شیر سویا و خواص درمانی شیر سویا

چاقی با مشکلات عمده ای از جمله مرگ و میرهای زودرس و همچنین مشکلاتی در سلامتی انسان و بالا رفتن عوامل خطر بیماری های قلبی- عروقی به ویژه دیابت، اختلالات درچربی خون، پر فشاری خون و مقاومت انسولینی همراه می باشد. از آن جایی که دارو درمانی ممکن است عوارض جانبی زیادی به دنبال داشته باشد، به همین منظور استراتژی های تغذیه ای برای کنترل وزن مورد توجه قرار گرفته است. در سال های اخیر توجهات به سمت دریافت پروتئین به عنوان عاملی برای کنترل چاقی متمرکز شده است .

غذاهایی که حاوی پروتئین بالایی هستند، قادر به کاهش اشتها و مهار دریافت غذا می باشند. در بین پروتئین های رژیم غذایی پروتئین سویا به عنوان یک پروتئین کامل که قادر به تأمین تمام آمینو اسیدهای ضروری به همراه چند درشت مغذی دیگرو اسیدهای چربی مانندIsoflavones ، Saponin و Phospholipids باشد، شناخته شده است. پروتئین سویا از لحاظ ارزش غذایی هم تراز با سایر پروتئین های حیوانی با ارزش بیولوژیکی بالا است.

ایزوفلاون های سویا داری دو گیرنده استروژنی آلفا و بتا می باشند، که این گیرنده ها در بافت چربی و عضله اسکلتی و به میزان کمی در جزایر پانکراس یافت می شوند. به این ترتیب ایزوفلاون ها در تنظیم متابولیسم چربی و گلوکز می توانند نقش مفیدی ایفا کنند. همچنین می توانند باعث کاهش تجمع چربی در کبد و در بافت های چربی شوند، در نتیجه باعث کاهش خطر ابتلا به آترواسکلروز و لیپوتوکسیتوسیتی و دیگر اختلالات مرتبط با چاقی شوند.

از طرفی در برخی مطالعات گفته شده است که سویا ،با افزایش در سطح کوله سیستوکینین پلاسما باعث مهار دریافت غذا و کاهش اشتها می شود. یک مطالعه اپیدمیولوژیک در ژاپن نشان داده است که زنان یائسه ای که از سویای بیشتری استفاده می کنند، نمایه توده بدنی پایین تری دارند.

مطالعات تجربی انجام شده بر روی موش های آزمایشگاهی نیز نشان داده است که فراورده های تخمیری سویا می تواند به کاهش اندازه سلول های چربی و کاهش توده چربی بدن کمک کند.

با توجه به آن که شیر سویا نیز حاوی ترکیباتی چون فیتواستروژن ها، چربی های مفید، اسیدهای چرب ضروری وترکیبات اینوزیتولی و ایزوفلاوون ها می باشد، ممکن است اثرات مفیدی بر کنترل وزن و فشار خون داشته باشد.

در مطالعه ای که صفورا نوربخش ، دکتر نضال صراف زادگان و دکتر لیلا آزادبخت انجام دادند رژیم غذایی حاوی شیر سویا هم فشار خون سیستولیک و هم دیاستولیک را در دختران جوان مبتلا به اضافه وزن وچاقی به طور معنی داری کاهش داد.

منبع : دانشگاه علوم پزشکی اصفهان