دین مبین اسلام حجاب را جزو اصول خود می‌داند و بر آن تاکید بسیار دارد. توجه به این مهم تا اندازه‌ای است که روش‌های مختلف امر به معروف و نهی از منکر در نظر گرفته شده است که بعضا مشکلاتی را در جامعه ایجاد می‌کند. مقام معظم رهبری نیز در سخنان خود در جمع مردم خراسان شمالی از مسئولان خواست تا با مردمی که ظاهر زننده دارند مدارا کنند. حجت‌الاسلام و المسلمین محمدحسن مخبر، از شاگردان حاج حسن آقا خمینی و همدرس حاج علی آقا ماجرایی در یادداشتی شفاهی به نامه عوامل گرایش به بدحجابی را برشمرد.
محمدحسن مخبر: افراد به دلایل مختلفی به سمت بدحجابی گرایش پیدا می‌کنند. مشکلات علمی و مسائل انگیزیشی از جمله علت‌های گرایش به بدحجابی است.گاهی افراد از نظر دانشی با حجاب مشکل دارند و هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند که حجاب جزو اصول رفتاری است. در واقع این بدحجابی محصول کم‌دانشی در حوزه دینی است. طبیعی است که با رفتارهای طردکننده نمی‌توانیم مشکل بدحجابی را در میان این گروه درمان می‌کنیم . جهل دانشی از یک طرف، برخوردهای بد از سوی دیگر باعث می‌شود که جریان سیاسی از میان آن شکل بگیرد.
البته توجه داشته باشید که از نظر دانشی اختلاف میان علما وجود دارد. اگرچه حجاب یک مسئله شرعی است اما حدود حجاب یک مسئله اجتهادی است و گاهی بین علما از این جهت اختلاف نظر وجود دارد؛ آیا پوشاندن پوست با مشخص بودن حجم حجاب است یا نه یا آیا حجاب تا مچ است یا مچ به بالا هم جزو حدود حجاب به حساب می‌آید. این مسائل بیانگر این است که ما به یک نتیجه واضح نرسیدیم و در نتیجه آدم‌هایی که سوال‌های جدی درخصوص مسئله حجاب دارند ممکن است به چند جواب مختلف برسند که این امر آن‌ها را دچار سردرگمی خواهد کرد. بنابراین اگر قرار باشد با جماعتی که دانش‌شان درباره حجاب ضعیف است برخورد کنیم نیاز به یک کار علمی و گسترده در حوزه و فرهنگ‌سازی داریم.
اما مسئله بدحجابی برخی افراد مسئله دانشی نیست بلکه انگیزشی است. انگیزه‌های جوانی چون خودنمایی یا جلوه‌گری باعث بدحجابی می‌شود. اگر با این افراد وارد بحث شوید خواهند گفت که ما نسبت به حجاب دانش لازم را داریم اما حیا برای ما از حجاب مهم‌تر است.
در هر دو مورد منشا بدحجابی قطعا برخوردهای تند و شکننده که کرامت و شخصیت اجتماعی افراد را تحت الشعاع قرار دهد درست نیست. این برخورد نامناسب می‌تواند تذکر در فضای عمومی باشد. راه برخورد با این افراد برخوردهای مرسوم امر به معروف نیست چرا که موجب تند شدن آتش انگیزه‌ها می‌شود و گاهی انگیزه‌ها را از حالت عادی و غریزی به سمت انگیزه‌های سیاسی می‌برد و حجاب وسیله‌ای می‌شود برای مخالفت‌های سیاسی.
شاهد این امر رفتارهای نامناسب و نتایج حاصل از آن در طول ۳۰ سال انقلاب است. از اواسط سال ۶۰ موج برخورد با بدحجابی جدی شد و ما از همان موقع آثار و نتایج آن را دیدیم. الان شرایط از آن ایام بهتر است چرا که حداقل فقط نیروی انتظامی در این زمینه وارد میدان شده است. نتیجه حضور گشت جندالله کمیته و ثارالله سپاه و بچه‌های بسیج و شهربانی را در دهه‌های بعد دیدیم. گشت ارشاد هم هر چقدر هم پیش رفته باشد هیچ نتیجه مثبتی بار نیاورده است. تا جایی که دلسوزان جناح‌های مختلف سیاسی این موضوع را تذکر داده‌اند.
اگرچه مقام معظم رهبری مخاطب سخن‌هایشان جماعتی بود که به استقبال آمده بودند اما این بدان معنا نیست که ما دو دسته بدحجاب داریم؛ یک دسته افرادی که دلشان با حاکمیت است و دست دیگر گروهی که دلشان با حاکمیت نیست. با گروه اول مهربان باشیم و با گروه دوم برخورد کنیم. اصلا بدین گونه نیست و چنین معنایی نباید از فرامایش ایشان برداشت شود. فرمایش ایشان ناظر بر جریان فرهنگی حجاب است. ما یک مسئله فرهنگی به نام بدحجابی داریم که راه برخورد با آن برخوردهای زشت و زننده نیست.
اما اینکه چگونه باید به ترویج حجاب بپردازیم یک مسئله فنی است. این امر فقط کار یک روحانی نیست بلکه یک کار جمعی است و باید روانشناسان، جامعه‌شناسان و روحانیون در این زمینه وارد عمل شوند تا بشود یک برنامه کارساز و کارآمد بلندمدت ایجاد کرد. من معتقدم نباید با مسئله حجاب برخورد حکومتی شود. حجاب یک مسئله فرهنگی و دینی است.
مطلب آخر در زمینه حجاب بحث امر به معروف و نهی از منکر است. این مسئله همیشه سرجای خود باقی است. تذکر لسانی گاهی به این معناست که شما به دوستانتان در خفا تذکر می‌دهید. اما گاهی درک افراد از توصیه‌های لسانی چیزی است که در خیابان و در میان مردم به کسی تذکر دهیم. این امر ناخواسته موجب واکنش می‌شود. چنین روشی زمانی جوابگو است که جامعه آمادگی داشته باشد. زمانی هست که کل جامعه به این مسئله عمل می‌کند و نوعی کنترل اجتماعی همگانی حاصل می‌شود. گاهی جامعه امری را ارزش می‌داند و اگر کسی مخالف آن عمل کند جامعه با یک کنترل اجتماعی به مبارزه با آن می‌پردازد. اما در شرایطی که نگاه جامعه به مسئله حجاب در حال تغییر است، نمی‌توان از طریق امر به معروف و نهی از منکر در جمع به نتیجه رسید. با توجه به اینکه جامعه حجاب را به آن شکل ارزش اجتماعی نمی‌داند با رفتارهای تذکر در گروه نتیجه معکوس خواهیم گرفت.
منبع: نامه نیوز
