جام جم آنلاین: حضور در کنسرت موسیقی خواننده مورد علاقهمان میتواند برایمان لحظات شیرینی را فراهم کند، اما اگر بخواهیم کمی دقیقتر و به اصطلاح مانند یک مخاطب حرفهای موسیقی در این برنامه حضور پیدا کنیم با موضوعاتی روبهرو خواهیم شد که گاهی علامت سوالهایی را در ذهنمان ایجاد میکند؛ علامت سوالهایی که چند ماه گذشته ذهن مرا به خود مشغول کرده است و انگیزهای شد تا این گزارش روی کاغذ سپید، سبز شود.
به طور مثال خوانندههایی که آلبومهای موسیقی خوبی دارند در کنسرتهای خود نمیتوانند اجراهای خیلی خوبی داشته باشند یا حتی در مواردی شعرها و ترانهها را نیز اشتباه میخوانند یا اینکه همزمان با نوازندههای خود پیش نمیروند یا موارد دیگری که هر کدام میتوانند توجه مخاطبان دقیق را به خود جلب کنند.
استرسهای اجرای زنده و برپایی کنسرت
امیربکان، آهنگساز و عضو شورای موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره این موضوع میگوید: شرایط اجرای صحنهای تفاوتهای زیادی با انتشار آلبوم دارد. در اجرای زنده، گروههای موسیقی دغدغهها و نگرانیهای زیادی دارند، از حاشیههای اجرا گرفته تا سایر شرایط. اعضای گروه در شرایطی که مجوز اجرا گرفتهاند تا دقیقه ۹۰ هم استرس لغو شدن کنسرت دارند! همین عوامل میتواند باعث شود کیفیت اجرا افت کند.
بکان ادامه میدهد: وقتی هر استانی برای خودش یک قانون میگذارد و مجوز وزارت ارشاد برای اجرای کنسرت را لغو میکند، چه انتظاری از گروه موسیقی میتوان داشت؟ شما تصورش را بکنید بلیت فروخته شده است و مردم میآیند به تماشای کنسرت بنشینند، اما در عمل کنسرتی در کار نیست.
او اظهار میکند: بعد از این همه سال هنوز در سراسر کشور سالن استاندارد برای اجرای موسیقی نداریم. صدای عالی که در سطح استانداردهای جهانی باشد نداریم. خواننده میگوید صدای ارکستر را نمیشنود، ارکستر هم صدای خواننده را نمیشنود. همین دبی برای گروههای دست پایین موسیقی سالنهای استاندارد دارد، اما ما برای بهترین گروههایمان هم جز چند سالن معدود جایی را نداریم.
این آهنگساز میافزاید: برای دیدن برنامه در یک موقعیت زمانی هم تعریف نداریم، مثلا ساعت ده شب کنسرت برگزار میشود. مسلما در این ساعت گروه و موزیسین دیگر نمیتوانند بازده خوبی داشته باشند. این هم یک موضوع دیگر که به کیفیت اجرای کنسرتها لطمه میزند.
رصاعی: برگزاری کنسرتهای موسیقی در ایران میتواند فضا را برای درخشش جهانی آن نیز فراهم کند. البته این مورد نیازمند این است که ما ابتدا در ایران برگزاری کنسرت را تمرین کنیم تا هم مردم و هم گروههای موسیقی ما مواجهه درست با آن را بیاموزند
او درباره کیفیت خوب آلبومها و کیفیت نامطلوب کنسرتها میافزاید: خوانندگان زیادی هستند که آلبومشان خیلی خوب است، اما اجرای زنده خوبی ندارند. چون در ضبط آلبوم امکاناتی وجود دارد که خواننده میتواند خیلی راحت مردم را گمراه کند. البته سن و سال هم در این مورد مطرح است، طبعا توانایی یک استاد در شصتودو سالگی کمتر میشود. ما باید اجرا را در حد و حدود افراد و تمام شرایط ارزیابی کنیم.
کنسرت برگزارکردن تمرین میخواهد
کریستف رضاعی، آهنگساز نیز معتقد است برگزاری کنسرت در ایران هنوز هم به تمرین نیاز دارد و این موضوع مستلزم برگزاری کنسرتهای متعدد است. او تاکید میکند: وقتی در کشوری مانند فرانسه در یک شب حدود ۶۰ کنسرت برگزار میشود، مردم گزینههای متعددی برای انتخاب دارند و میتوانند براحتی دست به انتخاب بزنند.
او میافزاید: فکر میکنم بهتر است وزارت ارشاد برگزاری کنسرتهای موسیقی را در کشور برای گروهها آسانتر کند تا این تمرینها فضای مناسبتری را برای این رویداد هنری در ایران فراهم کند.
رضاعی میافزاید: برگزاری کنسرتهای موسیقی در ایران میتواند فضا را برای درخشش جهانی آن نیز فراهم کند. البته این مورد نیازمند این است که ما ابتدا در ایران برگزاری کنسرت را تمرین کنیم تا هم مردم و هم گروههای موسیقی ما مواجهه درست با آن را بیاموزند.
فرهنگ کنسرت شنیدن هنوز در کشور ما جا نیفتاده
حمید متبسم درباره نحوه برگزاری کنسرتها در ایران میگوید: تاریخ برگزاری کنسرت در ایران به انجمن اخوت که سال ۱۳۰۳ تشکیل شده، برمیگردد. یعنی هنوز صد سال هم از برگزاری نخستین کنسرتها در ایران نمیگذرد.
او ادامه میدهد: مردم ایران هنوز هم تعریف دقیقی از شرکت در کنسرتها ندارند، چون با انتخابهای محدودی مواجه هستند، در دیگر کشورها مردم هر شب با انبوهی از کنسرتها روبهرو هستند و هر یک تنها به کنسرتی میروند که با موسیقی مورد علاقهشان مرتبط باشد. این هنرمند میافزاید: شنوندگان موسیقی در ایران تفکیک شده نیستند، برای مثال مرز شنونده کلاسیک ایرانی و موسیقی پاپ هنوز مخدوش است. یعنی شنوندهای که موسیقی پاپ گوش میدهد، در کنارش به کنسرت موسیقی ایرانی هم میرود. این موزیسین معتقد است فرهنگ کنسرت شنیدن هنوز در کشور ما جا نیفتاده و بسیار جوان است و این موضوع باعث شده شنوندگان موسیقی تفکیکشده نباشند.
زینب مرتضاییفرد / گروه فرهنگ و هنر
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version