جام جم آنلاین: اگر بخواهید همیشه یک نوشیدنی خنک در دسترس داشته باشید به یک یخچال نیاز دارید. اما حتی ابعاد کوچک‌ترین یخچال‌ها هم به اندازه‌ای است که نمی‌توانید همیشه و در همه حال آن را همراه داشته باشید.
تنها راه ممکن این است که هرگاه احساس تشنگی کردید از فروشگاهی که در مسیرتان می‌بینید یک نوشیدنی خنک بخرید.
اما اگر بخواهید مقداری از این نوشیدنی را نگه دارید تا هرگاه احساس تشنگی کردید آن را بنوشید باز هم با مشکل مواجه می‌شوید، چون به محض این‌که قوطی نوشیدنی را از یخچال خارج می‌کنید بسرعت گرم می‌شود.
حال تصور کنید یک قوطی نوشیدنی داشته باشید که بتوانید در مدت زمان کوتاهی نوشیدنی داخل آن را خنک کنید.
گروهی از محققان طرح جدیدی برای قوطی‌های خنک شونده ارائه کرده‌اند. در قسمت زیر این قوطی‌ها کلیدی وجود دارد که می‌توانید تنها در مدت زمان دو دقیقه دمای نوشیدنی داخل آن را ۱۵ درجه سانتی گراد کاهش دهید.
البته سال ۱۹۹۸ نیز یکی از شرکت‌های معروف در زمینه تولید نوشابه تصمیم گرفت نسل جدیدی از قوطی‌های نوشیدنی خنک شونده را روانه بازار کند که در طراحی و ساخت آن از گازهای گلخانه‌ای استفاده شده بود که می‌توانست تهدیدی جدی علیه محیط زیست و عاملی برای افزایش میزان انتشار این گازهای آلاینده باشد و به این ترتیب پس از مدتی با توجه به مخالفت‌های مطرح شده با شکست مواجه شد و در نهایت نیز اجرایی نشد.
پس از آن گروهی از افرادی که در این زمینه فعالیت داشتند، پژوهش‌هایی انجام دادند تا این‌که سرانجام گروهی از محققان طرح جدیدی برای ساخت بطری‌های خنک شونده ارائه کردند.
در این بطری‌ها برای کاهش دمای نوشیدنی درون بطری از گاز دی‌اکسید کربن استفاده می‌شود. در حقیقت فرآیند کاهش دمای نوشیدنی در این قوطی‌ها شبیه عملکرد تعرق در بدن است.
بدن موجودات زنده نیز هنگام مواجهه با گرما برای کاهش دما از تعرق یا به عبارتی تبخیر آب بدن از طریق پوست به‌عنوان راهکاری برای خنک شدن استفاده می‌کند.
داخل قوطی‌هایی که این قابلیت را دارند یک تبادلگر حرارتی وجود دارد که در تماس با نوشیدنی داخل قوطی به‌عنوان یک واسط میان گاز دی‌اکسید کربن تحت فشار داخل قوطی نوشیدنی داخل آن عمل می‌کند.
به محض این‌که کلید تعبیه شده ته قوطی را فشار می‌دهید، دریچه‌ای که گاز دی‌اکسید کربن آزاد می‌کند باز می‌شود و به این ترتیب گاز دی‌اکسید کربن تبخیر شده و در فضا منتشر می‌شود.
تبخیر دی‌اکسید کربن مستلزم صرف انرژی است. انرژی مورد نیاز این فرآیند از نوشیدنی داخل قوطی تامین می‌شود و به این ترتیب دمای مایع داخل قوطی کاهش می‌یابد.
داخل این قوطی‌ها محفظه‌ای وجود دارد که با فشار دادن کلید انتهای قوطی، دریچه محفظه باز شده و مولکول‌های گاز دی اکسید کربن که تحت فشار بوده‌اند از داخل آن خارج و در محیط اطراف منتشر می‌شوند.
با خروج گاز دی اکسید کربن دمای محفظه داخل قوطی کاهش می‌یابد و برای جبران کاهش دما، گرما از مایع درون قوطی به این محفظه منتقل می‌شود و دمای نوشیدنی کاهش می‌یابد.
به این ترتیب در مدت دو دقیقه دمای نوشیدنی تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد کاهش خواهد یافت. (جام جم – ضمیمه سیب)
مترجم: فرانک فراهانی‌جم
منبع: focus
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version