هنر نفتی و دولتی به جایی رسید که سازمان سینمایی‌اش عوض تولید و تلاش برای ایجاد بازار متکی بر تماشاگر، دارد “کار خیر” می‌کند/ دربارهٔ اعطای فروش «ملکه» به زلزله‌زدگان/ یادداشت‌های روزانهٔ امیر قادری برای “کافه سینما”-۹

کافه سینما-امیر قادری: این درست همان جایی است که یک کار نیک، قرار است ظاهر مناسبی برای عملی از پایه اشتباه، ایجاد کند: سازندگان فیلم ملکه، فروش فیلم شان را به زلزله‌زدگان اهدا کردند. (این جا) چرا؟ چون فیلمی ساخته‌اند با پول بیت‌المال که قرار نیست با تماشاگرش ارتباط برقرار کند. که ایده‌های سازندگان‌اش، در فضایی مطرح شده که خیال‌شان از بازخورد آن در برابر تماشاگر، راحت است. بپسندند یا نپسندند، فرقی نمی‌کند. پس روغن ریخته را نذر امام‌زاده کرده‌اند.

خوب هم که نگاه کنید، تفاوتی در ماجرا رخ نداده است. این توسل به ایده‌ها و ارزش‌ها و نکته‌های نیک، پیش از این‌ها موقع تخصیص بودجه به فیلم‌ها، پشت میزهای اداری اتفاق می‌افتاد، و حالا این شعارهای زیبا، به مرحله‌ی پس از فروش هم منتقل شده است. تصمیم به ساخت فیلم و تخصیص بودجه به آن، در جای امن و راحتی اتفاق افتاده. سینمای ما که صنعتی نیست. قرار نیست محصولی تولید کند تا مصرف شود. پس ملکه هم فیلمی بوده که گروهی در چارچوبی خارج از صنعت و سود و زیان، دربارهٔ‌ی تولیدش با پول بیت‌المال و دولت تصمیم گرفته‌اند. قرار هم نیست که از فروش آن، سرمایه‌گذاری برای فیلم بعدی اتفاق بیفتد. در مرحله‌ی نوشتن و ساخت، چندان توجهی به ارتباط با تماشاگر نشده. این فیلمی است که مثل بسیاری دیگر از محصولات سینمای ما، پیش از ساخت، برای سازندگان‌اش به سود رسیده. گروه تولید دستمزدشان را گرفته اند و تصمیم گیرندگان برای تولید، برای فیلم بعدی دوباره دربارهٔ‌ی بودجه‌ی بیت‌المال تصمیم خواهند گرفت. پس چرا لااقل با دوزار ده‌شاهی که قرار است فیلم بفروشد، جای ما تصمیم نگیرند و «یک کار خیر» نکنند؟ قضاوت دربارهٔ فیلم هم که در هیات داوران جشنواره‌‌های دولتی و پشت میزهای اداری اتفاق می‌افتد، روشنفکر چپ هم که آماده است شعار خطر بروز ابتذال در «ارتباط میان هنرمند و گیشه» سر دهد. پس مشکلی نیست.

کارگردان فیلم امروز به تیتر انتقادآمیز دیروز کافه سینما، دربارهٔ چنین تصمیمی واکنش نشان داده، و گفته…

چه عیبی دارد که دولت می‌خواهد کار خیر کند؟ (این جا) نشانه‌ی بسیار جالبی است از اوضاع امروز سینمای ما. اقتصاد نفتی عوض این که بخواهد پایه‌های صنعتی مبتنی بر خواست مشتری/مردم را مستحکم کند، افتاده است دنبال کار خیر. انتظارش را داشتیم. ممنون از سازندگان ملکه، که همه چیز را روشن‌تر کردند. گفتم که. روزگار روشن شدن همه چیز است.

————————————————————————————

یادداشت‌‌های روزانه‌ی امیر قادری-شماره ۸: دربارهٔ‌ی واکنش‌ها به یک خانواده‌ی محترم و آینه شمدون