عزیزالله حاجی مشهدی درباره اختلاف حوزه هنری و وزارت ارشاد می گوید؛
عزیزالله حاجی مشهدی مدرس و منتقد سینما در پی اختلاف وزارت فرهنگ و ارشاد و حوزه هنری یادداشتی را در اختیار باشگاه خبرنگاران قرارداد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛عزیزالله حاجی مشهدی مدرس و منتقد سینما در پی اختلاف وزارت فرهنگ و ارشاد و حوزه هنری یادداشتی را در اختیار باشگاه خبرنگاران قرارداد که متن کامل آن به شرح زیر است:
اگرچه دو – سه سالی است که ناخواسته ،از فضای”حوزه ی هنری” و از مسئولیت هایی چون : مدیریت مدرسه ی فیلمنامه نویسی و سردبیری ماهنامه ی تخصصی”نقد سینما ” فاصله گرفته ام با این همه به دلیل علاقمندی به فعالیت های حوزه ی هنری،دورا دور،پیگیر بسیاری از فعالیت های فرهنگی و هنری “حوزه ی هنری “هستم،هرچند که یکی از آشکارترین خصلت های حوزه ی هنری به فراموشی سپردن همه ی کسانی است که روزی-روزگاری همکار حوزه ی هنری بوده اند !!
… واما،به نظر می رسد که همه چیز از وقتی شروع شد و در رسانه های جمعی بازتابی گسترده پیداکرد که مسئولان شورای صنفی نمایش،حوزه ی هنری را به اختلال در امور نمایش واکران ِ فیلمها متهم کرد و به تدریج کار به نوعی دوئل ناخواسته میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی منجر شد.
پیامدهای چنین رخدادی،توسعه ی مناقشات لفظی و خط ونشان کشیدن ها در قالب مصاحبه ها و به رخ کشیدن ِ وظایف ومسئولیت ها وتعهدها و رسالت های هر یک از طرفین دعوا بود.
اگر به فلسفه ی شکل گیری حوزه ی هنری در نخستین سال های پیروزی انقلاب نگاهی گذرا داشته باشیم،به سادگی درخواهیم یافت که حوزه ی هنری به عنوان یک نهاد فرهنگی انقلابی در شرایطی که وضعیت تولیدات هنری در عرصه های مختلف از جمله در سینما و سایر رشته های هنری مثل:نمایش و هنرهای تجسمی بسیار نامعین بود و در هاله ای از ابهام قرارداشت،متولد شد و به زودی توانست با تولید برخی آثار متفاوت وتا حدودی نزدیک به آرمان های انقلاب،در مقایسه با سایر نهادهای رسمی و دولتی،موفق تر عمل کند.
درعین حال با نگاهی کارشناسانه به وظایف و مسئولیت های سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه ی هنری به عنوان نهادی وابسته به این سازمان،بسیاری از صاحب نظران وجود نوعی سازمان موازی و دوباره کاری را نیز در کنار وزارت ارشاد،یاد آور می شدند که شاید برخی ناهماهنگی ها در عرصه هایی چون تولید فیلم و پخش و نمایش آن در سینما را نیز بتوان در همین نکته جست وجو کرد.
به ویژه که مثلا تلاش در جهت احیای و اشاعه ی معارف و فرهنگ وتاریخ تشیع از راههای مختلف، یا انجام مطالعات راهبردی و بررسی های کاربردی در زمینه ی نیازهای فرهنگی اقشار مختلف جامعه به ویژه جوانان و همچنین تدوین و انتشار کتب و نشریات مناسب وضروری ومعرفی فرهنگ و تمدن اسلامی را اگر به نوعی بخشی از اهداف ورسالت های مشترک بین وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی و به تبع آن حوزه ی هنری بدانیم،ساده تر درخواهیم یافت که بعد از سه دهه فعالیت در عرصه هایی چون:انتشارات،تولید فیلم،موسیقی و پژوهش هنر و یا آموزش رشته های مختلف ِ هنری و به ویژه هنرهای تجسمی و پویانمایی و ، مشکل بتوان در خصوص ضرورت وجودی چنین نهادی تردیدی به دل راه داد.
اما،با نگاهی واقع بینانه می توان توقع داشت که درخصوص نبود تفاهم لازم میان وزارت ارشاد و حوزه ی هنری نیز باید چاره اندیشی کرد.
اگر حوزه ی هنری به درستی گلایه می کند که چرا برای حل مسایل مربوط به اکران و نمایش فیلم در سینماها از نمایندگان حوزه دعوت به عمل نیامده است،در برابر این پرسش منطقی و بجا به وزارت ارشاد نیز باید حق داده شود که به عنوان یک وزارتخانه ی رسمی و نماینده ی دولت ، ایده سوال را مطرح کند که چرا باید بر ساخت و تولید فیلم یا فیلم هایی طی چند مرحله ی مشخص از جمله:تایید فیلمنامه و صدور پروانه ی ساخت وتولید و بازبینی اثر برای صدور پروانه ی نمایش- مهر تایید بزند که بعد ها،برای پخش ونمایش آن ها در سینماهای حوزه ی هنری یا شهرداری با مخالفت حوزه ی هنری روبه رو شود ؟ آیا این گونه واکنش ها،مصداق ِ بارز و آشکار جزیره‌ای عمل کردن نیست ؟آیا به راستی با گفتمان و تعامل و مفاهمه ی فرهنگی نمی توان به این اختلاف نظرها پایان داد و در جهت تقویت سینمای محضر و نیمه جان این دیار گام مثبتی برداشت ؟/ه
اگرچه دو – سه سالی است که ناخواسته ،از فضای”حوزه ی هنری” و از مسئولیت هایی چون : مدیریت مدرسه ی فیلمنامه نویسی و سردبیری ماهنامه ی تخصصی”نقد سینما ” فاصله گرفته ام با این همه به دلیل علاقمندی به فعالیت های حوزه ی هنری،دورا دور،پیگیر بسیاری از فعالیت های فرهنگی و هنری “حوزه ی هنری “هستم،هرچند که یکی از آشکارترین خصلت های حوزه ی هنری به فراموشی سپردن همه ی کسانی است که روزی-روزگاری همکار حوزه ی هنری بوده اند !!
… واما،به نظر می رسد که همه چیز از وقتی شروع شد و در رسانه های جمعی بازتابی گسترده پیداکرد که مسئولان شورای صنفی نمایش،حوزه ی هنری را به اختلال در امور نمایش واکران ِ فیلمها متهم کرد و به تدریج کار به نوعی دوئل ناخواسته میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی منجر شد.
پیامدهای چنین رخدادی،توسعه ی مناقشات لفظی و خط ونشان کشیدن ها در قالب مصاحبه ها و به رخ کشیدن ِ وظایف ومسئولیت ها وتعهدها و رسالت های هر یک از طرفین دعوا بود.
اگر به فلسفه ی شکل گیری حوزه ی هنری در نخستین سال های پیروزی انقلاب نگاهی گذرا داشته باشیم،به سادگی درخواهیم یافت که حوزه ی هنری به عنوان یک نهاد فرهنگی انقلابی در شرایطی که وضعیت تولیدات هنری در عرصه های مختلف از جمله در سینما و سایر رشته های هنری مثل:نمایش و هنرهای تجسمی بسیار نامعین بود و در هاله ای از ابهام قرارداشت،متولد شد و به زودی توانست با تولید برخی آثار متفاوت وتا حدودی نزدیک به آرمان های انقلاب،در مقایسه با سایر نهادهای رسمی و دولتی،موفق تر عمل کند.
درعین حال با نگاهی کارشناسانه به وظایف و مسئولیت های سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه ی هنری به عنوان نهادی وابسته به این سازمان،بسیاری از صاحب نظران وجود نوعی سازمان موازی و دوباره کاری را نیز در کنار وزارت ارشاد،یاد آور می شدند که شاید برخی ناهماهنگی ها در عرصه هایی چون تولید فیلم و پخش و نمایش آن در سینما را نیز بتوان در همین نکته جست وجو کرد.
به ویژه که مثلا تلاش در جهت احیای و اشاعه ی معارف و فرهنگ وتاریخ تشیع از راههای مختلف، یا انجام مطالعات راهبردی و بررسی های کاربردی در زمینه ی نیازهای فرهنگی اقشار مختلف جامعه به ویژه جوانان و همچنین تدوین و انتشار کتب و نشریات مناسب وضروری ومعرفی فرهنگ و تمدن اسلامی را اگر به نوعی بخشی از اهداف ورسالت های مشترک بین وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی و به تبع آن حوزه ی هنری بدانیم،ساده تر درخواهیم یافت که بعد از سه دهه فعالیت در عرصه هایی چون:انتشارات،تولید فیلم،موسیقی و پژوهش هنر و یا آموزش رشته های مختلف ِ هنری و به ویژه هنرهای تجسمی و پویانمایی و ، مشکل بتوان در خصوص ضرورت وجودی چنین نهادی تردیدی به دل راه داد.
اما،با نگاهی واقع بینانه می توان توقع داشت که درخصوص نبود تفاهم لازم میان وزارت ارشاد و حوزه ی هنری نیز باید چاره اندیشی کرد.
اگر حوزه ی هنری به درستی گلایه می کند که چرا برای حل مسایل مربوط به اکران و نمایش فیلم در سینماها از نمایندگان حوزه دعوت به عمل نیامده است،در برابر این پرسش منطقی و بجا به وزارت ارشاد نیز باید حق داده شود که به عنوان یک وزارتخانه ی رسمی و نماینده ی دولت ، ایده سوال را مطرح کند که چرا باید بر ساخت و تولید فیلم یا فیلم هایی طی چند مرحله ی مشخص از جمله:تایید فیلمنامه و صدور پروانه ی ساخت وتولید و بازبینی اثر برای صدور پروانه ی نمایش- مهر تایید بزند که بعد ها،برای پخش ونمایش آن ها در سینماهای حوزه ی هنری یا شهرداری با مخالفت حوزه ی هنری روبه رو شود ؟ آیا این گونه واکنش ها،مصداق ِ بارز و آشکار جزیره‌ای عمل کردن نیست ؟آیا به راستی با گفتمان و تعامل و مفاهمه ی فرهنگی نمی توان به این اختلاف نظرها پایان داد و در جهت تقویت سینمای محضر و نیمه جان این دیار گام مثبتی برداشت ؟/ه
باشگاه خبرنگاران