلم کامل می کند.در ارتباط خانوادگی به دور افتادن پدر و مادر از فرزندان که فیلم درخشان داستان توکیو را به خاطر تماشاگر می آورد، توجه شده و تا حدودی باورپذیر از آب درآمده است.
در فیلم اسکار گرفته و تحسین شده جدایی نادر از سیمین،نادر به شکل غریبی مواظب پدر مبتلا به آلزایمرش بوده و برای داشتن او حتی از همسرش نیز می گذرد.صحنه شستن پدر توسط نادر در حمام اوج علاقه پسر به پدر است که بسیار تکان دهنده از کار درآمده و عواطف مخاطب را تحت تاثیر قرار می دهد.
اما این چشم انداز امیدوارکننده متاسفانه در اکران سه ماهه بهار امتداد نیافته و شاهد نمونه هایی از این دست نبوده ایم.در این میان تنها امید داریم که سینمای ایران بیش از پیش به مقام والای پدر توجه نشان داده و در آینده شاهد آثاری به مراتب جذاب تر در این رابطه باشیم.
فراهنگ**۱۹۸۳**م.ج**۱۵۸۸
انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) / کد خبر ۸۰۱۶۶۰۴۴
ایرنا: خبرگزاری جمهوری اسلامی