فشارخون را جدی بگیریم!

سلامت > عمومی– دکتر محمد مهدی گلمکانی*
سازمان جهانی بهداشت سال ۲۰۲۴میلادی را سال پرفشاری خون نامیده است.

دلیل این انتخاب آن بوده است که افراد به بیماری پرفشاری خون توجه کرده فشارخون خود را کنترل کنند و از بیماری احتمالی خود آگاه شوند، رفتارهای ارتقای سلامت اتخاذ کرده، از بروز بیماری پیشگیری کنند و با اندازه‌گیری مستمر فشارخون بیماری را به صورت زودهنگام کشف و بالاخره بتوانند آن را مدیریت کنند. اگرچه پُرفشاری خون مشکل جدی سلامت در جهان است، اما این مشکل قابل پیشگیری و درمان است.

بیماری پرفشاری خون را جدی بگیریم چون:
‌ ‌ پرفشاری خون سومین عامل کشنده در دنیاست و سالانه علت مرگ ۸٫۵میلیون نفر (۱۲درصد مرگ‌ها) در سراسر جهان محسوب می‌شود. ‌ ‌ یک نفر از هر پنج ایرانی بالای ۳۰سال در ایران فشار خون تشخیص داده شده دارد.
‌ ‌ پرفشاری احتمال ابتلا به حمله‌های قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه و مشکلات عروقی را افزایش می‌دهد.
‌ ‌ با کنترل فشارخون می‌توان ۵۰-۳۵ درصد بروز سکته‌های مغزی، ۲۵-۲۰ درصد بروز حملات قلبی و۵۰ درصد نارسایی قلبی را کاهش داد. ‌ ‌ پرفشاری خون درمان قطعی ندارد ولی با مصرف دارو و اتخاذ سبک زندگی سالم قابل کنترل است.

با اتخاذ سبک زندگی سالم می‌توان از بروز پرفشاری خون پیشگیری یا درصورت بروز، عوارض آن را مدیریت کرد. رژیم غذایی مناسب نظیر: کاهش مصرف چربی و نمک در غذاهای روزانه، استفاده کمتر از غذاهای آماده و کنسروی، مصرف بیشتر سبزیجات و میوه‌ها و گوشت کم‌چربی از یک طرف و داشتن تحرک بدنی منظم متناسب با توانایی افراد از طرف دیگر میزان بروز پرفشاری خون را کاهش می‌دهد. بهترین نوع فعالیت بدنی برای افراد مبتلا به پرفشاری خون فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، دویدن با سرعت کم، قایق‌سواری، طناب‌زدن، دوچرخه‌سواری و استفاده از دوچرخه ثابت است. بهتر است افراد قبل از هر فعالیتی حرکات کششی را انجام دهند.

همزمان با هفته ملی سلامت (۲۴-۱۸فروردین سال ) برنامه‌هایی توسط ادارات سلامت مناطق ۲۲گانه در سطح شهر تهران با شعار «فشارخون را جدی بگیریم!» اجرا می‌شود. در هر منطقه حداقل یک پایگاه سلامت به‌عنوان دهکده سلامت برپا خواهد شد که خدمات سلامت‌محور شامل انجام تست قندخون، اندازه‌گیری فشارخون، مشاوره تغذیه، مشاوره روانشناسی و… به همشهریان تهرانی ارائه می‌دهد. برگزاری کارگاه‌های آموزشی، اجرای مسابقات ورزشی- فرهنگی، اجرای نمایش‌های میدانی، توزیع اقلام آموزشی و… از دیگر برنامه‌های این هفته است.

عناوین روزهای هفته سلامت به شرح زیر است:
‌ ‌ یکشنبه ۱۸فروردین: فشارخون، آموزش و سبک زندگی سالم
‌ ‌ دوشنبه ۱۹فروردین: فشارخون، تغذیه سالم و امنیت غذایی
‌ ‌ سه‌شنبه ۲۰فروردین: فشارخون، پزشک خانواده و نظام سلامت
‌ ‌ چهارشنبه ۲۱فروردین: فشارخون، همکاری بین بخشی و همبستگی اجتماعی
‌ ‌ پنجشنبه ۲۲فروردین: فشارخون، اجتناب از مصرف دخانیات و سوءمصرف مواد
‌ ‌ جمعه ۲۳فروردین: فشارخون، فعالیت بدنی و نشاط اجتماعی
‌ ‌ شنبه ۲۴فروردین: فشارخون، بیماریابی، درمان و پیشگیری از عوارض.

* مدیرکل سلامت شهرداری تهران و دبیر سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ